1 Morski Batalion Strzelców

1 Morski Batalion Strzelców
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1931

Rozformowanie

1939

Nazwa wyróżniająca

„Morski”

Tradycje
Święto

3 sierpnia

Nadanie sztandaru

17 października 1937

Rodowód

I Batalion Morski

Kontynuacja

1 Morski Pułk Strzelców

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Karol Kurek

Ostatni

ppłk Kazimierz Pruszkowski

Organizacja
Dyslokacja

Wejherowo

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Dowództwo Floty
Dowództwo Obrony Wybrzeża Morskiego

Delegacja 1 Batalionu Morskiego u prezydenta Mościckiego; październik 1937

1 Morski Batalion Strzelców – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Historia batalionu

31 lipca 1931 roku na bazie baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 10 w Gródku Jagiellońskim został zorganizowany Batalion Morski. W sierpniu 1931 roku baon został przetransportowany do Wejherowa i rozlokowany w pięciu blokach ówczesnego Krajowego Zakładu Opieki Społecznej. 15 sierpnia 1931 roku Minister Spraw Wojskowych wcielił do batalionu trzech absolwentów Szkoły Podchorążych Piechoty[1].

Batalion składał się z dowództwa, kwatermistrzostwa, kompanii administracyjnej, dwóch kompanii strzeleckich i dwóch kompanii karabinów maszynowych[2].

21 kwietnia 1932 roku Minister Spraw Wojskowych przydzielił do batalionu 26 poruczników i podporuczników rezerwy piechoty[3].

30 sierpnia 1932 roku generał dywizji Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie Ministra Spraw Wojskowych, rozkazał Batalionowi Morskiemu przyjąć tradycje byłego I Batalionu Morskiego[4].

Do wiosny 1933 roku baon morski podlegał bezpośrednio dowódcy Floty w Gdyni. W kwietniu tego roku zostało utworzone Dowództwo Obrony Wybrzeża Morskiego. Na stanowisko dowódcy OWM został wyznaczony komandor dyplomowany Stefan Frankowski. Podporządkowano mu wszystkie oddziały wojska stacjonujące w rejonie Gdyni i na Półwyspie Helskim, w tym również baon morski[5].

26 marca 1934 roku minister spraw wojskowych marszałek Józef Piłsudski ustalił dzień 3 sierpnia dniem święta Batalionu Morskiego[6].

Na początku 1935 roku w batalionie utworzono trzecią kompanię strzelecką oraz plutony: artylerii piechoty, pionierów i łączności[2]. Na uzbrojeniu plutonu artylerii piechoty znajdowały się dwie 75 mm armaty wz. 1897[7].

Z dniem 1 maja 1937 roku baon został przemianowany na 1 Batalion Morski, a 19 stycznia 1938 roku na 1 Morski Batalion Strzelców. Batalion podlegał dowódcy Obrony Wybrzeża Morskiego. Od lutego 1938 roku dowódcą batalionu był ppłk Kazimierz Pruszkowski[8].

W 1938 roku kompania ciężkich karabinów maszynowych pod dowództwem porucznika Antoniego Kowrygo, z pełnym stanem ludzi i koni oraz uzbrojeniem i sprzętem, została włączona w skład 2 Morskiego Batalionu Strzelców[9].

Na początku października przy 1 baonie została utworzona wspólna dla obu morskich batalionów strzelców kompania szkolna pod dowództwem kapitana Karola Różyckiego. Plutonem ckm w tej kompanii dowodził podporucznik Franciszek Kruszewski[10].

W 1939 roku batalion posiadał etatowo dwa 81 mm moździerze, dziewięć 46 mm granatników wz. 1936, dwanaście ciężkich karabinów maszynowych wz. 08, dwadzieścia siedem ręcznych karabinów maszynowych i dziewięć karabinów przeciwpancernych oraz dwie 75 mm armaty polowe i cztery 37 mm armaty przeciwpancerne wz. 1936[11][12].

W sierpniu 1939 roku, po przeprowadzonej mobilizacji, został przeformowany w 1 Morski Pułk Strzelców.

