1 Armia Polska w ZSRR

1 Armia Polska w ZSRR
Historia
Państwo Rzeczpospolita Polska
Sformowanie16 marca 1944
Rozformowanie21 lipca 1944
Tradycje
Rodowód1 Korpus Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR
Dowódcy
PierwszyZygmunt Berling
OstatniZygmunt Berling
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
DyslokacjaSumy, Żytomierz
Rodzaj sił zbrojnychlądowe
122 mm haubica wz. 1938 (M-30) – typ uczestniczący w walkach nad Turią
37 mm armata przeciwlotnicza wz. 1939 (61-K) – typ uczestniczący w obronie Darnicy

1 Armia Polska w ZSRR – związek operacyjny Wojska Polskiego sformowany w ZSRR w 1944.

16 marca 1944 roku władze radzieckie wyraziły zgodę na przekształcenie 1 Korpusu w 1 Armię Polską[1]. Dowódcą armii mianowano gen. dyw. Zygmunta Berlinga. Ośrodkiem formowania od marca do lipca 1944 rok był rejon Sum koło Charkowa, a od lipca do września – rejon Żytomierza.

Skład armii czynnej

Walki oddziałów 1 Armii Polskiej

7 kwietnia na stacji kolejowej Darnica pod Kijowem 1 samodzielny dywizjon artylerii przeciwlotniczej stoczył nocną walkę z nieprzyjacielskim lotnictwem atakującym stację zapełnioną transportami wojskowymi. Spośród około 50 atakujących samolotów Ju-88 strącono 5 samolotów.

W dniach 18–21 lipca zgrupowanie artylerii polskiej w składzie 1 i 5 Brygady Artylerii Ciężkiej, 1, 2 i 3 pułku artylerii lekkiej oraz 8 pułku artylerii haubic, 1 pułku moździerzy, 4 pułku artylerii przeciwpancernej i 5 dywizjonu pomiarów artyleryjskich, w łącznej sile 21 dywizjonów, wspierało wojska sowieckiej 69 Armii podczas walk nad rzekami Turią i Bugiem[2] w rejonie Dolska i Dorohuska. 23 lipca 69 Armia kontynuowała pościg za nieprzyjacielem, a zgrupowanie polskiej artylerii pod Husynnem dołączyło do przeprawiających się przez Bug związków 1 AP.

Przeformowanie

21 lipca Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, wydał w imieniu Krajowej Rady Narodowej dekret scalający Armię Polską w ZSRR z Armią Ludową w Wojsko Polskie, a 22 lipca powołał Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego.

Naczelnym Dowódcą WP został gen. Michał Żymierski, który w rozkazie wydanym 29 lipca nakazał używanie terminu – Wojsko Polskie – w podległych sobie wojskach.

8 sierpnia 1944 Naczelne Dowództwo WP wydało rozkaz nr 003, w którym rozwiązano Radę Wojenną Armii Polskiej w ZSRR[2]. Rozkaz ten ostatecznie kończy działalność AP w ZSRR.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Józef Margules (red.): Z zagadnień rozwoju ludowego Wojska Polskiego. s. 79-86.
  2. ↑ a b Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. s. 30-31.

Bibliografia

  • Józef Margules (red.): Z zagadnień rozwoju ludowego Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.
  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej Warszawa 1965
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Wybór materiałów źródłowych, tom I, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958
  • Polski czyn zbrojny w II wojnie światowej, tom III Ludowe Wojsko Polskie 1943-1945, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1973, wyd. I

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Haubica dywizyjna wz. 38.jpg
122 mm haubica wz. 1938 (M-30)