1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej
| ||
 Żołnierz Legii Nadwiślańskiej w 1810 | ||
| Historia | ||
| Państwo |  Księstwo Warszawskie I Cesarstwo Francuskie | |
| Sformowanie | 31 marca 1808 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | płk Józef Chłopicki | |
| Ostatni | Paweł Fądzielewski | |
| Działania zbrojne | ||
| Wojny napoleońskie | ||
| Organizacja | ||
| Rodzaj sił zbrojnych | Wojska lądowe | |
| Rodzaj wojsk | Piechota | |
1 Pułk Piechoty Legii Nadwiślańskiej – oddział piechoty okresu napoleońskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Utworzony 31 marca 1808 z 1 Pułku Legii Polsko-Włoskiej[1]. Wchodził w skład Legii Nadwiślańskiej.
W czasie przygotowań do inwazji na Rosję 1812 pułk wszedł w skład gwardii cesarskiej[2].
W 1813, z resztek czterech pułków piechoty Legii Nadwiślańskiej, utworzono jeden pod dowództwem płk Stanisława Malczewskiego i w sierpniu przyłączono go do 27 Dywizja Izydora Krasińskiego[3].
Żołnierze pułku
Pułkiem dowodzili[1]:
- płk Józef Chłopicki (od stycznia 1812 płk)
- Paweł Fądzielewski (zmarł 7 stycznia 1813)
Walki pułku
Bitwy i potyczki[1]
- Mallen (13 czerwca 1808)
- Alagon (14 czerwca 1808)
- oblężenie Saragossy (15 czerwca – 14 sierpnia 1808)
- oblężenie Saragossy (20 grudnia 1808 – 21 lutego 1809)
- Maria (15 czerwca 1809)
- Belchite (18 czerwca 1809)
- oblężenie Tarragony (zdobytej 28 czerwca 1811)
- oblężenie Murviedra (Saguntu) (zdobytego 28 października 1811)
- Smoleńsk (16 – 18 sierpnia 1812)
- Możajsk (7 września 1812)
- Krymskoje (10 września 1812)
- Czirikow (29 września 1812)
- Woronowo (2 października 1812)
- Tarutina (4 i 18 października 1812)
- Krasne (16 listopada 1812)
- nad rzeką Berezyną (25 – 29 listopada 1812)
Chorągiew
Początkowo pułk używał chorągwi z wyobrażeniem koguta galijskiego, czapki frygijskiej i numeru z napisem: REPUBLIQUE FRANGAISE. Strefy pionowe: ciemnoniebieska, biała, czerwona. Wstążka przy numerach: biało-czerwona. Czapka frygijska czerwona. Kogut i gałązki w barwach naturalnych[4].
Opis sporządził Gembarzewski według rysunku Bolesława Starzeńskiego z Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. Przy tym rysunku znajdowała się notatka, iż na odwrocie chorągwi był napis: „Legion Polonaise” i że chorągiew była ofiarowana Legii Polskiej we Włoszech w roku rewolucyjnym IX (1800/1801) przez pierwszego konsula, Napoleona Bonapartego[4]
Następnie chorągiew przeszła do 1 pułku piechoty Legii Nadwiślańskiej w korpusie Sucheta w Hiszpanii. W stanie całkowitego zniszczenia, tak że tylko strzępy pozostały przy drzewcu, została zwrócona Ministerium Wojny w dniu 26 marca 1812 roku[4].
Na jej miejsce pułk 1 piechoty Nadwiślańskiej otrzymał nową chorągiew[4].
Bławat o wymiarach 108 cm x 108 cm z jedwabiu w strefy pionowe: niebieską, białą i czerwoną, licząc od drzewca. Napis haftowany złotem: L'/EMPEREUR/NAPOLEON/AU/REGIMENT/POLONAIS. Wkoło haft złotem szerokości 27 cm w kształcie liści wawrzynowych, z frędzlą złotą szerokości 2,5 cm.
Drzewce malowane na czarno długości 226,5 cm licząc od górnego brzegu bławatu. Na drzewcu orzeł cesarski brązowy złocony wysokości wraz z podstawą i tulejką 31 cm, szerokości 22 cm. Orzeł trzyma w szponach pioruny i siedzi na tablicy z numerem: 1. Pod orłem sznur złoty z dwoma chwastami złotymi.
Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie[5].
Przypisy
- ↑ a b c Gembarzewski 1925 ↓, s. 49.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 444.
- ↑ Wimmer 1978 ↓, s. 447.
- ↑ a b c d Gembarzewski 1964 ↓, s. 30.
- ↑ a b Gembarzewski 1964 ↓, s. 94.
Bibliografia
- Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
- Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1960. T.3 od 1797 do 1814 roku. Warszawa: 1964, s. 94.
- Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
| Wojska |
| ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bitwy |
| ||||||||||||||||||||||
| Zobacz |
| ||||||||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
Polish soldiers from Napoleon's Polish Legion, Vistula regiment. From book of P.-M. Laurent de L`Ardeche «Histoire de Napoleon», 1843
.svg)