1914
Ten artykuł od 2021-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Rok 1914 / MCMXIV
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1880–1889 • 1890–1899 • 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949
lata: 1904 « 1909 « 1910 « 1911 « 1912 « 1913 « 1914 » 1915 » 1916 » 1917 » 1918 » 1919 » 1924
Wydarzenia w Polsce
- 6 stycznia – w Warszawie otwarto Most Mikołajewski, przemianowany w 1917 na Most Poniatowskiego.
- 23 stycznia – poświęcono Cmentarz Komunalny przy ul. Panewnickiej w Katowicach.
- 20 marca – premiera filmu Fatalna godzina.
- 16 kwietnia – został uroczyście otwarty Stadion Wisły Kraków.
- 1 maja – Gdańsk: otwarto linię kolejową Wrzeszcz – Stara Piła przez Kokoszki, zniszczoną później w 1945. Częściowo jej śladem w 2015 roku poprowadzono linię Pomorskiej Kolei Metropolitalnej.
- 5 maja – premiera filmu Bóg wojny.
- 26 maja – w Chorzowie rozpoczęła się pierwsza w kraju wystawa akwarystyczno-terrarystyczna.
- 31 maja – we Lwowie Władysław Ponurski ustanowił rekord Galicji w biegu na 400 m wynikiem 53,0 s.
- 15 czerwca–20 lipca – wystawa motorów drobnoprzemysłowych we Lwowie.
- 27 lipca – uwięziony wraz z siostrą Marią na półce skalnej w żlebie Drège’a w Tatrach filozof i psycholog Bronisław Bandrowski, straciwszy nadzieję na pomoc, rzucił się w przepaść ponosząc śmierć na miejscu. Skrajnie wyczerpana siostra została uratowana przez ratowników TOPR Mariusza Zaruskiego i Jędrzeja Marusarza.
- 3 sierpnia – powstała Pierwsza Kompania Kadrowa.
- 4 sierpnia – I wojna światowa: Kalisz został zbombardowany przez Niemców.
- 6 sierpnia:
- Józef Piłsudski powołał w Warszawie tajny Rząd Narodowy.
- z krakowskich Oleandrów wyruszyła do walki Pierwsza Kompania Kadrowa. Celem było wywołanie w dawnym Królestwie Polskim powstania.
- 8 sierpnia – Włodzimierz Lenin został aresztowany i osadzony w więzieniu w Nowym Targu.
- 10 sierpnia – Komisja Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych podporządkowała się Rządowi Narodowemu.
- 12 sierpnia – Józef Piłsudski wydał Odezwę na wkroczenie wojsk polskich do Królestwa Kongresowego.
- 14 sierpnia – wielki książę Mikołaj Mikołajewicz wydał manifest, zawierający obietnicę zjednoczenia po zakończeniu wojny ziem polskich z trzech zaborów i nadania im autonomii.
- 15 sierpnia – poświęcenie Świątyni Miłosierdzia i Miłości w Płocku, nowej siedziby Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.
- 16 sierpnia – w Krakowie powstał Naczelny Komitet Narodowy.
- 23 sierpnia – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Kraśnikiem.
- 25 sierpnia – I wojna światowa: zwycięstwo wojsk austro-węgierskich nad rosyjskimi w trzydniowej bitwie pod Kraśnikiem. Początek bitwy pod Komarowem.
- 30 sierpnia – I wojna światowa: zwycięstwo wojsk niemieckich w bitwie pod Tannenbergiem na Mazurach.
- Sierpień – rozpoczyna się tworzenie struktur Polskiej Organizacji Wojskowej.
- 2 września – I wojna światowa: zwycięstwo wojsk austro-węgierskich nad rosyjskimi w bitwie pod Komarowem.
- 3 września – I wojna światowa: zajęcie Lwowa przez wojska rosyjskie. Okupacja miasta przez Rosjan do 22 czerwca 1915.
- 5 września:
- Józef Piłsudski utworzył w Kielcach Polską Organizację Narodową.
- zaprzysiężenie w Kielcach I Pułku Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Piłsudskiego.
- 8 września – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa nad Jeziorami Mazurskimi.
- 17 września – I wojna światowa: wojska rosyjskie rozpoczęły pierwsze oblężenie twierdzy Przemyśl.
- 21 września – z powodu odmowy złożenia przysięgi na wierność cesarzowi rozwiązany został Legion Wschodni.
- 9 października – I wojna światowa: napad Niemców na tereny Królestwa Polskiego.
- 10 października – I wojna światowa: klęską wojsk rosyjskich zakończyło się I oblężenie Twierdzy Przemyśl.
- 12 października – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa o Pruszków, podczas której kontratak Rosjan zepchnął wojska niemieckie na linię rzeki Rawki.
- 15 października – oddano do użytku estakadę kolejową w Gorzowie Wielkopolskim.
- 22 października – Józef Piłsudski wystąpił z inicjatywą powołania w Królestwie Polskim konspiracyjnej organizacji niepodległościowej: Polskiej Organizacji Wojskowej (POW).
- 29 października – pod Mołotkowem doszło do jednej z najkrwawszych bitew Legionów Polskich z Rosjanami.
- 5 listopada – I wojna światowa: wojska rosyjskie rozpoczęły drugie oblężenie twierdzy Przemyśl.
- 7 listopada – w Warszawie otwarto Dom Towarowy Braci Jabłkowskich.
- 11 listopada – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Łodzią.
- 16 listopada – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Krakowem.
- 18 listopada – I wojna światowa: zakończyła się bitwa pod Krzywopłotami.
- 25 listopada:
- Warszawa: powstał Komitet Narodowy Polski.
- I wojna światowa: zakończyła się pierwsza bitwa pod Krakowem.
- 30 listopada/1 grudnia – I wojna światowa: po wkroczeniu wojsk rosyjskich w nocy do Wieliczki rozpoczęła się druga bitwa pod Krakowem.
- 2–12 grudnia – I wojna światowa: bitwa pod Limanową.
- 6 grudnia –
- I wojna światowa: wojska niemieckie zajęły Łódź.
- I wojna światowa: bitwa o wzgórze Kaim, wojska austro-węgierskie odparły natarcie wojsk rosyjskich w drodze na Kraków.
- 15 grudnia – I wojna światowa: Austriacy po czterodniowej bitwie o Krosno wyparli Rosjan z miasta.
- 19 grudnia – Legion Zachodni został przekształcony w I Brygadę Legionów Polskich.
- 20 grudnia – I wojna światowa: zakończyła się bitwa nad Bzurą.
- 22–25 grudnia – bitwa pod Łowczówkiem Legionów Józefa Piłsudskiego z Rosjanami.
- 31 grudnia – otwarto linię kolejową Lublin – Rozwadów, wybudowaną przez Rosjan dla poprawy zaopatrzenia frontu[1].
- Stanisław Sośnicki ustanowił rekord Galicji w trójskoku wynikiem 13,06 m.
Wydarzenia na świecie
- 1 stycznia – otwarto pierwszą linię lotniczą regularnie przewożącą pasażerów (Floryda).
- 4 stycznia – odzyskany przez włoską policję obraz Leonarda da Vinciego Mona Lisa powrócił do paryskiego Luwru.
