29 Brygada Zmechanizowana

29 Brygada Zmechanizowana
Ilustracja
Odznaka 29 Brygady Zmechanizowanej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1 czerwca 1995

Rozformowanie

1 stycznia 1998

Nazwa wyróżniająca

Szczecińska

Patron

Stefan Batory

Tradycje
Święto

6 czerwca

Nadanie sztandaru

23 czerwca 1996

Rodowód

41 Pułk Piechoty
41 Pułk Zmechanizowany

Dowódcy
Pierwszy

ppłk dypl. Mirosław Szyłkowski

Organizacja
Numer

JW 1752[1]

Dyslokacja

Szczecin

Rodzaj wojsk

Wojska lądowe

Podległość

12 Dywizja Zmechanizowana[2]

29 Szczecińska Brygada Zmechanizowana im. Króla Stefana Batorego (29 BZ) – dawny związek taktyczny wojsk zmechanizowanych Sił Zbrojnych RP

Medal pamiątkowy[3]
Awers
Rewers
Tablica pamiątkowa
Koszary[4]
Sztab brygady
Brama główna
Batalion dowodzenia
Klub żołnierski
Izba chorych
Batalion czołgów
Kasyno
1 batalion

Formowanie i zmiany organizacyjne

Brygada została sformowana w czerwcu 1995 na bazie rozformowywanego 41 pułku zmechanizowanego[5]. Stacjonowała w Szczecinie przy ulicy Łukasińskiego. Była jednostką o niskich stanach osobowych. Jej trzon stanowili żołnierze rezerwy. Przedmiotem szkolenia w brygadzie było przede wszystkim doskonalenie rezerw osobowych znajdujących się na przydziałach mobilizacyjnych w poszczególnych pododdziałach. W swoim składzie posiadała też kompanię zmechanizowaną (1/1bz) szkolącą nowo wcielonych żołnierzy dla potrzeb misji pokojowych realizowanych w ramach ONZ.

W wyniku kolejnych zmian restrukturyzacyjnych w Wojsku Polskim brygadę rozformowano. Ostatecznie brygada przestała istnieć 1 stycznia 1998 roku[6]. Sztandar przekazany został do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

W koszarach brygady rozlokowano sztab Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego.

Brygada stanowiła oddział gospodarczy dla 2 pułku artylerii i wielu mniejszych jednostek garnizonu Szczecin.

Struktura organizacyjna

  • dowództwo i sztab
  • batalion dowodzenia – mjr Zdzisław Włodarczyk
  • 1 batalion zmechanizowany – kpt. Robert Konopka
  • 2 batalion zmechanizowany – mjr Jerzy Hebda
  • 3 batalion zmechanizowany – kpt. Marek Klimczak
  • batalion czołgów – kpt. Krzysztof Skowroński
  • batalion piechoty zmotoryzowanej – kpt. Tadeusz Dziedzic
  • dywizjon artylerii samobieżnej- mjr Wojciech Prądzyński
  • dywizjon artylerii przeciwpancernej – mjr Czesław Dębowski
  • dywizjon artylerii przeciwlotniczej – mjr Zbigniew Weryk
  • kompania rozpoznawcza
  • kompania saperów
  • kompania zaopatrzenia – kpt. Jeremi Długosz
  • kompania remontowa – kpt.Dariusz Stempiński
  • kompania medyczna – por. Krzysztof Bojanowski

Uzbrojenie

  • bojowe wozy piechoty BWP-1
  • czołgi podstawowe T-55
  • haubice samobieżne 2S1 Goździk
  • armaty przeciwlotnicze ZU-23-2
  • wozy rozpoznawcze BRDM-2

Dowództwo brygady

Zastępcy:

  • Szef szkolenia – ppłk dypl. Zbigniew Jarosiewicz
  • Szef sztabu – ppłk dypl. Ryszard Witwicki
  • Szef logistyki – ppłk mgr Zygmunt Więch

Tradycje

Zgodnie z decyzja nr 24 /MON z 20.03.1996 roku, 3 maja 1996 roku, Brygada przyjęła nazwę wyróżniającą "Szczecińska" i imię króla Stefana Batorego. Przejęła również dziedzictwo i kontynuację tradycji:

Symbole brygady

Akt wręczenia sztandaru przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego dowódcy 29 Brygady Zmechanizowaniej ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu
Dowództwo brygady w dzień pożegnania ze sztandarem
Sztandar brygady
Strona prawa
Strona lewa

Sztandar:

23 czerwca 1996 prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, na Wałach Chrobrego w Szczecinie, wręczył dowódcy brygady ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu sztandar[7]. Rodzicami chrzestnymi sztandaru byli: Prezes Izby Rzemieślniczej w Szczecinie Pan Piotrkowski i Dyrektor Liceum ogólnokształcącego nr 5 w Szczecinie Pani Zaleska. Sztandar ufundowały zakłady pracy Szczecina i częściowo osoby indywidualne, w tym rodziny kadry zawodowej brygady.

