1980 w polityce
◄◄ | 1975 | 1976 | 1977 | 1978 | 1979 |
1980 |
1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | ►► |
![]() |
Wydarzenia polityczne w 1980 roku.
Styczeń
- 4 stycznia – prezydent Stanów Zjednoczonych Jimmy Carter ogłosił wprowadzenie sankcji politycznych i gospodarczych wobec ZSRR. Była to odpowiedź na interwencję wojskową w Afganistanie[1].
- 8 stycznia – Prezydium Rady Najwyższej ZSRR pozbawiła fizyka i dysydenta Andrieja Sacharowa wszystkich nagród i odznaczeń państwowych[2].
- 22 stycznia – Andriej Sacharow, wraz z żoną Jeleną Bonner, został zesłany do Gorkiego (ob. Niżny Nowogród)[2].
- 22 stycznia – w Salwadorze wybuchła wojna domowa[1].
- 25 stycznia – prezydentem Iranu został Abol Hassan Bani-Sadr[1].
Luty
- 11–15 lutego – VIII zjazd PZPR[3].
- 18 lutego – po tym, jak Piotr Jaroszewicz zrezygnował ze stanowiska, Edward Babiuch został premierem[4].
- 29 lutego – pierwsze wybory parlamentarne w Rodezji wygrał Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe (ZANU)[1].
Marzec
- 3 marca – zmarł Forrest C. Donnell, amerykański polityk, gubernator stanu Missouri i senator[5].
- 4 marca – Robert Mugabe został premierem Zimbabwe[6].
- 19 marca – urodził się Krzysztof Tyszkiewicz, polityk Platformy Obywatelskiej[7].
- 21 marca – akt samospalenia Walentego Badylaka w proteście przeciw ukrywaniu prawdy o zbrodni katyńskiej[8].
- 21 marca – prezydent Stanów Zjednoczonych Jimmy Carter ogłasza bojkot Olimpiady w Moskwie w związku z agresją ZSRR na Afganistan[9].
- 23 marca – wybory do sejmu i wojewódzkich rad narodowych[10].
- 23 marca – Edward Babiuch zastępuje Piotra Jaroszewicza na stanowisku premiera[11].
Kwiecień
- 17/18 kwietnia – Rodezja oficjalnie proklamowała niepodległość. Nazwę państwa zmieniono na Zimbabwe[1].
- 30 kwietnia – holenderska królowa Juliana abdykowała[12]. Nową monarchinią została jej córka Beatrycze.
Maj
- 4 maja – zmarł Josip Broz Tito, przywódca Jugosławii[13].
- 18–19 maja – Pałac w Wilanowie, rozmowy pomiędzy Leonidem Breżniewem a Valérym d’Estaing zorganizowane przez Edwarda Gierka w celu podtrzymania polityki odprężenia[10].
- 23 maja – urodził się Adam Hofman, polityk i rzecznik PiS[14].
Czerwiec
- 18 czerwca – wskutek wybuchu oparów benzyny podczas prac lakierniczych w stoczni w Gdańsku zginęło 18 robotników. Władze zatuszowały sprawę[15].
Lipiec
- 1 lipca – władze bez zapowiedzi wprowadziły podwyżkę cen mięsa i więdlin oraz tzw. ceny komercyjne w stołówkach zakładowych. Odpowiedzią robotników była fala strajków[11].
- 26 lipca – urodziła się Jacinda Ardern, premier Nowej Zelandii[16].
- 27 lipca – zmarł Mohammad Reza Pahlawi, były szach Iranu[17].
- 29 lipca – proklamowano Republikę Vanuatu[1].
- 30 lipca – Kneset ogłosił wcielenie do obszaru Izraela wschodniej części Jerozolimy. Jednocześnie miasto proklamowano stolicą Izraela[1].
Sierpień
- 14 sierpnia – w gdańskiej Stoczni im. Lenina rozpoczął się strajk. Bezpośrednim powodem protestu było wcześniejsze zwolnienie Lecha Wałęsy i Anny Walentynowicz oraz odmowa dyrekcji przywrócenia ich do pracy[1].
- 19 sierpnia – rozpoczęcie strajku w kombinacie metalurgicznym Nowej Hucie[18].
- 31 sierpnia – Lech Wałęsa i Mieczysław Jagielski podpisali porozumienia sierpniowe[19].
Wrzesień
- 6 września – Stanisław Kania został I sekretarzem KC PZPR[20].
- 17 września – Saddam Husajn wypowiedział układ z Iranem w sprawie granicy iracko-irańskiej[1].
- 22 września – początek wojny iracko-irańskiej[21].
Październik
- 4 października – urodził się Joseph P. Kennedy III, amerykański prawnik i polityk, kongresmen, wnuk Roberta F. Kennedy’ego[22].
- 10 października – literacka Nagroda Nobla została przyznana Czesławowi Miłoszowi, poecie emigracyjnemu, którego twórczość była zakazana w PRL[23].
- 17 października – królowa brytyjska Elżbieta II została przyjęta w Watykanie przez papieża Jana Pawła II[24][25].