- 5 stycznia – Ford Motor Company wprowadził ośmiogodzinny dzień pracy w swych fabrykach oraz minimalną stawkę 5 dolarów za dzień pracy.
- 10 stycznia – rewolucja meksykańska: oddziały Pancho Villi zajęły miasto Ojinaga w stanie Chihuahua.
- 11 stycznia:
- wybuchł wulkan Sakurajima na japońskiej wyspie Kiusiu.
- odbyła się premiera stworzonego przez Towarzystwo Strażnica religijnego filmu „Fotodrama stworzenia” – pierwszej prezentacji zawierającej ruchomy obraz i kolorowane przezrocza zsynchronizowane z akompaniamentem muzycznym i nagranymi komentarzami.
- założono włoski klub piłkarski Reggina Calcio.
- 16 stycznia – w tureckim Izmirze założono klub piłkarski Altay SK.
- 30 stycznia – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Nareszcie sami z muzyką Ferenca Lehára.
- Styczeń – armia rosyjska posiadała 15 sterowców ciśnieniowych o łącznej pojemności 76 tys. m³ (większą flotę sterowców posiadały tylko Niemcy).
- 13 lutego – w Nowym Jorku powstało Amerykańskie Stowarzyszenie Kompozytorów, Autorów i Wydawców (ang. American Society of Composers, Authors and Publishers – ASCAP), celem którego jest ochrona praw autorskich (ang. copyright, symbol: ©) jego członków.
- 15 lutego – założono urugwajski klub piłkarski Sud América Montevideo.
- 26 lutego – w brytyjskiej stoczni Harland and Wolff, w Belfaście zwodowano transatlantyk HMHS Britannic, siostrzany statek RMS Titanic.
- 1 marca – Republika Chińska przystąpiła do Powszechnego Związku Pocztowego.
- 5 marca – w czasie próby zdobycia bieguna północnego zmarł na Wyspie Rudolfa rosyjski badacz Arktyki Gieorgij Siedow.
- 6 marca – założono szwedzki klub piłkarski Halmstads BK.
- 7 marca:
- Wilhelm zu Wied przybył do Albanii, by rozpocząć panowanie.
- Departament Policji w Petersburgu zawiadomił swoją agenturę w Paryżu, że „znany działacz PPS, Józef Piłsudski przebywający obecnie w Paryżu, przygotowuje wspólnie z Wacławem Sieroszewskim i innymi członkami partii zamach na życie cesarza podczas ewentualnego jego pobytu w Paryżu”.
- 10 marca – angielska sufrażystka Mary Richardson uszkodziła nożem do mięsa obraz Diego Velázqueza „Wenus ze zwierciadłem” (ang. Rokeby Venus) znajdujący się w National Gallery w Londynie.
- 16 marca – żona francuskiego ministra Josepha Caillauxa Henriette Caillaux zastrzeliła dziennikarza, wydawcę gazety Le Figaro Gastona Calmette, ponieważ ten groził jej publikacją miłosnych listów z okresu trwania pierwszego małżeństwa jej męża (została w późniejszym procesie uniewinniona).
- 19 marca – w Toronto otwarto Royal Ontario Museum.
- 20 marca – amerykański astronom Joel Metcalf odkrył planetoidę (784) Pickeringia.
- 21 marca – Antonio Salandra został premierem Włoch.
- 26 marca – w Albanii ustanowiono Order Orła Czarnego.
- 27 marca:
- belgijski chirurg Albert Hustin dokonał pierwszej udanej niebezpośredniej transfuzji krwi, używając środków przeciwzakrzepowych.
- Tajlandia: otwarto Port lotniczy Bangkok-Don Muang.
- 29 marca – Katherine Routledge i jej mąż przybyli na Wyspę Wielkanocną w celu pierwszych prawdziwych badań naukowych (wyspę opuścili w sierpniu 1915).
- 9 kwietnia – rewolucja meksykańska: doszło do tzw. incydentu w Tampico.
- 14 kwietnia – Irving nabywa praw miejskich w stanie Teksas.
- 17 kwietnia – Imperium Rosyjskie dokonało aneksji Kraju Urianchajskiego.
- 18 kwietnia – premiera filmu Cabiria.
- 20 kwietnia:
- w stanie Kolorado, Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych dokonała masakry strajkujących górników, 24 osoby zostały zabite (ang. Ludlow massacre).
- II Zawody o Puchar Schneidera (wyścigi wodnosamolotów) w Monako wygrał Brytyjczyk Howard Pixton. Na pływakowym wodnosamolocie Sopwith Tabloid osiągnął rekordową prędkość przelotową 139,7 km/h.
- rewolucja meksykańska: zwycięstwo Amerykanów w bitwie o Veracruz.
- niemiecki astronom Franz Kaiser odkrył planetoidę (786) Bredichina.
- 21 kwietnia – 3 tys. żołnierzy Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych wylądowało w porcie Vera Cruz w Meksyku.
- 1 maja – w Chinach uchwalono nową konstytucję przyznającą dyktatorską władzę prezydentowi Yuan Shikaiowi.
- 4 maja – premiera filmu Bójka na deszczu, pierwszego całkowicie zrealizowanego przez Charliego Chaplina.
- 8 maja – powstała amerykańska wytwórnia filmowa Paramount Pictures.
- 10 maja – premierzy Grecji i Turcji podpisali umowę, regulującą część spornych kwestii, w tym fragmentaryczną terytorialnie i dobrowolną wymianę ludności narodowości greckiej z Turcji, w zamian za ludność muzułmańską z Grecji.
- 14 maja – Woodrow Wilson podpisał proklamację Kongresu Stanów Zjednoczonych ustanawiającą Dzień Matki świętem państwowym w USA.
- 23 maja – Giacomo della Chiesa (późniejszy papież Benedykt XV) został kardynałem.
- 24 maja – założono klub piłkarski Lewski Sofia.
- 25 maja – w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii, Izba Gmin przegłosowała prawo pozwalające Irlandii na ustanowienie swego własnego rządu (ang. Home Rule Act 1914).
- 29 maja – liniowiec kanadyjski RMS „Empress of Ireland” zatonął w Zatoce Świętego Wawrzyńca, 1024 osoby poniosły śmierć.
- 1 czerwca – wysłannik prezydenta Woodrowa Wilsona, Edward Mandell House, spotyka się z cesarzem Niemiec Wilhelmem II Hohenzollernem.
- 7 czerwca – manifestacje robotnicze w Ankonie (Włochy).
- 9 czerwca – Alexandre Ribot został po raz trzeci premierem Francji.
- 11 czerwca – Adolf Fryderyk VI został ostatnim wielkim księciem Meklemburgii-Strelitz.
- 13 czerwca – René Viviani został premierem Francji.
- 14 czerwca – Międzynarodowy Komitet Olimpijski przedstawił flagę olimpijską.
- 18 czerwca – rewolucja meksykańska: konstytucjonaliści zajmują stan San Luis Potosí – Venustiano Carranza domaga się poddania sił rządowych podległych prezydentowi Victoriano Huercie.
- 20 czerwca – podczas pokazów lotniczych w Wiener Neustadt doszło do zderzenia sterowca Körting M II z samolotem typu Farman IV (załogi obu maszyn latających zginęły).
- 23 czerwca – rewolucja meksykańska: zwycięstwo rebeliantów w bitwie pod Zacatecas.