Tradycje Batalionu Morskiego kultywował 1 Morski Pułk Strzelców im. płk. Stanisława Dąbka, a w latach 2008–2014 – Gdyński Oddział Zabezpieczenia Marynarki Wojennej im. płk. Stanisława Dąbka.

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu
  • ppłk piech. Karol Kurek (1931- 6 II 1935 → zastępca dowódcy 71 pp)
  • ppłk dypl. Kazimierz Burczak (6 II 1935 – XI 1935 → dowódca 1 pp Leg.)
  • ppłk dypl. Czesław Kopański (XI 1935 – II 1938 → zastępca dowódcy 49 pp)
  • mjr / ppłk piech. Kazimierz Pruszkowski (14 II 1938 – 24 VIII 1939 → dowódca 1 mps)
Kwatermistrzowie batalionu (od 1938 roku – II zastępca dowódcy)
  • mjr piech. Mieczysław Chamerski[13] (III 1932[14] – IV 1934 → dowódca baonu w 41 pp[15])
  • mjr piech. Bolesław Dmochowski (od IV 1934[16])
  • kpt. adm. (piech.) Tadeusz Deszyński[17] (do 24 VIII 1939 → kwatermistrz 1 mps)
Obsada personalna baonu w latach 1931–1932

W 1932 roku w batalionie pełniło służbę 20 oficerów zawodowych[18]. Gwiazdką przy nazwisku oznaczono oficerów przeniesionych z byłego baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 10[19].

  1. ppłk piech. Karol Kurek* – dowódca baonu,
  2. kpt. piech. Stanisław Jan Amirowicz*[20] (do 31 VIII 1935 → Szkoła Podchorążych Piechoty),
  3. kpt. piech. Szczepan Kordaczuk*[21][22],
  4. kpt. piech. Wacław Kuczajowski* (do XII 1932[23]),
  5. kpt. piech. Stanisław Borysiewicz*[24][25][26],
  6. por. piech. Konstanty Mizer*[27][28][29],
  7. por. piech. Antoni Kasztelan* – adiutant baonu,
  8. por. piech. Bolesław Jus*,
  9. por. piech. Kazimierz VI Dąbrowski*[30],
  10. por. piech. Bronisław Słomczyński*[31][32][33][34],
  11. por. piech. Tadeusz Liberadzki*,
  12. mjr piech. Mieczysław Chamerski – kwatermistrz,
  13. por. piech. Stanisław Busiakiewicz[35],
  14. por. piech. Stefan Wojciechowski,
  15. ppor. piech. Antoni Kowrygo[36][37][38],
  16. ppor. piech. Wacław Kubiak[39],
  17. ppor. piech. Wacław Skubik[40][41],
  18. kpt. lek. Władysław Rauch – starszy lekarz (od 1931[42]),
  19. por. piech. Zygmunt Roch Paprocki (od 23 III 1932[43]),
  20. por. gosp. Michał Drabicki – oficer płatnik (1932[18]).

Obsada personalna batalionu

Organizacja i obsada personalna w 1939

Pokojowa obsada personalna batalionu w marcu 1939 roku[44][a]:

  • dowódca batalionu – ppłk Kazimierz Mieczysław Pruszkowski
  • I zastępca dowódcy – mjr Józef Kusztra
  • adiutant – kpt. Bronisław Słomczyński
  • lekarz – kpt. lek. Kazimierz Dobrowolski
  • II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. adm. (piech.) Tadeusz Stanisław Deszyński
  • oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (piech.) Konstanty Mizer
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – vacat
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Józef II Król
  • oficer gospodarczy – por. int. Stanisław Sulatycki
  • oficer żywnościowy – por. Wojciech Stachura
  • dowódca plutonu gospodarczego i oficer taborowy – chor. Romuald Glejzer
  • dowódca plutonu łączności – kpt. Stanisław Busiakiewicz
  • dowódca plutonu pionierów – kpt. Mieczysław Hipolit Dąbrowski
  • dowódca plutonu artylerii piechoty – kpt. art. Kazimierz Alfred Makarowski
  • dowódca plutonu ppanc. – por. Włodzimierz Biernacki
  • dowódca oddziału zwiadu – por Tadeusz Bolesław Dworzański
  • dowódca 1 kompanii – kpt. Wacław Skubik
  • dowódca plutonu – ppor. Władysław Zygmunt Kunikowski
  • dowódca plutonu – ppor. Stanisław Skowron
  • dowódca plutonu – chor. Stanisław Mąka
  • dowódca 2 kompanii – por. Jan Penconek
  • dowódca plutonu – ppor. Andrzej Chudy
  • dowódca plutonu – ppor. Dywizjonizy Jan Rajcheld
  • dowódca 3 kompanii – kpt. Tadeusz III Nowicki
  • dowódca plutonu – por. Michał Spiegolski
  • dowódca plutonu – ppor. Ireneusz Ornoch
  • dowódca plutonu – ppor. Alfons Bruno Olkiewicz
  • dowódca kompanii km – por. Tadeusz Kazimierz Witoszyński
  • dowódca plutonu – por. Marian Adam Jackowski
  • dowódca plutonu – ppor. Jerzy Rafat Alfred Aleksandrowicz
  • dowódca plutonu – ppor. Henryk Rybarczyk
  • dowódca plutonu – ppor. Władysław Rólski
  • dowódca plutonu – chor. Józef Kudliniec
  • na kursie – por. Tadeusz Stanisław Żeglicki
Morski Pluton Chemiczno-Gazowy
  • dowódca – por. Feliks Stanisław Domaszewski

Barwy batalionu

Gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki wręcza sztandar, ufundowany przez społeczeństwo powiatu wejherowskiego, dowódcy 1 Morskiego Batalionu Strzeleckiego ppłk. Czesławowi Kopańskiemu. Z lewej widoczny wojewoda pomorski Władysław Raczkiewicz

24 czerwca 1937 roku prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Ignacy Mościcki zatwierdził wzór sztandaru dla 1 Baonu Morskiego. Sztandar miał być wykonany zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 roku o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach. Na lewej stronie płatu sztandarowego umieszczony został:

  • w prawym górnym rogu na tarczy – wizerunek Matki Boskiej Swarzewskiej,
  • w lewym górnym rogu na tarczy – godło miasta Wejherowa,
  • w prawym dolnym rogu na tarczy – godło miasta Pucka,
  • w lewym dolnym rogu na tarczy – gryf kaszubski,
  • na górnym ramieniu krzyża kawalerskiego napis „Susk – Nowa Wieś 3.VIII.1920”,
  • na dolnym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Zabiele 4.VIII.1920”,
  • na lewym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Makrew 8.VIII.1920”,
  • na prawym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Ćwiklin 17.VIII.1920”[46].

17 października 1937 roku w Wejherowie minister spraw wojskowych, generał dywizji Tadeusz Kasprzycki, w imieniu prezydenta RP, wręczył sztandar 1 Morskiemu Batalionu Strzelców. Ceremonia poświęcenia i wręczenia sztandaru była połączona z przysięgą żołnierzy batalionu na sztandar oraz uroczystym wręczeniem jednostce jedenastu ciężkich karabinów maszynowych, ufundowanych przez społeczeństwo powiatu morskiego, a także aktem wręczenia dowódcy batalionu przez delegację Okręgu Morskiego Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa” księgi pamiątkowej, oprawionej w skórę, przeznaczonej na kronikę oddziału. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli: burmistrz Wejherowa, Teodor Bolduan i Maria Róża Frankowska, ówczesna żona komandora dyplomowanego Stefana Frankowskiego. Biskup pomorski Stanisław Okoniewski odprawił mszę świętą oraz poświęcił sztandar batalionu i każdy z ofiarowanych karabinów maszynowych[47].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku sztandar pozostawał pod opieką kapitana Tadeusza Deszyńskiego, chorążego Stanisława Mąki i sierżanta Władysława Gliszczyńskiego. Z relacji kapitana Deszyńskiego wynika, że został on zamurowany w szybie wentylacyjnym jednego z domów mieszkalnych na terenie koszar na Oksywiu. Poszukiwania sztandaru, prowadzone w latach 1962–1967 przez pułkownika Kazimierza Pruszyńskiego i plutonowego Władysława Gada zakończyły się niepowodzeniem. Do chwili obecnej sztandaru nie udało się odnaleźć[48].