Płat sztandaru to biała tkanina w kształcie kwadratu o wymiarach 75x75 cm, po której obu stronach znajduje się krzyż kawalerski wykonany z tkaniny czerwonej. Jeden bok sztandaru wszyty jest w białą skórę. Boki sztandaru obszyte złotą frędzlą. Na stronie głównej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajdują się dwie gałązki wawrzynu, haftowane złotym szychem. Pośrodku wieńca umieszczony wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu z numerem jednostki – 29.

Na stronie odwrotnej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis "BÓG HONOR OJCZYZNA" w wieńcu z wawrzynu. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu, a w ich polach cztery herby miast związanych z dziedziczonymi przez brygadę tradycjami: Poznania – miejsce sformowania 41 pp, Suwałk – miejsce stacjonowania 41 Suwalskiego pułku piechoty, Szczecina – miejsce stacjonowania 29 BZ oraz Łomży – miejsce walk 29 Dywizji Piechoty w czasie trwania kampanii wrześniowej.

Szczególne znaczenie miał na sztandarze herb Łomży (koziołek). W ten sposób autorzy projektu sztandaru p„rzemycili” w sposób legalny symbolikę innego polskiego miasta sprzed 1939 roku – Grodna. Grodno – miasto króla Stefana Batorego i duży przedwojenny garnizon wojskowy, w którym stacjonowało większość wojsk 29 Dywizji Piechoty było szczególnie bliskie żołnierzom Brygady.

Odznaka brygady

Odznaka ma kształt krzyża równoramiennego z owalnymi wcięciami między ramionami o srebrzystych krawędziach. W centrum krzyża, na żółtym otoku widniał napis „Brygada Zmechanizowana,” a w centrum liczba „29”. Między ramionami krzyża umieszczone zostały srebrzyste herby miast związanych z historią jednostek, których tradycje kultywowała Brygada

Zarówno odznakę jak i sztandar zaprojektowali oficerowie: ppłk Waldemar Huścia i mjr Paweł Dickert[8].

Plakietki brygady

Przekształcenia

41 pułk piechoty (1945−1958) → 41 pułk zmechanizowany (1958−1995) → 29 Brygada Zmechanizowana (1995−1998)

Przypisy

  1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
  2. Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 225.
  3. Medal "Stefan Batory" traktowany był jako medal pamiątkowy brygady. Wręczany był oficjalnym gościom brygady w czasie święta pułku
  4. Widok budynków koszarowych z okresu późniejszego (2009)
  5. Dariusz Faszcza, Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej s. 35
  6. Kozłowski 2012 ↓, s. 355.
  7. Faszcza 2005 ↓, s. 64.
  8. Zdzisław Sawicki: Mundur i odznaki Wojska Polskiego.... s. 87.

Bibliografia

  • Dariusz Faszcza: Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy „Bellona”, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
  • Kazimierz Kozłowski: Pomorze Zachodnie w latach 1945 – 2010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
  • Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielechowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego: czas przemian. Warszawa: „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08588-9.

Media użyte na tej stronie

Wreczenie sztandaru 29 BZ.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Akt wręczenia sztandaru przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego dowódcy 29 Brygady Zmechanizowaniej ppłk. dypl. Mirosławowi Szyłkowskiemu
Koszary lukas.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ulicy Łukasińskiego w Szczecinie. W tym budynku funkcjonował sztab 41 pp (od 1945), 41 pz (do 1995), sztab 29 BZ (do 1998) i poczatkowo sztab korpusu Płn Wsch
Lukas2.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul Łukasińskiego w Szczecinie
Lukasich.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul. Łukasińskiego Szczecin
Lukas3.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul. Łukasińskiego w Szczecinie
KorpusZmech.jpg
korpusówka wojsk zmechanizowanych Wojska Polskiego (grafika dostarczona przez Kwz)
Lukasbcz.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul. Łukasińskiego Szczecin
Kamień 29 BZ.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica pamiątkowa na placu apelowym 29 Brygady Zmechanizowanej, a później Korpusu Północno -Wschodniego NATO
POL Wojska Lądowe 1.svg
Orzeł Wojsk Lądowych RP
Medal Stefan Batory.JPG
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal Stefan Batory (awers)
Lukaskas.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul. Łukasińskiego Szczecin
Lukas sz.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul Łukasińskiego Szczecin
POL Sztandar 29 BZ Strona Prawa.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Sztandar 29 Brygady Zmechanizowanej - strona prawa
Medal wyprawy moskiewskie.JPG
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Medal Stefan Batory (rewers) - wyprawy moskiewskie
29BZ plakietka 1.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka naramienna 29 Szczecińskiej Brygady Zmechanizowanej im. Króla Stefana Batorego
29BZ plakietka 3.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka na zielony beret noszony w 29 Szczecińskiej Brygady Zmechanizowanej im. Króla Stefana Batorego
POL Sztandar 29 BZ Strona Lewa.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Sztandar 29 Brygady Zmechanizowanej
Lukasint.jpg
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ul. Łukasińskiego Szczecin
29pal.jpg

Odznaka pułkowa - 29 Pułk Artylerii Lekkiej z Grodna

autor - kerim44
29BZ plakietka 2.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka na czarny beret noszony w 29 Szczecińskiej Brygady Zmechanizowanej im. Króla Stefana Batorego