- 28 czerwca – w Sarajewie w Bośni serbski nacjonalista Gavrilo Princip dokonał zamachu na austriackiego następcę tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Zabicie arcyksięcia stało się pretekstem do rozpoczęcia I wojny światowej.
- 2 lipca – oficjalnie ogłoszono, że cesarz Niemiec Wilhelm II Hohenzollern nie będzie uczestniczył w pogrzebie austriackiego następcy tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żony Zofii von Chotek.
- 3 lipca:
- w Szimli podpisano trójstronne porozumienie pomiędzy Chinami, Tybetem i Wielką Brytanią. Zgodnie z nim, Chiny pozostawały de iure suwerenem Tybetu, jednak musiały uznać jego pełną autonomię wewnętrzną.
- uruchomienie łączności telefonicznej Nowy Jork–San Francisco.
- 4 lipca:
- w Artstetten, ok. 60 km na zachód od Wiednia, odbył się pogrzeb austriackiego następcy tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żony Zofii von Chotek.
- w Londynie, Brytyjczyk Willie Applegarth ustanowił rekord świata w biegu na 200 m wynikiem 21,2 s.
- 7 lipca – narada ministrów rządu austro-węgierskiego z udziałem m.in. ministra spraw zagranicznych i wojny oraz głównodowodzącego armią i głównodowodzącego marynarką wojenną (trwała od 11:30 do 18:15).
- 9 lipca:
- Izba Lordów zakończyła redagowanie poprawek do ustawy o samostanowieniu Irlandii (ang. Home Rule Act 1914).
- Franciszek Józef I cesarz austro-węgierski otrzymuje raport z dochodzenia w sprawie zamachu w Sarajewie. Prasa w monarchii prowadzi kampanię antyserbską, nazywając Serbów „śmiercionośnymi szczurami”.
- 10 lipca – rosyjski dyplomata przy rządzie serbskim zmarł niespodziewanie w niewyjaśnionych okolicznościach w austro-węgierskim poselstwie w Belgradzie.
- 11 lipca – legenda baseballu w USA, Babe Ruth debiutuje w zespole Boston Red Sox.
- 12 lipca – odbyły się demonstracje w prowincji Irlandii Ulster, zapowiadające wojnę domową.
- 13 lipca – władze w Wiedniu otrzymały raport o prawdopodobnym ataku sił serbskich nacjonalistów na placówkę dyplomatyczną monarchii w Belgradzie.
- 14 lipca:
- rząd Irlandii nowelizuje ustawę przegłosowaną przez brytyjską Izbę Lordów w sprawie samostanowienia Irlandii (ang. Home Rule Act 1914).
- Robert Goddard otrzymał pierwszy patent na napęd rakietowy na paliwo ciekłe. Jego rakieta miała 12,5 m wysokości.
- pod naciskiem Stanów Zjednoczonych meksykański prezydent Victoriano Huerta podał się do dymisji.
- 15 lipca:
- w Alpach Berneńskich został oddany do użytku najdłuższy tunel kolejowy Lotschberg o długości ponad 14 km.
- rewolucja meksykańska: Victoriano Huerta zrezygnował z prezydentury i opuścił Meksyk.
- rewolucja meksykańska: Francisco Carvajal został prezydentem Meksyku.
- premier István Tisza oświadcza w węgierskim parlamencie, że stosunki z Serbią muszą być oczyszczone.
- 19 lipca – prasa austro-węgierska przestrzega przed domniemaną konspiracją w sprawie idei „Wielkiej Serbii”.
- 21 lipca – została odkryta Sinope, księżyc Jowisza.
- 23 lipca – Austro-Węgry wystosowały wobec Serbii ultimatum z żądaniem ujawnienia tożsamości zabójcy arcyksięcia Franciszka Ferdynanda.
- 27 lipca – Felix Manalo zarejestrował organizację religijną „Iglesia ni Cristo” na Filipinach.
- 28 lipca – I wojna światowa: Austro-Węgry wypowiadają wojnę Serbii.
- 30 lipca – w Rosji zostaje ogłoszona powszechna mobilizacja.
- 31 lipca:
- Niemcy wysunęły ultimatum wobec Francji.
- w Paryżu doszło do zamachu na przywódcę socjalistów Jeana Jaurèsa.
- utworzono Szwajcarskie Siły Powietrzne.
- Sierpień:
- za inicjatywą wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza został wydany dekret o zjednoczeniu ziem polskich pod berłem carów. Akt ten nie spotkał się z uznaniem, ale skutkiem przedsięwzięcia było powstanie Legionu Puławskiego.
- Marcus Garvey założył „Uniwersalny Związek Doskonalenia Czarnych” (ang. Universal Negro Improvement Association – UNIA), który miał promować jedność Afroamerykanów.
- wojska rosyjskie wkraczają do Galicji.
- 1 sierpnia – Niemcy wypowiadają wojnę Rosji. Powszechna mobilizacja w Szwajcarii.
- 2 sierpnia:
- wojska niemieckie wkraczają do Luksemburga.
- został zawarty tajny układ pomiędzy Imperium Osmańskim a Niemcami, zapewniający Turcji neutralność.
- 3 sierpnia:
- Niemcy wypowiedziały wojnę Francji.
- wojska niemieckie wkraczają na terytorium Belgii.
- Włochy odmawiają poparcia dla Austro-Węgier (neutralność w wojnie).
- 4 sierpnia – Wielka Brytania wypowiada Niemcom wojnę. Rozpoczyna się blokada morska Niemiec.
- 5 sierpnia:
- Stany Zjednoczone ogłaszają neutralność w wojnie.
- w Cleveland uruchomiono pierwszą elektryczną sygnalizację świetlną.
- 5–16 sierpnia – I wojna światowa: bitwa o miasto Liège.
- 6 sierpnia – Serbia wypowiedziała wojnę Niemcom; Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Rosji.
- 8 sierpnia:
- ostrzał Dar es Salaam przez marynarkę brytyjską.
- niemieckie siły kolonialne dokonały egzekucji w Kamerunie na oficerze Martinie-Paulu Sambie – za zdradę stanu.
- poseł Wiktor Jaroński wygłosił w Dumie Państwowej deklarację o solidarności narodu polskiego z Rosją w jej walce z Niemcami.
- 12 sierpnia:
- Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Austro-Węgrom.
- I wojna światowa: bitwa pod Haelen, zwana także „bitwą srebrnych hełmów”.
- 14 sierpnia – I wojna światowa: wojska francuskie wkroczyły do Lotaryngii.
- 15 sierpnia:
- otwarty zostaje Kanał Panamski.
- rewolucja meksykańska: oddziały Venustiano Carranzy, dowodzone przez generała Álvaro Obregóna, opanowały stolicę Meksyku miasto Meksyk.
- adagio na smyczki i harfę Edwarda Elgara, zostaje po raz pierwszy wykonane w Londynie.
- 16–19 sierpnia – w bitwie pod górą Cer, około 100 km od Belgradu w Serbii, siły serbskie odniosły zwycięstwo nad siłami Austro-Węgier, było to pierwsze zwycięstwo sił ententy w pierwszej wojnie światowej.
- 17 sierpnia:
- I wojna światowa: Niemcy zajmują miasto Liège.
- I wojna światowa: ruszyła ofensywa armii rosyjskiej na Prusy Wschodnie.