25 września 1937 roku minister spraw wojskowych, generał dywizji Tadeusz Kasprzycki, zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 1 Batalionu Morskiego[49].

Odznaka o wymiarach 40 × 40 mm ma kształt krzyża stylizowanego, dekorowanego emalią żółtą i granatową z nałożoną w środku tarczą z symbolicznym zarysem lądu i morza. Pionowo ustawiony miecz, na którego tle godło państwa wzór 1927 symbolizuje dewizę batalionu „Straż nad polskim wybrzeżem”. Odznaka trzyczęściowa, tłoczona w tombaku i emaliowana[50].

14 września 1932 roku minister spraw wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski wprowadzając „zmiany w umundurowaniu dla oficerów, podoficerów i szeregowców”, nałożył na żołnierzy Batalionu Morskiego obowiązek noszenia na naramiennikach kotwicy, według wzoru ustalonego w 1924 roku dla personelu Morskiego Dywizjonu Lotniczego (dla oficerów – srebrnej, haftowanej, a dla szeregowych z białego metalu)[51].

4 marca 1938 roku minister spraw wojskowych generał dywizji Tadeusz Kasprzycki zarządził noszenie przez żołnierzy batalionu na kołnierzach kurtek i płaszczy – emblematy wyobrażającego kotwicę. Emblemat ten dla oficerów i chorążych był haftowany nićmi metalowymi, oksydowanymi na stare srebro, a dla pozostałych podoficerów i szeregowców był wykonany z białego matowanego metalu. Jednocześnie minister zezwolił podoficerom zawodowym na noszenie przy ubiorze poza służbowym emblematów haftowanych[52].

Uwagi

  1. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[45].

