1930 w Wojsku Polskim

Kalendarium Wojska Polskiego 1930 – wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 1930.

Styczeń

ORP „Bałtyk”

1 stycznia

generała brygady Felicjana Sławoja Składkowskiego zastępcą I Wiceministra Spraw Wojskowych i Szefa Administracji Armii z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej,
generała brygady Ferdynanda Zarzyckiego generałem do zleceń I Wiceministra Spraw Wojskowych i Szefa Administracji Armii,
  • Stanowisko szefa Kierownictwa Rejonu Intendentury w Warszawie objął porucznik gospodarczy Juliusz Woyde.

8 stycznia

  • W Warszawie zmarł pułkownik Władysław Jagniątkowski (ur. 8 grudnia 1856) – oficer armii rosyjskiej i francuskiej, Legii Cudzoziemskiej i Armii Polskiej we Francji oraz oficer kontraktowy Wojska Polskiego, odznaczony Orderem Virtuti Militari[1] i pośmiertnie Krzyżem Niepodległości.

15 stycznia

  • Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował pułkownika dyplomowanego Tadeusza Malinowskiego dowódcą 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie.

20 stycznia

  • Minister Spraw Wojskowych:
zmienił datę święta pułkowego 42 pułku piechoty w Białymstoku z 23 maja na 12 lipca,
zmienił datę święta pułkowego 26 pułku artylerii polowej w Skierniewicach z 21 września na 30 maja,
zatwierdził dzień 5 czerwca, jako datę święta dywizjonowego 2 dywizjonu pociągów pancernych w Niepołomicach,
zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej:
68 pułku piechoty we Wrześni,
22 pułku artylerii polowej w Rzeszowie,
7 pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu,
3 dywizjonu samochodowego w Grodnie,
9 dywizjonu samochodowego w Brześciu,
batalionu elektrotechnicznego w Nowym Dworze Mazowieckim,
zatwierdził regulamin odznaki pamiątkowej 80 pułku piechoty w Słonimiu[2]

24 stycznia

  • W czasie podróży służbowej w Warszawie zmarł kapitan dyplomowany Jan Gołubski, pełniący obowiązki szefa Oddziału Wyszkolenia Sztabu DOK III w Grodnie.

27 stycznia

  • W Grodnie zmarł major rezerwy artylerii Jan Gustaw Pietkiewicz, znany adwokat, obrońca wojskowy, kawaler Krzyża Walecznych[3]

Luty

1 lutego

Marzec

  • z uzbrojenia pułków kawalerii i Korpusu Ochrony Pogranicza zostały wycofane ręczne karabiny maszynowe Chauchat wz. 1915; dwa miesiące później broń tego wzoru została wycofana także z pułków piechoty[5]
  • w Białej Podlaskiej dokonano oblotu pierwszego prototypu samolotu myśliwskiego PWS-10[6]
  • w Warszawie dokonano oblotu drugiego prototypu samolotu myśliwskiego PZL P-1[6]

1 marca

  • Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zatwierdził wzór lewej strony płachty chorągwi 57 pułku piechoty[7]

5 marca

11 marca

  • Minister Spraw Wojskowych[9]:
zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 21 pułku artylerii polowej
datę święta pułkowego 24 pułku piechoty przeniósł z 11 maja na 11 listopada

18 marca

  • Minister Spraw Wojskowych:
nadał 13 pułkowi ułanów nadał wyróżniającą „ułanów wileńskich”,
zarządził utworzenie garnizonowej przychodni dentystycznej w Nowym Sączu[10]

Kwiecień

1 kwietnia

  • ORP „Bałtyk” po remoncie i adaptacji wszedł w skład Dywizjonu Szkolnego jako siedziba Szkoły Specjalistów Morskich
ORP „Iskra”

