1 Pułk Ułanów Legionów Polskich

1 Pułk Ułanów Legionów Polskich
Ilustracja
Historia
Państwo

 Austro-Węgry

Sformowanie

1914

Rozformowanie

1917

Tradycje
Kontynuacja

1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego

Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

Ostrołęka

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

jazda

Ułan Beliny Putiatycki Werchy
Czapka wachmistrza 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich
Rekonstrukcja ułanów legionowych – obchody Święta Niepodległości w Warszawie
Władysław Belina-Prażmowski

1 Pułk Ułanów Legionów Polskichoddział jazdy Legionów Polskich. Ułani tej jednostki, od nazwiska swego dowódcy, nazywani byli „Beliniakami”.

Pułk powstał z utworzonego 13 sierpnia 1914 przez Władysława Zygmunta Belinę-Prażmowskiego 140-osobowego szwadronu ułanów w oparciu o pierwszy 7-osobowy patrol konny, awangardę przemarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej 6 sierpnia 1914.

Pułk przez cały swój szlak bojowy pozostawał pod dowództwem Beliny. Ów 7-osobowy patrol konny, pod dowództwem Prażmowskiego-"Beliny” tworzyli: Janusz Julian Głuchowski „Janusz”, Antoni Jabłoński „Zdzisław”, Zygmunt Karol Karwacki „Stanisław Bończa”, Stefan Kulesza „Hanka”, Stanisław Skotnicki „Grzmot”, Ludwik Skrzyński „Kmicic”.

W lutym i marcu 1917 roku w pułku zostały zorganizowane i przeprowadzone kawaleryjskie kursy (oficerski i podoficerski) oraz dwa kursy administracyjne.

10 sierpnia 1917 roku dowódca Legionów Polskich powierzył dowództwo pułku rotmistrzowi Albertowi Kordeckiemu z 2 pułku ułanów[1].

Beliniacy

Dowódcy
Obsada personalna pułku w 1917 r.
Obsada personalna dywizjonu jazdy 23 listopada 1915[2]

1 szwadron

  • dowódca 1 szwadronu – por. Stanisław Grzmot-Skotnicki
  • dowódca I plutonu – wachm. Romuald Niementowski
  • dowódca II plutonu – ppor. dr Jan Kawiński
  • dowódca III plutonu – ppor. Antoni Jabłoński
  • dowódca IV plutonu – wachm. Zygmunt Piasecki
  • wachmistrz szef szwadronu – Tadeusz Łada-Bieńkowski
  • furażer – kpr. Stefan Kasimir
  • podoficer rachunkowy – kpr. Stanisław Moskwa
  • podoficer sanitarny – wachm. Wacław Graba-Łęcki

2 szwadron

  • dowódca 2 szwadronu – por. Mariusz Zaruski
  • dowódca I plutonu – ppor. Jerzy Pytlewski
  • dowódca II plutonu – wachm. Stanisław Stetkiewicz
  • dowódca III plutonu – wachm. Leon Strzelecki
  • dowódca IV plutonu – wachm. Zygmunt Putiatycki
  • wachmistrz szef szwadronu – Wojciech Bucior
  • furażer – kpr. Artur Schwartz
  • podoficer rachunkowy – kpr. Józef Pętkowski
  • podoficer sanitarny – wachm. Paweł Stryjeński

3 szwadron

4 szwadron

Kawalerowie Virtuti Militari

Żołnierze byłego 1 pułku ułanów Legionów Polskich, którym 17 maja 1922 Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz nadał Order Wojskowy Virtuti Militari V klasy[3][4]:

  1. mjr Konstanty Abłamowicz nr 5216
  2. rtm. Janusz Albrecht nr 5410
  3. śp. wachm. Czesław Bankiewicz ps. „Skaut” nr 5382
  4. śp. ułan Kazimierz Bejgrowicz nr 5388
  5. śp. kpr. Janusz Bernatowicz nr 5383
  6. śp. st. ułan Jan Buś nr 5396
  7. ppor. Mieczysław Badowski nr 5411
  8. wachm. Antoni Bednarski ps. „Orzeł” nr 5416
  9. wachm. Adam Borkowski nr 5412
  10. kpt. Wojciech Bucior ps. „Kunigas” nr 5413
  11. por. Wacław Budzyński nr 5414
  12. por. Stanisław Bukraba nr 5415
  13. por. Eugeniusz Chwalibóg-Piecek nr 5450
  14. ppłk Bolesław Wieniawa-Długoszowski nr 3303
  15. śp. ppor. Stefan Krak ps. „Dudzieniec” nr 5976
  16. ppor. Jan Dąbrowski nr 5417
  17. śp. st. ułan Klemens Falkowski nr 5404
  18. śp. ułan Henryk Frey ps. „Roma” nr 5385
  19. rtm. Julian Filipowicz ps. „Pobóg” nr 5418
  20. śp. ppor. Edward Gibalski ps. „Franek” nr 5298
  21. kpr. Tadeusz Gałecki „Andrzej Strug” nr 5419
  22. ppor. Karol Górnicki nr 5420
  23. ppor. Emil Gruszecki nr 5421
  24. śp. chor. Marian Grzędziński ps. „Jacek Cekiera” nr 5380
  25. por. Ludwik Horodyski nr 5422
  26. śp. kpr. Kazimierz Karski ps. „Jur” nr 5384
  27. śp. st. ułan Konrad Kasprzykowski nr 5387
  28. śp. ułan Aleksander Konarski ps. „Wyrwicz” nr 5401
  29. rtm. Zdzisław Karpiński ps. „Wicher” nr 5423
  30. ppor. Mieczysław Kędzierski nr 5424
  31. ppor. Karol Kiedrzyński nr 5426
  32. śp. ppor. Ludwik Klucznik ps. „Kamień” nr 5299
  33. rtm. Józef Koczwara nr 5427
  34. wachm. Szymon Kot nr 5425
  35. ppor. Tomasz Kozłowski nr 5428
  36. ułan Ignacy Kozubowicz nr 5432
  37. por. Adam Królikiewicz nr 5429
  38. rtm. Tadeusz Kurnatowski nr 5430
  39. ułan dr Franciszek Edward Lubecki nr 5431
  40. kpt. lek. dr Wacław Graba-Łęcki nr 5440
  41. rtm. Leonard Łodzia-Michalski nr 5405
  42. mjr lek. dr Ksawery Maszadro nr 5406
  43. rtm. Józef Młodecki ps. „Stawisz” nr 5433
  44. śp. kpr. Franciszek Nadachowski nr 5403
  45. por. Karol Nachtlicht-Światełko nr 5434
  46. mjr Romuald Niementowski nr 5407
  47. rtm. Janusz Olszamowski ps. „Łaszczyc” nr 5402
  48. śp. wachm. Tadeusz Ostrowski ps. „Oster” nr 5381
  49. ppor. Maksymilian Pałysiewicz nr 5435
  50. chor. Leopold Peszkowski ps. „Lwowiak” nr 5436
  51. por. Stanisław Pietruski nr 5437
  52. mjr Jerzy Pytlewski ps. „Świerszcz” nr 5408
  53. wachm. Franciszek Rajpold ps. „Skołuba” nr 5438
  54. kpr. Bronisław Rudzki ps. „Litawor” nr 5439
  55. śp. ułan Adam Sałaciński nr 5400
  56. wachm. Wacław Sieroszewski nr 5441
  57. mjr Tadeusz Gaertig ps. „Skarga” nr 5409
  58. rtm. Marian Skrzynecki nr 5443
  59. kpr. Zygmunt Skrzyński ps. „Sambor” nr 5444
  60. por. Józef Grad-Soniński nr 5442
  61. rtm. Stefan Sroczyński nr 5447
  62. rtm. Bohdan Stachlewski ps. „Dan” nr 5448
  63. rtm. Stanisław Stetkiewicz nr 5446
  64. por. Wacław Święcki nr 5449
  65. por. Ludomir Szydłowski nr 5445
  66. wachm. szt. Jan Tuszowski ps. „Sęp” nr 5451
  67. śp. ppor. Jan Wojtkiewicz ps. „Wysoki” nr 5297
  68. ułan Janusz Woyna nr 5389
  69. por. Stefan Wendorff ps. „Konopka” nr 5452
  70. ułan Antoni Witwiński ps. „Salamandra” nr 5453
  71. rtm. Ksawery Zalewski nr 5454
  72. por. Jan Feliks Zarzycki nr 5455
Oficerowie
Podoficerowie i ułani

Kontynuacja

Z tego pułku wyłoniły się następnie trzy oddziały:

Odznaka

Odznaka zaprojektowana przez kpr. Kajetana Stefanowicza, została ustanowiona 5 listopada 1916 roku, ma kształt okrągłej tarczy o średnicy od 41 do 45 mm: z obrzeżem w formie skręconego sznurka, z tłem drobno groszkowanym. Widnieje na nim monogram „1 PU” na tle czapki ułańskiej i dwie daty: „II VIII 1914” – oznaczająca moment wyruszenia patrolu Beliny z Galicji do Królestwa; „V XI 1916” – dzień ustanowienia odznaki. Odznaka została zatwierdzona w rozkazie Ministra Spraw Wojskowych 5 maja 1920 roku. Prawo do jej otrzymania mieli żołnierze pełniący służbę co najmniej przez rok. Łącznie nadano blisko 800 odznak[5].

Upamiętnienie

31 grudnia 1930 Zarząd Miasta Lublina postanowił o nadaniu nazwy nowej ulicy Beliniaków usytuowanej w zachodniej części miasta[6][7].

Przypisy

  1. Odprawy Komendy Legionów Polskich, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I.120.1.295b, s. 518 [1].
  2. Żuławski 1933 ↓, s. 25-26.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 29-39.
  4. Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 406–425.
  5. Ordery i odznaczenia nr. 4
  6. Dziennik Zarządu M. Lublina R. 10, 1930 Nr 15-16 (292), 31 grudnia 1930 [dostęp 2022-09-10] (pol.).
  7. Ulica Beliniaków, teatrnn.pl [dostęp 2022-09-10] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Austria-Hungary (1867-1918).svg
Flag of the Austro-Hungarian Monarchy (1867-1918)
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Odznaka 1pułleg.jpg
Autor: Anwit, Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka 1 p.uł. legionowych
Ułan Beliny Putiatycki Werchy.png
Ułan Beliny Putiatycki, Werchy

[1916]

1 fot. : odb. na pap. srebrowo-żelatynowym ; 11,2x8,2 cm
Czapka of an Wachtmeister of 1st Uhlan Regiment of Polish Legions 1914-1918.png
Autor: Maciej Szczepańczyk, Licencja: CC BY 3.0
Shako of wachtmeister of 1st Uhlan Regiment of Polish Legions 1914-1918