2 Armia Pancerna (ZSRR)

2 Armia Pancerna

2-я танковая армия

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1943
Rozformowanie	1944
Tradycje
Kontynuacja	2 Gwardyjska Armia Pancerna
Dowódcy
Pierwszy	gen. por. wojsk pancernych Prokofij Romanienko
Działania zbrojne
II wojna światowa Bitwa pod Warszawą
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Podległość	Front Centralny[1], 1 Front Białoruski[2]

Generał Aleksiej Radzijewski podczas operacji brzesko-lubelskiej

2 Armia Pancerna (ros. 2-я танковая армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.

Historia

W styczniu 1943 utworzono 2 Armię Pancerną pod dowództwem gen. por. wojsk pancernych Prokofija Romanienki, na bazie 3 Armii odwodowej Frontu Brańskiego w składzie: 11 KPanc, 16 KPanc i inne oddziały.

W 1944 uczestnicząc w letniej ofensywie Armii Czerwonej uczestniczyła w zdobyciu Lublina oraz w walkach pod Warszawą. Nie wykonały postawionych przed nią zadań zaczepnych. A silne przeciwuderzenie niemieckich wojsk pancernych zmusiło ją do przejścia do obrony. Walczący w jej składzie 3 KPanc został częściowo rozbity i odrzucony z rejonu Radzymina i Wołomina. Natomiast, 2 Armia Pancerna pod Warszawą poniosła porażkę^[3], a nie została rozbita jedynie dzięki interwencji dowództwa 1 Frontu Białoruskiego^[4]. Dowódca 2 Armii Pancernej wydał w dniu 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 4.30 rozkaz dotyczący przejścia do obrony: "2 Armia Pancerna przechodzi do obrony na rubieży: Nowa Wieś – Kobyłka – Ossów – Sulejówek – Stara Miłosna – Zbytki. Gotowość do obrony godz. 12.00. Prawe skrzydło armii osłoni się od wschodu i północnego wschodu przed wycofującymi się na zachód oddziałami brzeskiego zgrupowania nieprzyjaciela. Dla osłony tyłów 2 Armii Pancernej dowódca 47 Armii skieruje niezwłocznie ze swego odwodu do rejonu Stanisławowa 260 Dywizję Piechoty. 3 Korpus Pancerny z 220 batalionem saperów zajmie obronę okrężną w pasie Nowa Wieś, Kobyłka, Podleśniakowizna, z zadaniem utrzymania szosy Radzymin – Warszawa i nawiązania nad rzeką Długą styczności z prawym skrzydłem 8 gwardyjskiego korpusu pancernego.

W dniu 20 listopada 1944 otrzymała nazwę 2 Gwardyjskiej Armii Pancernej.

Działania bojowe 2 APanc:

• operacja orłowska (VIII 1943 r.);
• operacja czernichowsko-priniacka (VIII 1943 r.);
• operacja korsuń-szewczenkowska (I-II 1944 r.);
• operacja humańsko-batoszańska (III-IV 1944 r.);
• operacja brzesko-lubelska (VII-VIII 1944 r.);
• operacja wiślańsko-odrzańska (I-II 1945 r.);
• operacja pomorska (III 1945 r.);
• operacja berlińska (IV-V 1945 r.).

Dowódcy armii

• gen. por. Prokofij Romanienko (I-II 43 r.);
• gen. por. wojsk pancernych Aleksiej Rodin (II-IX 43 r.);
• gen. por. wojsk pancernych, od IV 44 r. gen. płk wojsk pancernych Siemion Bogdanow (IX 43 r.-VII 44 r.);
• gen. mjr Aleksiej Radzijewski (VII 44 r.- I 45 r.);
• gen. płk wojsk pancernych Siemion Bogdanow (po raz drugi) (I-V 45 r.)

Skład armii

w 1943 roku^[1]:

• 3 Korpus Pancerny
• 16 Korpus Pancerny.
• 11 Brygada Pancerna Gwardii

w 1944 roku^[5][4]:

• 3 Korpus Pancerny
• 8 Korpus Pancerny
• 16 Korpus Pancerny.

Przypisy

Bibliografia

• Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1971.
• Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: Wesper, 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
• Tadeusz Sawicki: Wyrok na miasto. Berlin i Moskwa wobec Powstania Warszawskiego. Warszawa: 2014.
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Norbert Bączyk. Sowiecki 16 Korpus Pancerny pod Warszawą (29 lipca–6 sierpnia 1944). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4(65)/2 (244), 2013.