1QIsaa

Cały zwój

1QIsaa (znany również jako Wielki Zwój Izajasza) – jeden z siedmiu zwojów znad Morza Martwego odkrytych w Kumran w 1947 roku[a]. Jest to rękopis spisany na pergaminie pochodzący z około 125 roku p.n.e., co sprawia, że jest to również jeden z najstarszych rękopisów z Qumran[b].

Opis

1QIsaa jest największym i zarazem jednym z najlepiej zachowanych zwojów spośród wszystkich rękopisów biblijnych. Jest również jedynym prawie kompletnym zwojem z Qumran. Zwój ten składa się z 17 arkuszy pergaminu co daje łączną długość 734 cm przy szerokości sięgającej do 28 cm. Zawiera wszystkie 66 rozdziałów biblijnej Księgi Izajasza spisanych w 54 kolumnach po 31 linijek na kolumnę i do około 50 liter na linijkę. Zwój ten jest o tysiąc lat starszy niż najstarsze rękopisy Biblii hebrajskiej znane przed odkryciem w Qumran.

Wersja tekstu generalnie jest zgodna z tekstem masoreckim oraz uważanym za wzorcowy tekstem Kodeksu z Aleppo. Zawiera jednak wiele wariantów tekstowych, przykładów alternatywnej pisowni, błędów kopisty oraz poprawek. Różnice te nie mają znaczenia dla przekazu tekstu gdyż dotyczą zmian w pisowni i wymowie jakie zachodziły na przestrzeni wieków. W odróżnieniu od większości biblijnych rękopisów z Qumran wykazuje wyjątkowo pełny zakres ortografii ukazując obowiązujący tekst hebrajski w okresie Drugiej Świątyni.

Fotograficzna reprodukcja rozwiniętego Wielkiego Zwoju Izajasza (czytamy od prawej do lewej, od góry do dołu)[c]
Fotograficzna reprodukcja rozwiniętego Wielkiego Zwoju Izajasza
(czytamy od prawej do lewej, od góry do dołu)[c]

Historia zwoju

Sanktuarium Księgi – miejsce przechowywania Wielkiego Zwoju Izajasza

Zwój Izajasza wraz z Kodeksem Gminnym, komentarzem Habakuka oraz Apokryfami Genesis został sprzedany przez Beduinów będącemu członkiem Kościoła syryjskiego handlarzowi antyków z Betlejem. Ten sprzedał zwoje Anastazemu Samuelowi, metropolicie syryjskiego Kościoła prawosławnego, rezydującemu we Wschodniej Jerozolimie w syryjskim monasterze św. Marka. Samuel drogą lotniczą wywiózł je do Stanów Zjednoczonych z nadzieją na sprzedaż. Po pięciu latach, nie znalazłszy kupca, opublikował 1 czerwca 1954 roku ogłoszenie w The Wall Street Journal, w którym oferował sprzedaż czterech zwojów znad Morza Martwego. Na to ogłoszenie, ktoś zwrócił uwagę Jigaelowi Jadinowi. W końcu zwój Izajasza wraz z trzema innymi dzięki pomocy handlarzy został zakupiony przez izraelskiego archeologa Jigaela Jadina za sumę 250 000 dolarów w 1954 roku, który przywiózł go z powrotem do Izraela[1][d][e]. Podobnie jak ponad 200 innych fragmentów zwojów znad Morza Martwego zwój ten, znajduje się teraz w Jerozolimie w Sanktuarium Księgi należącym do Muzeum Izraela (HU 95.57/27)[2].

W Qumran znaleziono również około 20 innych rękopisów Księgi Izajasza, jeden został też znaleziony dalej na południe od Qumran w jaskini Wadi Muraba'at[f]. Znaleziono także sześć peszarim (hebr. ‏פשר‎, interpretacje, komentarze) tej księgi. Pozwoliło to na odtworzenie pełnego tekstu Księgi Izajasza przekazywanego w II wieku p.n.e. I tak przykładowo wersety Iz 2,9b.10 nieobecne w zwoju 1QIsaa zostały uzupełnione na podstawie zwojów znalezionych w grocie 4: 4QIsaa, 4QIsab.

Księga Izajasza jest także często cytowana w innych zwojach zarówno literackich jak i religijnych włączając w to również Nowy Testament. Jest ona również zgodna z oczekiwaniami mesjańskich wierzeń społeczności żyjącej w Qumran, gdyż Księga Izajasza znana jest z przepowiedni dotyczących wyroku Boga oraz pocieszenia, a także wizji końca dni i przyjścia Królestwa Bożego.

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Pozostałe sześć zwojów to: Zwój Księgi Izajasza oznaczony 1QIsab, komentarz dwóch rozdziałów Księgi Habakuka oznaczany 1QpHab, Zwój Dziękczynny oznaczony 1QH, Kodeks Gminny oznaczony 1QS, Zwój Wojny oznaczony 1QM oraz Apokryfy Genesis w języku aramejskim oznaczony 1QapGen. Te siedem zwojów znajdowało się w jednym dzbanie. (zob. Zwoje pisma znad Morza Martwego)
  2. ↑ Do starszych rękopisów należą zwoje pochodzące z połowy III wieku p.n.e. znalezione w grocie 4 – 4QJer (Księga Jeremiasza), 4QEx (Księga Wyjścia) i 4QSam (1 i 2 Księga Samuela.)
  3. ↑ Wyraźnie widoczne są uszkodzenia najczęściej rozwijanych pierwszych arkuszy zwoju.
  4. ↑ Jigael Jadin był synem prof. Eleazara Sukenika, który wcześniej nabył od Beduinów trzy zwoje pochodzące z groty 1 znalezione w tym samym dzbanie. Dzięki zakupowi Jadina kolekcja była więc pełna.
  5. ↑ Jigael Jadin był izraelskim dowódcą wojskowym. W latach 1949–1952 był Szefem Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela, archeologią zajął się później.
  6. ↑ Oznaczenia wszystkich manuskryptów z Qumran zawierających Księgę Izajasza to: 1QIsaa, 1QIsab, 4QIsaa, 4QIsab, 4QIsac, 4QIsad, 4QIsae, 4QIsaf, 4QIsag, 4QIsah, 4QIsai, 4QIsaj, 4QIsak, 4QIsal, 4QIsam, 4QIsan, 4QIsa°, 4QpapIsap10 (na papirusie), 4QIsaq, 4QIsar, 5QIsa. Zdecydowana większość znalazła się więc w grocie 4. (zob. The Text of Isaiah at Qumran (ang.). [dostęp 2012-04-26].)

Przypisy

  1. ↑ Lesson Nine: The Dead Sea Scrolls (ang.). W: Sovereign Word [on-line]. 7 lutego 2014. [dostęp 2015-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-24)].
  2. ↑ The Great Isaiah Scroll MS A (1QIsa) (ang.). W: the Israel Museum [on-line]. [dostęp 2012-04-25].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Jerusalem Schrein des Buches BW 1.JPG
Jerusalem, Shrine of the Book
Great Isaiah Scroll.jpg
Photographic reproduction of the Great Isaiah Scroll, the best preserved of the biblical scrolls found at Qumran. It contains the entire Book of Isaiah in Hebrew, apart from some small damaged parts. This manuscript was probably written by a scribe of the Jewish sect of the Essenes around the second century BC. It is therefore over a thousand years older than the oldest Masoretic manuscripts.