- 17 sierpnia–2 września – I wojna światowa: bitwa pod Tannenbergiem (Grunwaldem) między wojskami niemieckimi i rosyjskimi.
- 18 sierpnia – I wojna światowa: rozpoczyna się niemiecka ofensywa we Francji.
- 20 sierpnia:
- I wojna światowa: Niemcy zdobyły Brukselę.
- I wojna światowa: pyrrusowe zwycięstwo wojsk rosyjskich nad niemieckimi w bitwie pod Gąbinem (ob. Gusiew) w Prusach Wschodnich.
- 21 sierpnia – całkowite zaćmienie słońca nad Grenlandią i północno-wschodnią Europą.
- 23 sierpnia:
- Japonia wypowiedziała wojnę Niemcom.
- I wojna światowa: zwycięstwo wojsk brytyjskich nad niemieckimi w bitwie pod Mons.
- 25 sierpnia–13 września – pierwsze w świecie loty polarne nad Arktyką na samolocie Maurice Farman M.F.11, Polaka por. Jana Nagórskiego, oficera armii rosyjskiej, w poszukiwaniu zaginionej wyprawy polarnej Gieorgija Siedowa.
- 25 sierpnia – I wojna światowa: bitwa austriacko-rosyjska pod Kraśnikiem.
- 26 sierpnia – kapitulacja niemieckich sił kolonialnych w Togo wobec wojsk angielskich i francuskich.
- 26–27 sierpnia – I wojna światowa: bitwa obronna w pobliżu miejscowości Le Cateau-Cambrésis we Francji.
- 28 sierpnia:
- I wojna światowa: zwycięska dla floty brytyjskiej bitwa morska pod Helgolandem z flotą niemiecką.
- I wojna światowa: skapitulował garnizon obronny niemieckiej kolonii Togo.
- 29–30 sierpnia – I wojna światowa: bitwa obronna w pobliżu miejscowości Saint-Quentin we Francji.
- 30 sierpnia – I wojna światowa: armia nowozelandzka zajęła Samoa Niemieckie.
- Wrzesień – ostrzał niemieckiej artylerii zniszczył zabytkową katedrę w Reims.
- 31 sierpnia – Sankt Petersburg zmienił nazwę na Piotrogród.
- 1 września – ostatni gołąb wędrowny zdechł w ogrodzie zoologicznym w Cincinnati w USA.
- 2 września
- 3 września:
- kardynał Giacomo della Chiesa został obrany papieżem i przyjął imię Benedykta XV.
- po sześciu miesiącach Wilhelm zu Wied opuścił Albanię, co było spowodowane opozycją w stosunku do jego rządów.
- I wojna światowa: rząd Francji przeniósł się z Paryża do Bordeaux.
- 5 września:
- w Londynie podpisano porozumienie, zgodnie z którym żaden członek potrójnej ententy (Anglia, Francja, Rosja) nie mógł osobno zawierać układów pokojowych z państwami centralnymi.
- I wojna światowa: w rejonie Firth of Forth niemiecki U-21 storpedował i zatopił brytyjski krążownik Pathfinder.
- 5–9 września – I wojna światowa: pierwsza bitwa nad rzeką Marną, siły francusko-angielskie powstrzymały marsz Niemców na zachód (ok. 513 tys. zabitych).
- 6–12 września – I wojna światowa: bitwa niemiecko-rosyjska nad jeziorami mazurskimi.
- 13 września – I wojna światowa: siły Republiki Południowej Afryki rozpoczynają działania zbrojne przeciw Niemcom w niemieckiej południowo-zachodniej Afryce (dzisiejsza Namibia).
- 13–28 września – I wojna światowa: pierwsza bitwa we francuskim departamencie Aisne.
- 17 września – po raz trzeci Andrew Fisher został premierem Australii.
- 22 września – I wojna światowa: na Morzu Północnym trzy brytyjskie krążowniki zostały zatopione przez niemiecki okręt podwodny U-9.
- 26 września – w USA zostaje powołana niezależna agencja rządowa (ang. Federal Trade Commission – FTC), której celem jest ochrona klientów oraz eliminacja i zapobieganie nieuczciwej konkurencji.
- 30 września – w USA powstała organizacja do walki z alkoholizmem (ang. Flying Squadron).
- Październik:
- Włochy stopniowo przechodziły do sojuszu z Ententą.
- Katedra Westminsterska została ubezpieczona od następstw niemieckich bombardowań lotniczych (na sumę 150 tys. £).
- 1 października:
- I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Arras.
- według interpretacji chronologii biblijnej przyjętej przez badaczy Pisma Świętego zaczęło panować w niebie Królestwo Boże z Jezusem Chrystusem jako władcą.
- 8 października – premiera filmu niemego Hello, Mabel.
- 9 października – I wojna światowa: Antwerpia zostaje zdobyta przez siły niemieckie.
- 10 października – Ferdynand I został królem Rumunii.
- 11 października – I wojna światowa: w Zatoce Fińskiej został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny SM U-26 rosyjski krążownik pancerny „Pałłada” wraz z całą, 594-osobową załogą.
- 13 października:
- I wojna światowa: rząd belgijski przeniósł się do Hawru.
- Amerykanin Garret A. Morgan opatentował maskę przeciwgazową.
- zespół Boston Braves pokonał Philadelphia Athletics 3:1 i zdobył trofeum baseballowe World Series.
- 15 października – debiut sceniczny Bieniamino Gigliego w roli Enza w operze Amilcare Ponchiellego Gioconda.
- 19 października – I wojna światowa: rozpoczęła się I bitwa pod Ypres.
- 21 października – Turcja zamknęła dla żeglugi cieśniny Bosfor i Dardanele.
- 27 października – I wojna światowa: u wybrzeży Irlandii zatonął po wejściu na niemiecką minę brytyjski pancernik „Audacious”.
- 28 października – I wojna światowa: bitwa morska pod Penang.
- 29 października:
- I wojna światowa: atak floty tureckiej na wybrzeża Rosji.
- rozpoczął się proces zamachowców z Sarajewa.
- Listopad – na froncie zachodnim utrwala się pozycyjny charakter wojny.
- 1 listopada – I wojna światowa: bitwa pod Coronelem.
- 2–5 listopada – Rosja oraz Francja i Anglia wypowiadają wojnę Turcji.
- 3 listopada:
- I wojna światowa: Niemcy pokonali Brytyjczyków w bitwie pod Tanga (Niemiecka Afryka Wschodnia).
- I wojna światowa: dwa okręty brytyjskie i jeden francuski, w celu przełamania blokady cieśniny Dardanele, dokonały bombardowania tureckiego fortu Sedd el Bahr.
- I wojna światowa: niemieckie okręty przeprowadziły atak na angielskie portowe miasto Great Yarmouth.
- 5 listopada:
- 6 listopada – I wojna światowa: wojska australijskie zajęły kontrolowaną do tej pory przez Niemców wyspę Nauru na Pacyfiku.
- 7 listopada – I wojna światowa: Japonia zajęła kolonię niemiecką Jiaozhou w Chinach, miejsce stacjonowania Eskadry Wschodnioazjatyckiej marynarki wojennej Cesarstwa Niemieckiego.