24 kwietnia

  • Minister Spraw Wojskowych:
zmienił datę święta pułkowego 71 pułku piechoty w Zambrowie z 26 maja na 26 września,
zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej:
24 pułku piechoty w Łucku,
8 dywizjonu samochodowego w Bydgoszczy,
Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 9 w Berezie Kartuskiej → Szkoła Podchorążych Rezerwy
Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu,
Korpusu Kadetów Nr 3 w Rawiczu,
zatwierdził regulamin odznaki pamiątkowej 73 pułku piechoty w Katowicach,
zmienił nazwę koszar w garnizonie Żółkiew przy ul. Lanikiewicza i Św. Trójcy na: „Koszary im. Hetmana Żółkiewskiego” oraz nazwę koszar przy ul. Piłsudskiego (dawniej Glińskiej) na: „Koszary im. Króla Jana Sobieskiego”[12]

Maj

7 maja

  • początek czwartego rejsu szkolnego ORP „Iskra

30 maja

Czerwiec

14 czerwca

15 czerwca

Lipiec

1 lipca

  • Minister Spraw Wojskowych zniósł orzełki na hełmach stalowych[15].

2 lipca

8 lipca

22 lipca

  • Biuro Ogólno Organizacyjne Ministerstwa Spraw Wojskowych wydało przepis służbowy P.S. 10–50 – „Organizacja – Piechota na stopie pokojowej”. Omawiany przepis służbowy ustalał organizację pułków piechoty (strzelców podhalańskich), baonów strzelców, baonów manewrowych oraz szkół piechoty. Szkołami piechoty były:
Szkoła Podchorążych Piechoty,
Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie,
Bataliony Podchorążych Rezerwy Piechoty,
Kompanie Podchorążych Rezerwy Piechoty,
Szkoła Podoficerów Zawodowych Piechoty,
Szkoły Podoficerskie dla małoletnich (skład osobowy Nr 37),
Szkoła Wysokogórska oraz
Centrum Wyszkolenia Piechoty (komenda – skład osobowy Nr 39).

Do przepisu dołączono 45 załączników zawierających składy osobowe poszczególnych części składowych jednostek piechoty. Wejście w życie przepisu służbowego określił rozkaz wykonawczy L.dz. 3900/tj. Org. Departamentu Piechoty MSWojsk. z 10 października 1930 roku[17].

Sierpień

3 sierpnia

5 sierpnia

  • Minister spraw wojskowych:
ustalił nazwę dla koszar 15 pułku ułanów oraz nadał nowym koszarom w Pińsku nazwę „Koszary im. Marszałka Józefa Piłsudskiego”;
zatwierdził święto 5 batalionu telegraficznego na dzień 15 maja[19].

8 sierpnia

  • W katastrofie lotniczej zginęli żołnierze 4 Pułku Lotniczego z Toruniu, por. pil. Kazimierz Królikowski i mł. majster Józef Romański[20]

9 sierpnia

  • Minister spraw wojskowych ustalił dzień 15 września, jako datę obchodu święta batalionowego nowo formowanego 2 batalionu balonowego[21].

23 sierpnia

Wrzesień

17 września

Oznaka oficerów i szeregowych czołgów
  • minister spraw wojskowych zniósł:
„ryngraf służbowy” żandarmerii,
„łódkę z nabojami”, jako odznakę kompanii (szwadronów) karabinów maszynowych na lewym rękawie kurtki i płaszcza,
„smoka” na lewym rękawie kurtki i płaszcza oficerów i szeregowych czołgów,
wprowadził dla szeregowych - orkiestrantów w pułkach piechoty na tylnej części łapki „lirę”, tłoczoną z blachy z białego metalu,
zezwolił szeregowym - orkiestrantom orkiestr piechoty od stopnia kaprala wzwyż przy ubiorze wyjściowym, poza służbą, nosić „lirę” haftowaną nićmi srebrnymi[23]
  • minister spraw wojskowych zatwierdził:
wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 13 pułku artylerii polowej,
wzór i regulamin odznaki pamiątkowej Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 2
zatwierdził regulamin odznaki pamiątkowej 6 pułku ułanów[24]

30 września

Październik

  • w Warszawie dokonano oblotu pierwszego prototypu samolotu myśliwskiego PZL P-7[6]