- 23 października – Nikołaj Tichonow został premierem ZSRR[26].
Listopad
- 4 listopada – 40. prezydentem Stanów Zjednoczonych został Ronald Reagan. Wiceprezydentem został George H.W. Bush[1].
- 10 listopada – Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” został w Warszawie zarejestrowany[1].
- 20 listopada – zmarł John McEwen, premier Australii[27].
- 24 listopada – zmarł Salih Sulajman, izraelski polityk, poseł do Knesetu[28].
Grudzień
- 1 grudnia-2 grudnia – odbyło się VII Plenum KC PZPR. Edward Gierek został uznany za winnego kryzysu w państwie i wykluczony z KC[23][29][30].
- 4 grudnia – Francisco Sá Carneiro, premier Portugalii, zginął w katastrofie lotniczej[31].
- 10 grudnia – Pokojową Nagrodę Nobla otrzymał Adolfo Pérez Esquivel[1].
- 18 grudnia – zmarł Aleksiej Kosygin, premier ZSRR[32].
- 24 grudnia – zmarł Karl Dönitz, niemiecki admirał, przywódca III Rzeszy w 1945[33][34].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 327–329. ISBN 83-7425-500-5.
- ↑ a b Mija 30. rocznica śmierci Andrieja Sacharowa. dzieje.pl, 2019-12-14. [dostęp 2022-02-19].
- ↑ Andrzej Nowak (red.): Kalendarium dziejów 1943-2009. Kraków: 2010, s. 241, seria: Historia Polski.
- ↑ Babiuch Edward, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Donnell, Forrest C. (1884 - 1980). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-10]. (ang.).
- ↑ Robert Mugabe, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-11-10] (ang.).
- ↑ Krzysztof Tyszkiewicz. sejm.gov.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Andrzej Nowak (red.): Kalendarium dziejów 1943-2009. Kraków: 2010, s. 242–243, seria: Historia Polski.
- ↑ Moskwa 1980. olimpijski.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Nowak (red.): Kalendarium dziejów 1943-2009. Kraków: 2010, s. 243, seria: Historia Polski.
- ↑ a b Teresa Torańska: Byli. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 298.
- ↑ Zmarła była królowa Holandii, Juliana. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Tito, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Adam Hofman - Najnowsze informacje. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Przemsław Semczuk: 1980 Zanim wybuchła Solidarność. newsweek.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Jacinda Ardern, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-12-15] (ang.).
- ↑ Mohammad Reza Pahlawi, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ 1980 r. Kalendarium wydarzeń w Polsce. nowahistoria.interia.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Sierpniowa fala strajków w Polsce 1980 roku. dzieje.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Kania Stanisław, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ wojna iracko-irańska, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Kennedy, Joseph P. III (1980 -). bioguide.congress.gov. [dostęp 2017-11-10]. (ang.).
- ↑ a b 1980 r. Kalendarium wydarzeń w Polsce. nowahistoria.interia.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Brytyjska królowa odwiedzi papieża. wyborcza.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ 1980: Pope welcomes Queen to the Vatican. news.bbc.co.uk. [dostęp 2017-11-10]. (ang.).
- ↑ Kalendarz na dzień 23 października. chronologia.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Sir John McEwen, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-11-10] (ang.).
- ↑ Tzalach Saliman. knesset.gov.il. [dostęp 2017-11-10]. (ang.).
- ↑ Gierek Edward, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Jakie były prawdziwe powody odejścia Edwarda Gierka?. polskieradio.pl. [dostęp 2017-11-10]. (pol.).
- ↑ Francisco Sá Carneiro, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-11-10] (ang.).
- ↑ Kosygin Aleksiej N., [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Dönitz Karl, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-11-10] .
- ↑ Karl Donitz, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2017-11-10] (ang.).
Media użyte na tej stronie
(c) Bundesarchiv, Bild 146-1976-127-06A / CC-BY-SA 3.0
Lech Wałęsa, sierpień 1980
Autor: Nationaal Archief, Collectie SPAARNESTAD PHOTO/H. Hilterman, Licencja: No restrictions
Spaarnestad Photo, SFA005002189
Portret van Koningin Juliana tijdens het defilé op Koninginnedag, paleis Soestdijk, Nederland 1959.
Collectie SPAARNESTAD PHOTO/H. Hilterman
Portret of Queen Juliana during the parade on Queensday in front of Soestdijk Palace. The Netherlands, 1959.
Voor meer informatie en voor meer foto’s uit de collectie van Spaarnestad Photo, bezoek onze Beeldbank: www.spaarnestadphoto.nl/
U kunt ons helpen onze kennis van de fotocollecties te verrijken door tags en commentaren toe te voegen. Herkent u mensen of locaties of heeft u een bijzonder verhaal te vertellen bij één van de foto’s, laat dan een reactie achter (als u ingelogd bent bij Flickr) of stuur een mailtje naar: hhamelink@spaarnestadphoto.nl
You can help us gain more knowledge on the content of our collection by simply adding a comment with information. If you do not wish to log in, you can write an e-mail to: hhamelink@spaarnestadphoto.nl.