- 9 listopada – I wojna światowa: w bitwie koło Wysp Kokosowych zniszczony został niemiecki krążownik „Emden”.
- 10 listopada – I wojna światowa: w czasie I bitwy pod Ypres doszło do masakry około 2 tysięcy niemieckich ochotników, głównie uczniów i studentów, skierowanych do ataku na zajmowane przez Brytyjczyków wzgórze (tzw. Kindermord).
- 12 listopada – Turcja wypowiedziała wojnę państwom ententy.
- 15 listopada – Venceslau Brás został prezydentem Brazylii.
- 16 listopada:
- w rok po uchwaleniu prawa (ang. Federal Reserve Act of 1913) zakładającego Bank Rezerwy Federalnej, instytucja ta rozpoczęła swą działalność w USA.
- I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa na froncie bałkańskim nad rzeką Kolubarą, między armią Austro-Węgier a siłami serbskimi.
- 22 listopada – I wojna światowa: zakończyła się I bitwa pod Ypres.
- 23 listopada – siły USA opuściły Veracruz w Meksyku. Oddziały Venustiano Carranzy po zajęciu miasta ustanawiają tam kwaterę główną swych sił.
- 24 listopada – Benito Mussolini został wydalony z Włoskiej Partii Socjalistycznej.
- 26 listopada – eksplozja amunicji na pancerniku Bulwark w angielskim porcie Sheerness spowodowała śmierć 738 z 750 członków załogi.
- 28 listopada – Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych zamknięta w lipcu ze względu na toczącą się wojnę w Europie, została otwarta tylko dla handlu obligacjami.
- 30 listopada/1 grudnia – I wojna światowa: po nocnej bitwie pod Krakowem siły austro-węgierskie powstrzymały marsz Rosjan na zachód.
- 1 grudnia – założono włoską firmę motoryzacyjną Maserati.
- 6 grudnia – I wojna światowa: armia niemiecka wkroczyła do Łodzi.
- 8 grudnia – I wojna światowa: w bitwie koło Falklandów Brytyjczycy rozgromili niemiecką Eskadrę Wschodnioazjatycką admirała von Spee.
- 9 grudnia – I wojna światowa: do służby w Royal Navy wszedł pierwszy transportowiec wodnosamolotów Ark Royal (wyporność 6900 t, 8 wodnosamolotów lub samolotów, 4 działa, 14 km, lotnicze warsztaty naprawcze).
- 10 grudnia – pożar w fabryce Edisona w Nowym Jorku.
- 15 grudnia:
- I wojna światowa: zwycięstwo wojsk serbskich nad austro-węgierskimi w bitwie nad Kolubarą.
- eksplozja gazu w kopalni węgla konglomeratu Mitsubishi Hojyo w Kiusiu w Japonii, spowodowała śmierć 687 osób. Najtragiczniejszy wypadek w dziejach kopalnictwa w Japonii.
- 16 grudnia – I wojna światowa: 137 osób zginęło, a 592 zostały ranne w wyniku ataku marynarki niemieckiej na brytyjskie portowe miasta: Scarborough, Hartlepool i Whitby.
- 17 grudnia:
- I wojna światowa: Rosjanie zostali zatrzymani pod Limanową.
- I wojna światowa: Wielka Brytania ogłosiła protektorat nad Egiptem.
- 18 grudnia – w Egipcie Wielka Brytania pozbawiła władzy kedywa Abbasa II, wprowadzając jednocześnie na jego miejsce Husajna Kāmila.
- 24 grudnia – I wojna światowa: w okolicach miasta Ypres doszło do rozejmu bożonarodzeniowego – angielscy i niemieccy żołnierze przerwali walki.
- 28 grudnia – Włochy zajęły albański port Valona.
- 31 grudnia – I wojna światowa: pierwszy raz w czasach nowożytnych, armia niemiecka użyła broni chemicznej na froncie wschodnim, na linii rzek Bzura i Rawka, pod Bolimowem – przeciw oddziałom rosyjskim.
- Blaise Diagne z Senegalu stał się pierwszym czarnym Afrykańczykiem wybranym do parlamentu we Francji.
- Po raz pierwszy można spotkać artykuły powszechnego użytku wykonane ze stali nierdzewnej.
- Mahatma Gandhi wraca do Indii z Republiki Południowej Afryki i staje się czołowym działaczem ruchu na rzecz niezależności Indii.
- Stolica regionu autonomicznego Kuangsi w Chinach zostaje przeniesiona z miasta Guilin do miasta Nanning.
- Port w miejscowości Orange w stanie Teksas zostaje pogłębiony i przygotowany do budowy okrętów dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych.
- W USA powstaje cywilna niedochodowa organizacja (ang. United States Power Squadrons – USPS), której celem jest bezpieczeństwo cywilnych jednostek na morzu oraz szkolenie ludzi związanych z morzem.
Urodzili się
- 1 stycznia:
- Adam Czaplewski, polski generał dywizji (zm. 1982)
- Wanda Mejbaum-Katzenellenbogen, polska biochemiczka, profesor nauk medycznych (zm. 1986)
- 4 stycznia:
- Jadwiga Janowska, polska wszechstronna lekkoatletka (zm. 2013)
- Jean-Pierre Vernant, francuski historyk i antropolog (zm. 2007)
- 5 stycznia:
- Henryk Musiałowicz, polski malarz (zm. 2015)
- George Reeves, amerykański aktor (zm. 1959)
- 6 stycznia – Stanisław Konczyński, polski działacz podziemia antykomunistycznego (zm. 1950)
- 8 stycznia:
- Zbigniew Błażyński, polski dziennikarz emigracyjny (zm. 1996)
- Henryk Chmielewski, polski bokser (zm. 1998)
- Władysław Koba, polski porucznik, żołnierz AK, działacz WiN (zm. 1949)
- 12 stycznia – Karl Otto Götz, niemiecki malarz (zm. 2017)
- 13 stycznia – Ján Futák, słowacki duchowny katolicki, botanik i działacz ochrony przyrody, znawca flory Słowacji (zm. 1980)
- 15 stycznia:
- Stefan Bałuk, polski fotografik, fotoreporter wojenny, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 2014)
- Jan Maria Gisges, polski pisarz (zm. 1983)
- Alberto Ullastres, hiszpański polityk i prawnik (zm. 2001)
- 23 stycznia – Pina Carmirelli, włoska skrzypaczka (zm. 1993)
- 27 stycznia – Wojciech Rajewski, polski aktor (zm. 1980)
- 29 stycznia – Aleksander Dakowski, kapitan łączności Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari (zm. 2001)
- 1 lutego – Aleksander Polus, polski bokser (zm. 1965)
- 3 lutego – Mary Carlisle, amerykańska aktorka i piosenkarka (zm. 2018)
- 5 lutego:
- William S. Burroughs, pisarz i poeta amerykański (zm. 1997)
- Alan Lloyd Hodgkin, angielski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1998)
- 6 lutego – Jan Michalski, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy gnieźnieński (zm. 1989)
- 8 lutego – Jyoti Basu, polityk indyjski (zm. 2010)
- 12 lutego – Lazar Koliševski, jugosłowiański polityk, prezydent Jugosławii (zm. 2000)
- 15 lutego:
- Kazimierz Klimczak, polski żołnierz
- Kevin McCarthy, amerykański aktor (zm. 2010)
- 19 lutego – Elfryda Preiss, polska lekkoatletka (zm. 1994)
- 22 lutego – Renato Dulbecco, amerykański wirusolog pochodzenia włoskiego (zm. 2012)
- 23 lutego:
- Piotr Bednarczyk, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy tarnowski (zm. 2001)
- Theo Middelkamp, holenderski kolarz szosowy (zm. 2005)
- 1 marca
- Helena Pancerz, Polka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata (zm. ?)