6 października

  • minister spraw wojskowych wprowadził dla oficerów broni i szeregowych barwne otoki na czapkach oraz zezwolił oficerom i podoficerom zawodowym broni na noszenie ciemnych spodni z lampasami; ostateczny termin zmiany otoków został ustalony na dzień 1 maja 1931[26]Barwy broni i służb Wojska Polskiego II RP
  • minister spraw wojskowych zatwierdził regulamin odznaki pamiątkowej 7 pułku strzelców konnych[27]

23 października

24 października

  • podpułkownik dyplomowany kawalerii Jan Tatara i porucznik rezerwy Stanisław Zaćwilichowski zmarli w następstwie obrażeń ciała doznanych w wypadku drogowym pod Drobinem

29 października

  • minister spraw wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej:
11 pułku artylerii polowej w Stanisławowie,
19 pułku artylerii polowej w Nowej Wilejce[28]
  • minister spraw wojskowych zatwierdził do użytku służbowego Instrukcję „Ciężki most drogowy systemu Dworakowskiego”[29]

30 października

Listopad

  • Major dyplomowany pilot w stanie spoczynku Wiktor Willmann został kierownikiem Referatu Lotniczego w Wydziale I Ogólnym Komendy Głównej Policji Państwowej[31].

3 listopada

  • Wojskowy Sąd Okręgowy Nr X w Przemyślu uznał kapitana piechoty Czesława Wawrosza winnym umyślnego zabójstwa porucznika rezerwy Tadeusza Jakubowskiego, i skazał go na karę jednego roku i dwóch miesięcy więzienia zastępującego dom poprawy, pozbawienia stopnia oficerskiego i wydalenie z korpusu oficerskiego.

10 listopada

  • Prezydent Rzeczypospolitej nadał z dniem 1 stycznia 1931 roku:
stopień generała dywizji – generałom brygady: Stefanowi Dąb-Biernackiemu (lokata 1.), Gustawowi Orlicz-Dreszerowi (2) i Kazimierzowi Fabrycemu (3),
stopień generała brygady – pułkownikom: Janowi Kruszewskiemu (lokata 1.), Tadeuszowi Malinowskiemu (2), Kordianowi Zamorskiemu (3), Sergiuszowi Zahorskiemu (4) i Stanisławowi Skwarczyńskiemu (5).
stopień pułkownika – 30 podpułkownikom, w tym 13 z korpusu oficerów piechoty, 7 z korpusu oficerów kawalerii i 10 z korpusu oficerów artylerii. Jednocześnie Ignacy Mościcki zezwolił wymienionym oficerom na nałożenie odznak nowych stopni przed dniem 1 stycznia 1931 roku[32].

13 listopada

19 listopada

  • Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek ministra spraw wojskowych zatwierdził wzór lewej strony płachty chorągwi 70 pułku piechoty[34].

Grudzień

2 grudnia

  • Prezydent Rzeczypospolitej nadał komandorowi Jerzemu Świrskiemu z dniem 1 stycznia 1931 roku stopień kontradmirała w korpusie oficerów marynarki wojennej i 1. lokatą. Tego samego dnia Ignacy Mościcki nadał stopień pułkownika:
3 podpułkownikom korpusu sądowego (Tadeusz Petrażycki, Stanisław Cięciel, Michał Przywara),
9 podpułkownikom lekarzom (Mikołaj Werakso, Antoni Szwojnicki, Kazimierz Jerzy Miszewski, Czesław Wincz, Adolf Jacewski, Ludwik Sojka, Władysław Dzierżyński, Antoni Łobocki, Leon Kajetan Owczarewicz),
2 podpułkownikom lekarzom weterynarii (Leopold Dobiasz, Marcin Marczewski),
podpułkownikowi korpusu uzbrojenia (Kazimierz Moniuszko),
oraz nadał stopień podpułkownika 123 majorom, w tym 45 majorom piechoty, 6 kawalerii, 28 artylerii, 1 lotnictwa, 4 saperów, 2 łączności, 2 żandarmerii, 6 korpusu sądowego, 17 lekarzom, 3 aptekarzom, 4 korpusu uzbrojenia, 1 geografowi oraz 4 lekarzom weterynarii. Jednocześnie zezwolił wymienionym na nałożenie oznak nowych stopni przed 1 stycznia 1931 roku[35].