Przypisy

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 15 sierpnia 1931 roku, s. 303, 304, 305, 310, 311.
  2. ↑ a b Kozłowski 1964 ↓, s. 276.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 21 kwietnia 1932 roku, s. 297-298.
  4. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 17 z 30 sierpnia 1932 roku, poz. 217.
  5. ↑ Witkowski 1974 ↓, s. 63–64.
  6. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 3 z 26 marca 1934 roku, poz. 20.
  7. ↑ Konstankiewicz 2003 ↓, s. 114, 234.
  8. ↑ G. Piwnicki, B. Zalewski: Tradycje bojowe i dzieje Morskich Pułków Strzelców: 1. Wejherowskiego i 2. Gdyńskiego 1920-2000, Gdynia 2008, s. 127.
  9. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 69.
  10. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 69, obaj oficerowie pełnili służbę w 2 mbs.
  11. ↑ Konstankiewicz 2003 ↓, s. 247–248.
  12. ↑ Kozłowski 1964 ↓, s. 280, wg autora na uzbrojeniu batalionu znajdowały się 24 ckm i 56 rkm.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 27, sprostowano nazwisko i imiona z „Hamerski Mieczysław” na „Chamerski Mieczysław Tymoteusz”.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 158.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 154.
  17. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 292, 912. Kapitan administracji Tadeusz Stanisław Deszyński ur. 4 września 1895 roku. Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
  18. ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 624.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 330.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 58, 624. Major piechoty Stanisław Jan Amirowicz ur. 28 maja 1894 roku. Odznaczony Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi. W kampanii wrześniowej dowódca III baonu 6 Pułku Strzelców Podhalańskich.
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 64, 624. Kapitan Szczepan Kordaczuk ur. 26 grudnia 1891 roku. Mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 roku.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 185. Z dniem 31 grudnia 1933 roku został przeniesiony w stan spoczynku z równoczesnym przeniesieniem ewidencyjnym do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 431.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 76, 624. Kapitan Stanisław Borysiewicz ur. 2 lutego 1897 roku. Mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 roku w korpusie oficerów piechoty.
  25. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 38, 909. W 1939 roku pełnił służbę w Komendzie Portu Wojennego Gdynia na stanowisku dowódcy kompanii obsługi portowej.
  26. ↑ Tym i Rzepniewski 1985 ↓, s. 50, 56, 112, 120, 121, 124, 232, 489. Kapitan Stanisław Borysiewicz w czasie kampanii wrześniowej dowodził 2. kompanią baonu marynarzy i pełnił obowiązki zastępcy kmdr. ppor. Zygmunta Horyda, dowódcy tego oddziału. 12 września 1939 roku został ranny pod Mostami i odesłany do szpitala. Po zakończeniu walk dostał się do niemieckiej niewoli. Początkowo przebywał w Oflagu X A, od 5 sierpnia 1941 roku w Oflagu XII A, a od 20 maja 1942 roku w Oflagu VII A.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 83, 624. Konstanty Mizer ur. 24 listopada 1896 roku w Janopolu, w powiecie brasławskim. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów piechoty.
  28. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 306, 912. Kapitan Konstanty Mizer został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów administracji. W 1939 roku był oficerem mobilizacyjnym 1 mbs. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
  29. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 209, 211. Kapitan Konstanty Mizer w czasie kampanii wrześniowej był oficerem ewidencji personalnej 1 mps. Po zakończeniu walk dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu II A Prenzlau. Zmarł w 1957 roku.
  30. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 92, 624, Kazimierz VI Dąbrowski ur. 11 sierpnia 1899 roku, mianowany porucznikiem ze starszeństwem z 1 czerwca 1921 roku.
  31. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 95, 624. Bronisław Słomczyński ur. 13 listopada 1900 roku.
  32. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 912. W 1939 roku kapitan Bronisław Słomczyński był adiutantem 1 mbs.
  33. ↑ Tym i Rzepniewski 1985 ↓, s. 217, 361, 472. Kapitan Bronisław Słomczyński w czasie kampanii wrześniowej był adiutantem 1 mps. 15 września 1939 roku został lekko ranny i odesłany do szpitala w Babim Dole. Po zakończeniu walk dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau.
  34. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 208, 211. Kapitan Słomczyński po wojnie mieszkał w Wejherowie.
  35. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 209. Kapitan Stanisław Busiakiewicz ur. 1 kwietnia 1904 roku w Warszawie, w kampanii wrześniowej 1939 roku był dowódcą plutonu łączności 1 mps. W latach 1939–1945 przebywał w niewoli niemieckiej, w Oflagu X A, a następnie Oflagu X C Lubeka.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 15 sierpnia 1931 roku, s. 303, 310.
  37. ↑ Straty ↓, Kapitan Antoni Kowrygo ur. 5 czerwca 1904 roku Mińsku Litewskim, w rodzinie Dominika i Wiktorii. Zmarł 28 maja 1990 roku. Do 1 lutego 1945 roku przebywał w niemieckiej niewoli. 23 lutego 1941 roku został przeniesiony z Oflagu II A do Oflagu II E.
  38. ↑ Tym i Rzepniewski 1979 ↓, s. 180. Kapitan Antoni Kowrygo w czasie kampanii wrześniowej był dowódcą 6 kompanii 2 mps, a 17 września 1939 roku z rozkazu płk. Stanisława Dąbka objął dowództwo batalionu zorganizowanego z rozbitków z innych oddziałów.
  39. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 15 sierpnia 1931 roku, s. 304, 311.
  40. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 15 sierpnia 1931 roku, s. 305, 311.
  41. ↑ Tym i Rzepniewski 1985 ↓, s. 242, 472, 523. Kapitan Wacław Skubik ur. 15 stycznia 1908 roku. W czasie kampanii wrześniowej dowodził 1 kompanią strzelecką 1 mps. 13 września 1939 roku został ciężko ranny. Tego samego dnia zmarł. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 340.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 247.
  44. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 912–913.
  45. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  46. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 9 z 17 lipca 1937 roku, poz. 108.
  47. ↑ Uroczyste wręczenie sztandaru batalionowi morskiemu i 11 karabinów maszynowych. Obywatelstwo honorowe Wejherowa dla Marszałka Śmigłego-Rydza, Nie damy odsunąć się od polskiego morza. Mowa min. spraw wojsk. gen. Kasprzyckiego na uroczystościach w Wejherowie, „Polska Zbrojna” Nr 288 z 18 października 1937 roku, s. 1–2.
  48. ↑ Satora 1990 ↓, s. 177.
  49. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 12 z 25 września 1937 roku, poz. 150.
  50. ↑ Sieradzki i Wielecki 1991 ↓, s. 148, wg autorów była to odznaka wspólna dla 1 i 2 morskich baonów strzelców, jednakże wspomniany wyżej rozkaz MSWojsk. z 25 września 1937 roku jednoznacznie stanowi o zatwierdzeniu wzoru i regulaminu odznaki pamiątkowej 1 Batalionu Morskiego.
  51. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 18 z 14 września 1932 roku, poz. 228.
  52. ↑ Dz. Rozk. Rozkazów MSWojsk. nr 2 z 4 marca 1938 roku, poz. 22.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Andrzej Konstankiewicz: Broń strzelecka i sprzęt artyleryjski formacji polskich i Wojska Polskiego w latach 1914–1939. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2003. ISBN 83-227-1944-2.
  • Eugeniusz Kozłowski: Wojsko Polskie 1936-1939. Próby modernizacji i rozbudowy. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
  • Karol Taube, Romuald Dziewałtowski-Gintowt: Zarys historii wojennej Pułku Morskiego. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1933, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920.
  • Wacław Tym, Andrzej Rzepniewski: Gdynia 1939. Relacje uczestników walk lądowych. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1979. ISBN 83-215-7187-5.
  • Wacław Tym, Andrzej Rzepniewski: Kępa Oksywska 1939. Relacje uczestników walk lądowych. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1985. ISBN 83-215-7210-3.
  • Rudolf Sieradzki, Henryk Wielecki: Wojsko Polskie 1921-1939. Odznaki pamiątkowe piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Crear, 1991. ISBN 83-900345-0-6.
  • Rafał Witkowski: Hel na straży wybrzeża 1920-1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.
  • Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2017-12-08].
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
Piechota Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Dywizje piechoty
Rezerwowe
dywizje piechoty
Brygady piechoty
Pułki piechoty
Rezerwowe
i ochotnicze
pułki piechoty
1939
1920
Bataliony piechoty
Broń Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Broń produkcji krajowej
(konstrukcje własne
lub licencyjne)
Pistolety
Pistolety maszynowe
Karabiny i karabinki
Karabiny maszynowe
Karabiny przeciwpancerne
Granaty ręczne
Granatniki
Miotacze ognia
Szable i pałasze
Bagnety
Uzbrojenie ochronne (hełmy)
Konstrukcje prototypowe
Broń zagraniczna *
(przejęta lub zakupiona
po I wojnie światowej)