- Józef Sondej, polski duchowny katolicki (zm. 2015)
- 2 marca – Hansi Knoteck, austriacka aktorka (zm. 2014)
- 3 marca:
- Bill Hammon, australijski rugbysta (zm. 2004)
- Asger Jorn (zm. 1973)
- Tatjana Okuniewska, rosyjska aktorka (zm. 2002)
- 8 marca – Jacob Bakema, holenderski architekt (zm. 1981)
- 11 marca – Álvaro del Portillo, prałat Opus Dei, Sługa Boży (zm. 1994)
- 13 marca – Erna Orzeł, polska lekkoatletka (zm. 1961)
- 15 marca:
- Helena Brodowska-Kubicz, polska historyk (zm. 2003)
- Bazyli (Doroszkiewicz), polski arcybiskup prawosławny, metropolita warszawski i całej Polski (zm. 1998)
- 16 marca:
- Helena Bersohn-Lichtblau, polska, a następnie izraelska lekkoatletka (zm. 2003)
- Arkadij Czernyszow, rosyjski piłkarz, hokeista, trener hokejowy (zm. 1992)
- Waleria Fuksa, polska działaczka kulturalna i polonijna (zm. 2008)
- 17 marca:
- Jerzy Pierzchała, taternik, alpinista (zm. 2002)
- Maria Gabriella Sagheddu, włoska trapistka, błogosławiona katolicka (zm. 1939)
- 19 marca:
- Otton Beiersdorf, niemiecko-polski historyk (zm. 2006)
- Antoni Böttcher, polski piłkarz, trener (zm. 1982)
- Fred Clark, amerykański aktor (zm. 1968)
- Józef Noga, polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2008)
- Jiang Qing, chińska polityk komunistyczna (zm. 1991)
- Stanisława Stępniówna, polska aktorka (zm. 2001)
- Rita Vittadini, włoska gimnastyczka (zm. 2000)
- 22 marca – Władysław Niedoba, polski reżyser, scenarzysta i aktor teatralny, działacz społeczny i kulturalny na Zaolziu (zm. 1999)
- 24 marca – Krystyna Krahelska, poetka, harcerka, żołnierz Armii Krajowej; sanitariuszka, poległa w powstaniu warszawskim; jej twarz została przez Ludwikę Nitschową odwzorowana w (powstałym jeszcze przed wojną) pomniku Syreny na warszawskim Powiślu (zm. 1944)
- 25 marca:
- Norman Borlaug, amerykański uczony norweskiego pochodzenia, laureat Nagrody Nobla (zm. 2009)
- Daan Kagchelland, holenderski żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1998)
- 26 marca – William Westmoreland, amerykański generał (zm. 2005)
- 28 marca:
- Bohumil Hrabal, czeski pisarz (zm. 1997)
- Edmund Muskie, amerykański polityk pochodzenia polskiego, sekretarz stanu (zm. 1996)
- Jan Mulak, polski trener lekkoatletyczny, twórca Wunderteam (zm. 2005)
- 31 marca:
- Jerzy Burski, polski polityk (zm. 1979)
- Michał Jakubik, polski generał, pilot myśliwski (zm. 1966)
- Wincenty Kawalec, polski ekonomista, polityk, prezes GUS, minister pracy, płac i spraw socjalnych (zm. 1991)
- Octavio Paz, meksykański poeta, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (zm. 1998)
- 2 kwietnia – Alec Guinness, brytyjski aktor filmowy i teatralny (zm. 2000)
- 4 kwietnia:
- Marguerite Duras, francuska pisarka (zm. 1996)
- David Goodall, australijski botanik i ekolog (zm. 2018)
- 8 kwietnia – Maria Euthymia Üffing, niemiecka zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1955)
- 10 kwietnia – Alfred Pellicer Muñoz, hiszpański franciszkanin, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)
- 11 kwietnia – Ludwika Tarłowska, polska onkolog (zm. 2004)
- 12 kwietnia:
- Armen Alchian, amerykański ekonomista (zm. 2013)
- Jan van Cauwelaert, belgijski duchowny katolicki (zm. 2016)
- František Mrázik, słowacki taternik, przewodnik tatrzański, narciarz i ratownik górski (zm. 2001)
- Gilbert Taylor, brytyjski operator filmowy (zm. 2013)
- 13 kwietnia – Billie Fleming, angielska kolarka (zm. 2014)
- 14 kwietnia – Cordy Milne, amerykański żużlowiec (zm. 1978)
- 15 kwietnia – Janusz Zarzycki, polski generał, architekt, polityk, prezydent Warszawy (zm. 1995)
- 17 kwietnia – Evelyn Furtsch, amerykańska lekkoatletka (zm. 2015)
- 19 kwietnia – Franciszek de Paula Castello y Aleu, hiszpański działacz Akcji Katolickiej, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
- 24 kwietnia albo 24 czerwca – Jan Karski, historyk, prawnik i dyplomata, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego (zm. 2000)
- 25 kwietnia – Claude Mauriac, francuski pisarz (zm. 1996)
- 26 kwietnia – Bernard Malamud, amerykański pisarz, prozaik i autor sztuk teatralnych (zm. 1986)
- 30 kwietnia – Thelma Peake, australijska lekkoatletka (zm. 1982)
- 1 maja – Helena Dąbrowska, polska pielęgniarka, konspiratorka wojenna (zm. 2003)
- 3 maja – Martí de Riquer, hiszpański mediewista i filolog (zm. 2013)
- 10 maja:
- Nikołaj Bannikow, radziecki polityk (zm. 2004)
- John James, brytyjski kierowca wyścigowy (zm. 2002)
- Helena Kurcyusz, polska architekt, urbanistka, malarka, animatorka kultury (zm. 1999)
- 14 maja – Teodor Ojzerman, radziecki i rosyjski historyk filozofii (zm. 2017)
- 15 maja:
- Tenzing Norgay, himalaista nepalski, który wraz z Edmundem Hillarym dokonał pierwszego wejścia na Mount Everest (zm. 1986)
- Botir Boboyev, sowiecki wojskowy, Bohater Związku Radzieckiego (zm. 1984)
- Jan Wosiński, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy i administrator apostolski diecezji płockiej (zm. 1996)
- 21 maja – Kazimierz Antonowicz, polski fizyk (zm. 2003)
- 22 maja:
- Ernst de Jonge, holenderski wioślarz i olimpijczyk (zm. 1944)
- Helena Jamontt, polska prawniczka, działaczka Falangi, żołnierz AK, uczestniczka powstania warszawskiego (zm. 1944)
- 26 maja - Anna Jachnina, polska reporterka radiowa (zm. 1996)
- 27 maja – Bohdan Arct, polski pilot myśliwski, pisarz (zm. 1973)
- 2 czerwca – Teodora Żukowska, polska urzędniczka o austriackich korzeniach, agentka kontrwywiadu AK (zm. 1993)
- 6 czerwca – Antonina Gordon-Górecka, polska aktorka (zm. 1993)
- 8 czerwca - Anna Górska, polska architekt, plastyczka (zm. 2002)
- 10 czerwca – Henryk Tomaszewski, polski grafik, rysownik, twórca plakatów i ilustracji (zm. 2005)
- 14 czerwca:
