18 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

18 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944, 1978
Rozformowanie	1945, 2001
Nazwa wyróżniająca	Łużycki, Karkonoski
Tradycje
Kontynuacja	84 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej 18 Karkonoski Pułk Przeciwlotniczy
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Numer	2773[1]
Dyslokacja	Jelenia Góra
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska obrony przeciwlotniczej
Podległość	1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej Krakowski Okręg Wojskowy
Odznaczenia

85 mm armata przeciwlotnicza wz.39

18 Łużycki Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (18 paplot) – oddział artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i udział w walkach

Pułk został sformowany we wsi Wasylówka (okolice Sum) na podstawie rozkazu Nr 05/OU dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR z 7 maja 1944, w składzie 1 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej (1 Armia Wojska Polskiego), według etatu nr 08/237 pułku artylerii przeciwlotniczej średniego kalibru.

Na przełomie lipca i sierpnia 1944 osłaniał przeprawy wojsk nad Wisłą pod Wielkolasem, Holendrami i Skurczą. 8 października 1944 w Radości pod Warszawą żołnierze pułku złożyli przysięgę. W walkach o Kołobrzeg pułk wydzielił ze swego składu grupy szturmowe, które walczyły jak piechota zdobywając poszczególne budynki, a w operacji berlińskiej zabezpieczał przeprawy na Odrze i Starej Odrze. Szlak bojowy zakończył pod Rhinow 7 maja 1945.

Na podstawie rozkazu nr 0236/Org. ND WP z 8 września 1945 pułk został rozformowany. Na bazie oddziałów 1 DAPlot. w garnizonie Brzeg utworzony został 84 pułk artylerii przeciwlotniczej.

Struktura i skład etatowy

1945

• dowództwo i sztab
  • 4 x bateria artylerii przeciwlotniczej
  • pluton zaopatrzenia bojowego
  • pluton sztabowy
  • pluton amunicyjny
  • kwatermistrzostwo

Stan etatowy liczył 490 żołnierzy, w tym: 45 oficerów, 139 podoficerów i 306 kanonierów. Na uzbrojeniu i wyposażeniu jednostki znajdowało się:

• 85 mm armata przeciwlotnicza wz. 1939 – 16
• 12,7 mm przeciwlotniczy karabin maszynowy – 4
• samochody – 55
• ciągniki – 20

Marsze i działania bojowe

Okres powojenny

W 1967 84 pułk artylerii przeciwlotniczej dyslokowany został do garnizonu Jelenia Góra. W 1977 pułk przezbrojony został w zestawy 2K12 Kub. 8 września 1978 oddział przemianowany został na 18 Łużycki pułk artylerii przeciwlotniczej. W 1981 jednostka podporządkowana została dowódcy 10 Sudeckiej Dywizji Pancernej im. Bohaterów Armii Radzieckiej. W 1995 oddział przeformowany został w 18 pułk przeciwlotniczy. W tym samym roku otrzymał sztandar i nazwę wyróżniającą „Karkonoski”, a dzień 30 maja ustanowiony został świętem pułku. W 1998, po rozformowaniu 10 Sudeckiej Dywizji Zmechanizowanej, pułk podporządkowany został dowódcy Korpusu Powietrzno-Zmechanizowanego.

Pułk rozformowano w 2001 r. zasadnicze pododdziały bojowe zostały przeniesione do 8 pułku przeciwlotniczego w Koszalinie, gdzie utworzono z nich dywizjon przeciwlotniczy. Budynki koszarowe pułku przebudowano na osiedle mieszkaniowe.

Struktura i uzbrojenie (1980)

• dowództwo i sztab
• bateria dowodzenia
• cztery baterie startowe
• bateria techniczna
• bateria remontowa
• kompania zaopatrzenia
• szkoła podoficerska i młodszych specjalistów wojsk obrony przeciwlotniczej (trzy baterie szkolne, 5, 6 i 7)
• szkoła podchorążych rezerwy artylerii przeciwlotniczej

Zasadnicze uzbrojenie: wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych typu 2K12 Kub, rozpoznawcze samochody opancerzone BRDM-2, podwójnie sprzężone armaty przeciwlotnicze ZU-23x2, 9K32 Strzała-2, 9K31 Strzała-1.

Dowódcy pułku

• ppłk Włodzimierz Sokołowski (1944)
• mjr Gieorgij Pogorełow (1944-1945)
• ppłk Aleksander Jagliński (1945-1946)
• mjr Edward Perkowicz (1946-1947)
• ppłk Wiktor Frygin (1947-1950)
• mjr Edward Motak (1950-1953)
• mjr Albin Zdoński (1953-1956)
• mjr Tadeusz Bogusławski (1956-1957)
• ppłk Jerzy Białas (1957-1964)
• ppłk Zygmunt Bukowski (1964-1972)
• płk Jan Korczak (1972-1978)
• płk Jan Kulik (1978-1985)
• ppłk Roman Gralewski (1985-1986)
• płk Ryszard Ławniczak (1986-1990)
• płk Tadeusz Bąk (1990-2001)

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Zbigniew Kuśmierek, 18 Karkonoski Pułk Przeciwlotniczy w Jeleniej Górze, Rocznik Jeleniogórski 2004.
• Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.