1 Dywizja Strzelców Polskich (AP we Francji)

1 Dywizja Strzelców Polskich (fr. 1re Division Polonaise) – związek taktyczny piechoty Armii Polskiej we Francji.

Formowanie

W czerwcu 1918 w składzie Armii Polskiej we Francji przystąpiono do formowania 1 Dywizji Strzelców Polskich. 17 czerwca w miejscowości Villeres-Marmery 1 Pułk Strzelców Polskich złożył przysięgę i otrzymał sztandar ufundowany przez miasto Paryż. 22 czerwca pod Mailly w Szampanii miasta Verdun, Nancy i Belfort wręczyły ufundowane przez siebie sztandary 2 i 3 Pułkowi Strzelców Polskich oraz 1 Pułkowi Artylerii Polowej. 8 lipca dywizja liczyła 227 oficerów i 10.005 szeregowców. 4 sierpnia francuskie Naczelne Dowództwo podjęło formalną decyzję o sformowaniu 1 DSP w oparciu o dowództwo i poddziały rozformowywanej 63 Dywizji Piechoty^[1].

Dowódcą 1 DSP został gen. Ecochard, dotychczasowy dowódca francuskiej 63 DP. Wkrótce zastąpił go gen. Vidalon, były szef Sztabu 4 Armii (franc.). Zastępcą dowódcy dywizji (dowódcą piechoty dywizyjnej) został płk Jasieński. Formowanie dywizji w oparciu o służby i zakłady 63 DP (franc.) trwało do grudnia 1918.

W listopadzie 1918 dowództwo francuskie zamierzało użyć dywizji w operacji zmierzającej do zajęcia rejonu Saarbrücken pomimo tego, że nie zakończyła ona formowania. 11 listopada dywizja znalazła się na podstawie wyjściowej do natarcia w rejonie miejscowości Lunéville. Podpisanie rozejmu przekreśliło plany wykorzystania dywizji do walk frontowych. 19 lutego 1919 na bazie rozformowanego XXXVI Korpusu (franc.) sformowano I Korpus AP we Francji w skład, którego weszła 1 i 2 Dywizja Strzelców Polskich.

Dowódcy dywizji

• général de brigade Joseph Ecochard 3 lipca 1917 – 4 sierpnia 1918
• général de brigade Jean Vidalon 2 września 1918 – 21 marca 1919
• général de brigade Joseph Jean Bernard

Przeformowanie

9 września 1919 r. rozkazem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego 1 Dywizję Strzelców Polskich przemianowano na 13 Dywizję Piechoty i przeformowano na etat dywizji złożonej z dwóch brygad piechoty (każda po dwa pułki):

• XXV Brygada Piechoty
  • 43 pułk piechoty (dawny 1 pułk strzelców polskich 1 DSP)
  • 44 pułk piechoty (dawny 2 pułk strzelców polskich 1 DSP)
• XXVI Brygada Piechoty
  • 45 pułk piechoty (dawny 3 pułk strzelców polskich 1 DSP)
  • 50 pułk piechoty (dawny 8 pułk strzelców polskich 3 DSP)

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Bobrowski: Zarys historji wojennej 44-go pułku Strzelców Kresowych. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Bronisław Prugar-Ketling (red.): Księga chwały piechoty. Warszawa: Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona, 1992.
• Witold Jarno, 1 Dywizja Strzelców Armii Generała Hallera, 2006, ISBN 83-88679-55-4.