- Gisèle Casadesus, francuska aktorka (zm. 2017)
- Paulina Włodawer, polska biochemik, profesor (zm. 2006)
- 15 czerwca – Jurij Andropow, radziecki działacz partyjny i państwowy (zm. 1984)
- 16 czerwca:
- Louis Gabrillargues, francuski piłkarz, trener (zm. 1994)
- Czesław Szachnitowski, polski artysta malarz (zm. 2015)
- 23 czerwca – John Kent, kanadyjski pilot wojskowy, as myśliwski (zm. 1985)
- 24 czerwca:
- Jan Karski, historyk, prawnik i dyplomata, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego (zm. 2000)
- Myrosław Lubacziwski (ukr. Миросла́в Іва́н Любачі́вський), ukraiński duchowny katolicki, arcybiskup większy Lwowa (zm. 2000)
- 26 czerwca – Rudolf Schmid, niemiecki duchowny katolicki (zm. 2012)
- 2 lipca – Alojs Andricki, duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1943)
- 4 lipca – Józef Drzazga, polski duchowny katolicki, biskup warmiński (zm. 1978)
- 9 lipca – Willi Stoph, polityk NRD, jeden z najdłużej urzędujących premierów państwa europejskiego (zm. 1999)
- 10 lipca – Franciszek Michalik, polski działacz kupiecki i rzemieślniczy (zm. 1999)
- 18 lipca – Gino Bartali, włoski kolarz szosowy, dwukrotny zwycięzca Tour de France i trzykrotny Giro d’Italia (zm. 2000)
- 20 lipca – Ersilio Tonini, włoski duchowny katolicki, kardynał (zm. 2013)
- 21 lipca – Zdzisław Szymański, polski aktor (zm. 1986)
- 24 lipca – Frances Oldham Kelsey, kanadyjska uczona, farmakolog i lekarka (zm. 2015)
- 27 lipca – Giuseppe Baldo, włoski piłkarz (zm. 2007)
- 29 lipca – Alojzy Novarese, włoski ksiądz katolicki, błogosławiony (zm. 1984)
- 31 lipca:
- Louis de Funès, francuski komik (zm. 1983)
- Ignacy Jeż, polski duchowny katolicki, biskup koszalińsko-kołobrzeski, kardynał (zm. 2007)
- 2 sierpnia – Stanisław Hartman, polski matematyk zajmujący się analizą harmoniczną, współtwórca wrocławskiej szkoły matematycznej, członek-założyciel Towarzystwa Kursów Naukowych, współpracownik KOR (zm. 1992)
- 7 sierpnia – Jean Carmignac, francuski biblista, qumranolog (zm. 1986)
- 9 sierpnia – Tove Jansson, fińska pisarka pisząca po szwedzku i malarka (zm. 2001)
- 11 sierpnia – Guro Gjellestad, norweska astrofizyczka (zm. 1972)
- 14 sierpnia – Roman Łysko, duchowny greckokatolicki, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1949)
- 18 sierpnia – Ryszard Matuszewski, polski eseista, krytyk literacki, autor podręczników szkolnych, tłumacz (zm. 2010)
- 19 sierpnia – Fumio Hayasaka, japoński kompozytor (zm. 1955)
- 23 sierpnia
- Anna Kornecka, polska agrotechnik, działaczka sportowa (zm. 2017)
- Lars Lundström, szwedzki żeglarz, olimpijczyk (zm. 1982)
- 26 sierpnia – Julio Cortázar, argentyński pisarz (zm. 1984)
- 28 sierpnia – Per Gedda, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 2005)
- 2 września – Stefania Grodzieńska, polska pisarka i aktorka (zm. 2010)
- 5 września:
- Leokadia Halicka-Warman, polska aktorka, tancerka (zm. 2001)
- Nicanor Parra, chilijski poeta (zm. 2018)
- 9 września – Walenty Wójcik, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy sandomierski (zm. 1990)
- 11 września:
- Mária Medvecká, słowacka artystka malarka (zm. 1987)
- Paweł, patriarcha Serbskiego Kościoła Prawosławnego (zm. 2009)
- 16 września:
- Tadeusz Kobyliński, polski porucznik, cichociemny (zm. 1961)
- Mieczysław Orzeł, polski kapitan, szef sztabu Batalionów Chłopskich (zm. 1980)
- 24 września:
- John Kerr, australijski prawnik, polityk, gubernator generalny Australii (zm. 1991)
- Andrzej Panufnik polski kompozytor i dyrygent (zm. 1991)
- 26 września – Jack LaLanne, amerykański kręgarz, pisarz, kulturysta, instruktor ćwiczeń i osobowość telewizyjna (zm. 2011)
- 28 września – Marian Fuks, polski historyk żydowskiego pochodzenia (zm. 2022)
- 30 września – Irena Kaniewska, polska konstruktor szybowcowa, pilot (zm. 1963)
- 1 października – Maciej Maciejewski, polski aktor (zm. 2018)
- 2 października – Jan Nowak-Jeziorański, polski polityk i dziennikarz (zm. 2005)
- 3 października – Włodzimierz Berutowicz, polski prawnik, polityk, minister sprawiedliwości, pierwszy prezes Sądu Najwyższego (zm. 2004)
- 5 października – Elfriede Kaun, niemiecka lekkoatletka, skoczkini wzwyż (zm. 2008)
- 6 października – Thor Heyerdahl, norweski badacz i podróżnik, na tratwie Kon-Tiki przepłynął Ocean Spokojny (zm. 2002)
- 7 października:
- Jerzy Albrecht, polski ekonomista, polityk, prezydent Warszawy, wiceprzewodniczący Rady Państwa, minister finansów (zm. 1992)
- Josef František, czeski lotnik, as myśliwski (zm. 1940)
- 11 października:
- Reuben Fine, amerykański arcymistrz szachowy (zm. 1993)
- Tore Rydman, szwedzki curler (zm. 2003)
- 16 października:
- Mordechaj-Chajjim Sztern, izraelski polityk (zm. 1975)
- Mohammad Zaher Szah, król Afganistanu (zm. 2007)
- 17 października – Irena Białkowska, polska lekkoatletka (zm. 1987)
- 21 października:
- Martin Gardner, amerykański matematyk (zm. 2010)
- Kazimierz Świątek, białoruski duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup mińsko-mohylewski (zm. 2011)
- 26 października – Stefan Sándor, węgierski salezjanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1953)
- 27 października:
- Jan Kott, polski krytyk i teoretyk teatru, poeta i tłumacz (zm. 2001)
- Dylan Thomas, walijski poeta i pisarz (zm. 1953)
- 28 października:
- Jonas Salk, amerykański lekarz, biolog, odkrywca szczepionki przeciwko polio (zm. 1995)
- Richard Synge, angielski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1994)
- Dody Goodman, amerykańska aktorka (zm. 2008)
- 5 listopada – Herbert Czaja, niemiecki polityk chadecki, reprezentant „wypędzonych” (zm. 1997)
- 6 listopada – Jadwiga Głażewska, polska lekkoatletka, łyżwiarka szybka, piłkarka ręczna, koszykarka (zm. 1979)