*używana
w ograniczonym zakresie
lub wycofana przed 1939 r.
Pistolety i rewolwery
Karabiny i karabinki
Karabiny maszynowe
Granatniki
Uzbrojenie ochronne (hełmy)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Przekazanie 1 Morskiemu Batalionowi Strzelców sztandaru i 11 ckm NAC 1-W-3114-2.jpg
Przekazanie 1 Morskiemu Batalionowi Strzelców sztandaru i 11 ciężkich karabinów maszynowych ufundowanych przez społeczeństwo powiatu wejherowskiego. Minister spraw wojskowych gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki wręcza sztandar, ufundowany przez społeczeństwo powiatu wejherowskiego, dowódcy 1 Morskiego Batalionu Strzeleckiego ppłk. Czesławowi Kopańskiemu. Z lewej widoczny wojewoda pomorski Władysław Raczkiewicz. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-W-3114-2
Delegacja 1 Batalionu Morskiego u prezydenta Mościckiego NAC 1-A-1417.jpg
Delegacja Batalionu Morskiego na audiencji u prezydenta RP Ignacego Mościckiego w związku z zaproszeniem go na uroczystość Batalionu w Wejherowie; październik 1937. Prezydent RP Ignacy Mościcki (w środku) w towarzystwie członków delegacji. Widoczni m.in.: kontradmirał Jerzy Świrski (2. z lewej), adiutant 1 Morskiego Batalionu Strzelców porucznik Wacław Skubik (1. z prawej), dowódca 1 Morskiego Batalionu Strzelców podpułkownik Czesław Kopański (2. z prawej), dowódca pocztu sztandarowego 1 Morskiego Batalionu Strzelców chorąży Stanisław Mąka. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-A-1417