10 grudnia

  • minister spraw wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznak pamiątkowych:
9 pułku artylerii ciężkiej,
Centrum Wyszkolenia Saperów[36]

15 grudnia

  • Prezydent RP powierzył generałowi dywizji Danielowi Konarzewskiemu kierownictwo Ministerstwa Spraw Wojskowych od dnia 16 grudnia do powrotu marszałka Polski Józefa Piłsudskiego z urlopu wypoczynkowego, co nastąpiło 29 marca 1931 roku.

22 grudnia

Przypisy

  1. Jolanta Załęczny: Władysław Jagniątkowski (1856-1930). Biografia niebanalna. Warszawa: Wydawnictwo Muzeum Niepodległości w Warszawie, 2016. ISBN 978-83-62235-92-6.
  2. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 20 stycznia 1930 r., poz. 22, 23, 25 i 26.
  3. Z karty żałobnej. „Przegląd Kresowy”. 12, s. 6, 1930-01-28. Grodno: Józef Bursztyn. 
  4. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 1 lutego 1930 r., poz. 32.
  5. Andrzej Konstankiewicz, Broń strzelecka ..., s. 109-110.
  6. a b c d e f Jerzy Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. =Warszawa: 1984, s. 62-68.
  7. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 24 kwietnia 1930 r., poz. 146.
  8. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 7 z 5 marca 1930 r.
  9. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 8 z 11 marca 1930 r.
  10. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 18 marca 1930 r., poz. 90, 91.
  11. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 26 marca 1930 r., poz. 101.
  12. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 24 kwietnia 1930 r., poz. 143-145, 147.
  13. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 16 z 30 maja 1930 r.
  14. Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 84.
  15. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 24 kwietnia 1930 r., poz. 152.
  16. Jerzy Pawlak, Polskie eskadry ..., s. 79-80.
  17. Postanowienia władz wojskowych. „Przegląd Intendencki”. 1 (21), s. 187, lipiec–wrzesień 1931. Warszawa: Koło Oficerów Intendentów. 
  18. Gazeta Pleszewska Nr 63 z 6 sierpnia 1930 r., s. 4.
  19. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 25 z 5 sierpnia 1930 r.
  20. Pogrzeb lotników. „Słowo Pomorskie”. Nr 186, s. 8, 13 sierpnia 1930. 
  21. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 26 z 9 sierpnia 1930 r.
  22. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 27 z 23 sierpnia 1930 r.
  23. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 17 września 1930 r., poz. 360.
  24. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 17 września 1930 r.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 19 grudnia 1930 roku, s. 323.
  26. Zdzisław Żygulski jun: Polski mundur wojskowy. s. 118.
  27. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 32 z 6 października 1930 r.
  28. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych z 29 października 1930 r., Nr 35, poz. 406.
  29. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych z 29 października 1930 r., Nr 35, poz. 407.
  30. Zabójstwo w Instytucie wychowania fizycznego. „Kurier Warszawski”. Nr 300, s. 15, 1 listopada 1930. 
  31. Polska Zbrojna” Nr 303 z 5 listopada 1930 roku, s. 6.
  32. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1930 roku, s. 323.
  33. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 36 z 13 listopada 1930 r.
  34. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 40 z 23 grudnia 1930 r.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 327-329.
  36. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 39 z 10 grudnia 1930 r.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Śląska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2017-03-05].
  • Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5.
  • Andrzej Konstankiewicz, Broń strzelecka Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1986, ISBN 83-11-07266-3, OCLC 69494630.
  • Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.
  • Zdzisław Żygulski jun, Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. ISBN 83-03-01483-8.

Media użyte na tej stronie

Godło czołgów.png
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Godło czołgów Wojska Polskiego II RP