- 8 listopada – Norman Lloyd, amerykański aktor, producent i reżyser (zm. 2021)
- 9 listopada – Hedy Lamarr, aktorka, hollywoodzka gwiazda filmowa i wynalazczyni (zm. 2000)
- 10 listopada – Julian Sztatler, polski piosenkarz i pianista, aktor (zm. 1964)
- 11 listopada – Eugene Nida, amerykański lingwista i teoretyk przekładu biblijnego (zm. 2011)
- 13 listopada – Amelia Bence, argentyńska aktorka (zm. 2016)
- 15 listopada – Maria Dembowska, polska bibliotekarka, bibliografka (zm. 2008)
- 23 listopada – Mira Michałowska, polska pisarka, dziennikarka, satyryk i tłumaczka (zm. 2007)
- 2 grudnia - Anna Chojnacka, polska fotografka (zm. 2007)
- 5 grudnia:
- Stanisław Dygat, polski prozaik i felietonista (zm. 1978)
- Hans Hellmut Kirst, niemiecki pisarz (zm. 1989)
- 14 grudnia – Karl Carstens, prezydent Niemiec (zm. 1992)
- 16 grudnia – Władysław Miziołek, polski biskup katolicki, ekumenista (zm. 2000)
- 20 grudnia – Harry F. Byrd Jr., amerykański polityk, senator ze stanu Wirginia (zm. 2013)
- 21 grudnia:
- Ivan Generalić, chorwacki malarz naiwny (zm. 1992)
- Zygmunt Maciejewski, polski aktor (zm. 1999)
- 22 grudnia – Konstanty Rek, polski działacz komunistyczny, przewodniczący Prezydium MRN w Gdyni (zm. 1961)
- 26 grudnia:
- Józef Maria Corbín Ferrer, hiszpański działacz Akcji Katolickiej, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
- Annemarie Wendl, niemiecka aktorka (zm. 2006)
- Richard Widmark, amerykański aktor filmowy (zm. 2008)
- 30 grudnia – Jo Van Fleet, amerykańska aktorka (zm. 1996)
- 31 grudnia – Yrjö Nikkanen, fiński lekkoatleta, oszczepnik (zm. 1985)
Zmarli
- 10 stycznia – Leonia Franciszka Aviat, francuska zakonnica, założycielka oblatek św. Franciszka Salezego, święta katolicka (ur. 1844)
- 18 stycznia – Fryderyk Sellin, łódzki cukiernik, kupiec, przedsiębiorca teatralny, „lodzermensz” (ur. 1831)
- 20 stycznia – Hermann Karl Rosenbusch, niemiecki petrograf, geolog (ur. 1836)
- 21 stycznia – Salvador Martínez Cubells, hiszpański malarz i konserwator sztuki (ur. 1845)
- 24 stycznia – David Gill, szkocki astronom (ur. 1843)
- 26 stycznia – Józef Gabriel Brochero, argentyński duchowny katolicki, święty (ur. 1840)
- 1 marca – Gilbert Elliot-Murray-Kynynmound (znany jako lord Melgund) – brytyjski wojskowy, polityk (ur. 1845)
- 7 marca – Christian David Ginsburg, brytyjski biblista pochodzenia żydowskiego, badacz tradycji masoreckiej (ur. 1831)
- 16 marca – Charles-Albert Gobat, szwajcarski prawnik i polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1843)
- 23 marca – Rafka Chobok Ar-Rajes, libańska zakonnica, święta katolicka (ur. 1832)
- 25 marca – Frédéric Mistral, francuski poeta i leksykograf, laureat literackiej Nagrody Nobla (ur. 1830)
- 6 kwietnia – Józef Chełmoński, polski malarz realista (ur. 1849)
- 11 kwietnia – Helena Guerra, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1835)
- 16 kwietnia – George William Hill, amerykański astronom, matematyk (ur. 1838)
- 24 kwietnia – Benedykt Menni, włoski bonifrater, święty katolicki (ur. 1841)
- 29 maja – Józef Gerard, misjonarz ze zgromadzenia oblatów Maryi Niepokalanej, błogosławiony katolicki (ur. 1831)
- 21 czerwca – Bertha von Suttner, austriacka pacyfistka, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1843)
- 24 lipca – Adolf Martens, niemiecki metalograf, pionier w badaniach metalograficznych stali (ur. 1850)
- 25 lipca – Jelizawieta Böhm, rosyjska malarka, projektantka kartek pocztowych (ur. 1843)
- 31 lipca – Jean Jaurès, francuski przywódca socjalistyczny (ur. 1859)
- 6 sierpnia:
- Alfred Hegar, niemiecki lekarz, chirurg, ginekolog (ur. 1830)
- Ellen Wilson, pierwsza żona prezydenta USA Woodrowa Wilsona (ur. 1860)
- 20 sierpnia – Pius X (właściwie Giuseppe Sarto), papież od 1903, święty (ur. 1835)
- 30 sierpnia – Aleksander Samsonow, generał rosyjski, dowódca wojskowy w czasie I wojny światowej (ur. 1859)
- 6 września – Maksym Gorlicki, święty męczennik prawosławny, rozstrzelany na dziedzińcu więzienia w Gorlicach (ur. 1886)
- 26 września – Hermann Löns, niemiecki dziennikarz, pisarz i poeta (ur. 1866)
- 27 września lub 10 października – Karol I Hohenzollern-Sigmaringen, król Rumunii (ur. 1839)
- 3 listopada – Georg Trakl, austriacki poeta (ur. 1887)
- 14 listopada – Frederick Roberts, brytyjski wojskowy, marszałek polny (ur. 1832)
- 16 listopada – Modest Maryański, polski podróżnik, inżynier górnik, poszukiwacz metali szlachetnych, założyciel i właściciel kopalń w Ameryce i Australii (ur. 1854)
- 18 listopada – Karolina Kózka, polska męczennica, błogosławiona katolicka (ur. 1898)
- 1 grudnia – Erik Lindh, fiński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1865)
- 25 grudnia – Józef Lesiecki, polski taternik, narciarz wysokogórski, ratownik tatrzański, artysta rzeźbiarz (ur. 1886)
- 27 grudnia – Ottó Herman, węgierski ornitolog, entomolog i polityk (ur. 1835)
- Oszkár Jordán, węgierski taternik, alpinista, narciarz wysokogórski, prawnik (ur. 1887)
Zdarzenia astronomiczne
Nagrody Nobla
- z fizyki – Max von Laue
- z chemii – Theodore Richards
- z medycyny – Robert Barany
- z literatury – nagrody nie przyznano
- nagroda pokojowa – nagrody nie przyznano
Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 19 lutego
- Ostatki: 24 lutego
- Popielec: 25 lutego
- Niedziela Palmowa: 5 kwietnia
- Wielki Czwartek: 9 kwietnia
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 10 kwietnia
- Wielki Piątek: 10 kwietnia
- Wielka Sobota: 11 kwietnia
- Wielkanoc: 12 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 13 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 21 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 31 maja
- Boże Ciało: 11 czerwca