1 Brygada Strzelców Karpackich

1 Brygada Strzelców Karpackich
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1942
Rozformowanie1947
Dowódcy
Pierwszypłk piech. Walenty Peszek
Ostatnippłk piech. Bolesław Raczkowski
Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnychwojsko
Rodzaj wojskpiechota
Podległość3 Dywizja Strzelców Karpackich

1 Brygada Strzelców Karpackich (1 BSK) – brygada piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Historia brygady

1 BSK sformowana została w dniu 4 maja 1942 roku, na podstawie rozkazu L.dz.2130/I/tjn./42 dowódcy Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie, rozkazem dowódcy dywizji Ldz. 4/IOg. Org/tjn./42, w składzie Dywizji Strzelców Karpackich[1]. W skład brygady weszli głównie żołnierze trzech batalionów strzeleckich SBSK. W latach 1944-1945 walczyła w kampanii włoskiej, między innymi w bitwie o Monte Cassino, Ankonę i Bolonię. Na przełomie lipca i sierpnia 1945 wyznaczona została do pełnienia służby wartowniczej. Weszła w skład Zgrupowania Brygadowego „Tobruk” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)[2]. W 1946 przetransportowana została do Wielkiej Brytanii i tam w następnym roku rozformowana.

Walki i marsze
Irak 3 dyw strz karp.png
Irak cmentarze.png
IIkp italia.png
Bitwa o Bolonie 1945.PNG

Skład organizacyjny

Obsada personalna dowództwa 1 BSK

Dowódcy brygady
Zastępcy dowódcy brygady
  • ppłk dypl. piech. Józef Matecki (1 II 1944 - 8 VI 1944 → dowódca 1 BSK)
  • ppłk Bronisław Raczkowski (9 VI 1944 - 14 XI 1945)[10]
Szefowie sztabu
  • mjr dypl. Kazimierz Różycki (do VII 1943 → dowódca 6 bsk)
  • kpt. dypl. Jan Bielecki (od 26 VII 1943 - 8 VI 1944)
  • kpt./mjr dypl. Adam Chrapkiewicz (VI 1944 - V 1945)[11]
  • mjr dypl. Franciszek Kaczmarczyk (od VI 1945)
  • kwatermistrz - mjr Stanisław Sukiennik

Odznaka brygady

Odznaka specjalna: wykonana z białego metalu, oksydowana. Posiada formę szarotki, a nakładana była na granatowe patki z żółtą wypustką.

Odznakę noszono na kołnierzach i na beretach, w odległości 5 cm po lewej stronie, ukośnie łodygą w stronę orzełka. Wykonywała ją firma: F. M. Lorioli, Milana - Roma.

Uwagi

  1. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski w książce Generałowie Polski niepodległej nie wspomnieli, że Kazimierz Wiśniowski dowodził brygadą[6].
  2. ↑ W cytowanej pracy "Ułani Podolscy. Dzieje pułku ułanów podolskich 1809-1947" W opisie walk 12 pułku w Apeninach Emiliańskich, na stronach 279-289 znajduje się opisana historia walk pułku w tym rejonie w okresie 31 X - 17 XII 1944 r. Autorzy pracy stwierdzili, że pułk podporządkowany był dowódcy 1 Brygady Strzelców Karpackich w osobie płk. dypl. Kazimierza Wiśniowskiego (wymienionemu z imienia, nazwiska i stopnia na str. 280).
  3. ↑ W monografii pod redakcją Mieczysława Młotka "3 Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1947" na str. 581 i 594 podano ponad wszelką wątpliwość iż dowódcą 1 BSK był płk dypl. K. Wiśniowski.
  4. ↑ Informacja o dowodzeniu brygadą przez płk. dypl. K. Wiśnowskiego podczas kampanii apenińskiej, można znaleźć w relacji kpr. pchor. Zygmunta Kuczewskiego, zamieszczonej w pracy pod red. Witolda Żdanowicza "Śląsk pamięci Monte Cassino" Katowice 1999 str. 451
  5. ↑ Jan Bielatowicz w swojej pracy "3 Batalion Strzelców Karpackich" wyd. Londyn 1949 str.160 i 183 jednoznacznie wskazuje jako dowódcę brygady w omawianym okresie płk dypl. K. Wiśniowskiego.
  6. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski w książce Generałowie Polski niepodległej podali, że Bronisław Chruściel dowodził brygadą od października 1944 roku do lipca 1945 roku[8].

Przypisy

  1. ↑ Komornicki 1984 ↓, s. 57.
  2. ↑ Żak 2014 ↓, s. 137.
  3. ↑ Młotek (red.) 1978 ↓, s. 14, 100, 481.
  4. ↑ a b c Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 73.
  5. ↑ Młotek (red.) 1978 ↓, s. 581, 594.
  6. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 182.
  7. ↑ Ułani Podolscy 1982 ↓, s. 280.
  8. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 83.
  9. ↑ Żak 2014 ↓, s. 123.
  10. ↑ Panecki (red.) 1994 ↓, s. 235.
  11. ↑ Młotek (red.) 1978 ↓, s. 825.

Bibliografia

  • Witold Biegański: Wojsko Polskie : krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 5, Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie : formowanie, działania bojowe, organizacja, metryki dywizji i brygad. Warszawa : Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1967.
  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie 1939-1945: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8.
  • Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
  • Zbigniew Dunin-Wilczyński: Wojsko polskie w Iraku : 1942-1943. Warszawa: Muzeum Niepodległości, 1993. ISBN 83-900727-2-6.
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945 Zeszyt nr 14. Londyn: 1973.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
  • Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: Bellona, 1994. ISBN 83-1108291-X.
  • Zbiorowa: Ułani Podolscy. Dzieje Pułku Ułanów Podolskich 1809-1947. Londyn: Koło 12 Pułku Ułanów Podolskich, 1982.Sprawdź autora:1.
  • Mieczysław Młotek (red.): 3 Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1947. Londyn: Zarząd Główny Związku Karpatczyków, 1978.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Irak cmentarze.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarze w Iraku, na których są mogiły polskich żołnierzy (1942 - 1943)
Irak 3 dyw strz karp.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miejsca pobytu i trasy transportów 3 Dywizji Strzelców Karpackich (Irak 1942 - 1943)
Oznaka3dsk.png
Oznaka rozpoznawcza 3 Dywizji Strzelców Karpackich Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, stosowana od grudnia 1942
IIkp italia.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Udział II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (21.12.1943 - 21.04.1945)
Bitwa o Bolonie 1945.PNG
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa o Bolonię (9 - 21.04.1945)