1 Armia (ZSRR)

1 Armia odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru
1-я Краснознаменная армия
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

28 czerwca 1938

Rozformowanie

1959

Dowódcy
Pierwszy

Kuźma Podłas

Ostatni

Afanasij Biełoborodow

Działania zbrojne
II wojna światowa (Dalekowschodnia ofensywa radziecka)
Organizacja
Dyslokacja

Ussuryjsk

Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Formacja

Front Dalekowschodni
1 Front Dalekowschodni

Podległość

Nadmorski Okręg Wojskowy

Skład

trzy do dziewięciu dywizji

Odznaczenia
Order of Red Banner.svg

1 Armia odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru (ros. 1-я Краснознаменная армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej, następnie Armii Radzieckiej.

Formowanie, zmiany organizacyjne i walki

Sformowana w lipcu 1938 w składzie Frontu Dalekowschodniego rozkazem Ludowego Komisariatu Obrony nr 0107 z 28 czerwca 1938 na bazie Nadmorskiej Grupy Wojsk jako 1 Nadmorska Armia. Rozkazem Ludowego Komisariatu Obrony nr 0040 z 4 września 1938, po rozformowaniu Frontu, przeformowana w 1 Samodzielną Armię, a rozkazem Ludowego Komisariatu Obrony nr 188 z 5 lipca 1940 w związku z ponownym utworzeniem Frontu Dalekowschodniego wkluczona w jego skład jako 1 Armia odznaczoną Orderem Czerwonego Sztandaru[1].

W marcu 1945 została włączona do Nadmorskiej Grupy Wojsk (od 5 sierpnia 1 Front Dalekowschodni) i do 9 sierpnia 1945 osłaniała odcinek długiej dalekowschodniej granicy Związku Radzieckiego. W sierpniu 1945 roku ZSRR wypowiedział wojnę Japonii i wojska radzieckiego 1 Frontu Dalekowschodniego weszły w głąb okupowanej przez Japonię Mandżurii. Stanowiło to część radzieckiej inwazji na Mandżurię, dowodzonej przez marszałka Związku Radzieckiego Aleksandra Wasilewskiego. Rejon, przez który miała nacierać 1 Armia, był górzysty, pocięty lasami (tajga). Siły armii na początku ofensywy składały się z 26. i 59. Korpusu Strzeleckiego, sześciu dywizji strzeleckich, trzech brygad pancernych (75., 77. i 257.), trzech pułków dział samobieżnych, sześciu batalionów dział samobieżnych, jednego pułku czołgów ciężkich/dział samobieżnych, pięciu brygad artyleryjskich, Armia posiadała 410 czołgów lub dział samobieżnych oraz 1413 dział lub moździerzy[2]. Natarcie 1 Armii było skierowane na północną część Mandżukuo.

1 Armia została rozwiązana w 1959 roku, gdy stacjonowała w Ussuryjsku jako część Nadmorskiego Okręgu Wojskowego[3]. Armię odznaczono Orderem Czerwonego Sztandaru.

Obsada personalna dowództwa armii

Dowódcy armii

  • komdiw Kuźma Podłas (czerwiec 1938 - grudzień 1938)
  • gen. por. Markian Popow (lipiec 1939 - 14 stycznia 1941, rozkaz LKO nr 0145)
  • komdiw/komkor/gen. por. (od 1940) Andriej Jeriomienko (14 stycznia 1941, rozkaz LKO nr 0145 – 19 czerwca 1941)
  • gen.por. (od 1940) Wasilij Wasiljew (19 czerwca 1941 – październik 1942)
  • gen. mjr/od końca października 1943 gen. por. Michaił Sawwuszkin (październik 1942 – czerwiec 1945)
  • gen. płk Afanasij Biełoborodow (czerwiec - wrzesień 1945)[4][5].

Członkowie Rady Wojskowej Armii

Szefowie Sztabu Armii

  • gen. mjr (od 1940) Gieorgij Szełachow (31 lipca 1939, rozkaz LKO 03389 - ?).

Struktura organizacyjna

22 czerwca 1941

  • 1 Brygada Strzelecka
  • 4 Brygada Strzelecka
  • 5 Brygada Strzelecka
  • 102 Rejon Umocniony
  • 50 korpuśny pułk artylerii
  • 253 korpuśny pułk artylerii
  • 165 pułk artylerii haubic
  • 199 pułk artylerii haubic ciężkich
  • 549 pułk artylerii haubic ciężkich
  • 115 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 129 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 29 batalion saperów
  • 3 batalion pociągów pancernych

9 sierpnia 1945

  • 59 Korpus Strzelecki – gen. por. T.K. Kołomijetz
  • 6 Rejon Umocniony
  • 112 Rejon Umocniony
  • 75 Brygada Pancerna
  • 77 Brygada Pancerna
  • 257 Brygada Pancerna
  • 48 pułk czołgów
  • 60 Zmotoryzowana Brygada Artylerii Przeciwpancernej
  • 335 Gwardyjski pułk artylerii samobieżnej
  • 338 Gwardyjski pułk artylerii samobieżnej
  • 339 Gwardyjski pułk artylerii samobieżnej
  • 213 Brygada Artylerii Korpuśnej
  • 216 Brygada Artylerii Korpuśnej
  • 217 Brygada Artylerii Korpuśnej
  • 52 Brygada Moździerzy
  • 33 Gwardyjski pułk artylerii rakietowej
  • 54 Gwardyjski pułk artylerii rakietowej
  • 33 dywizja artylerii przeciwlotniczej
  • 115 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 455 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 721 dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • 12 Brygada Inżynieryjna
  • 27 Brygada Inżynieryjna
  • 19 pułk łączności

Przypisy

  1. Командный и начальствующий состав Красной Армии в 1940-1941 гг. Структура и кадры центрального аппарата НКО СССР, военных округов и общевойсковых армий. Документы и материалы. Российский государственный военный архив, Moskwa 2005.
  2. David Glantz, Sierpniowa burza: radziecka strategiczna ofensywa w Mandżurii 1945, CGSC (ang.)
  3. Feskow i inni, The Soviet Army during the Period of the Cold War, Tomsk, 2004, str. 40.
  4. Biografia generała armii Afanasija Pawłantiewicza Biełoborodowa – (Афанасий Павлантьевич Белобородов) (ang.)
  5. S. Samodurow: 1-я армия. [w:] "Pamiatʹ" [on-line]. Woroneski Uniwersytet Państwowy, 2020. [dostęp 2021-04-23]. (ros.).

Media użyte na tej stronie

Flag of the USSR (1936-1955).svg
this is the flag of the Soviet Union in 1936. It was later replaced by File:Flag of the Soviet Union (1955-1980).svg.
Order of Red Banner.svg
Орден Красного Знамени (СССР)
Red Army Badge.svg
Army star of the USSR armed forces, here a version of the metallic five-pronged Soviet star, wore by the personnel of the Workers' and Peasants' Red Army (RA), and later Soviet Army (SA), since the 1920s.