2 Batalion Strzelców

2 Batalionu Strzelców
Ilustracja
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1926

Rozformowanie

1939

Tradycje
Nadanie sztandaru

19 czerwca 1938

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Stefan III Michalski

Ostatni

ppłk Stanisław Janik

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Starogard, Tczew

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

2 Batalion Strzelców (2 bs) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Historia batalionu

Latem 1926 roku 65 pułk piechoty otrzymał rozkaz przedyslokowania swoich pododdziałów ze Starogardu Gdańskiego do Grudziądza. Rozkaz ten nie dotyczył III batalionu piechoty. Na bazie III/65 pp utworzony został 2 batalion strzelców, mający charakter samodzielnej jednostki wojskowej[1]. W marcu 1930 roku batalion przeniesiono ze Starogardu Gdańskiego do Tczewa[2].

26 czerwca 1938 roku żołnierze batalionu złożyli przysięgę na sztandar[3].

W maju 1939 roku batalion przystąpił do budowy umocnień polowych w rejonie Tczewa[4].

Podczas kampanii wrześniowej batalion, wchodzący w skład Oddziału Wydzielonego „Tczew”, podporządkowanego bezpośrednio Armii „Pomorze”, brał udział 1 września 1939 roku w obronie mostów tczewskich[5].

Kadra batalionu

Dowódcy batalionu
  • mjr / ppłk piech. Stefan III Michalski (1926 – 31 III 1930 → zastępca dowódcy 5 psp[6])
  • mjr piech. Franciszek II Studziński (31 III 1930 – 21 VI 1932 → kwatermistrz 1 pspodh)
  • mjr dypl. piech. Władysław Bartosik (21 VI 1932 – I 1934 → wykładowca w Szkole Podchorążych Inżynierii[7])
  • ppłk dypl. piech. Jan Kruk-Śmigla (X 1933 – 1936 → II oficer sztabu Inspektora Armii gen. dyw. Stefana Dąb-Biernackiego)
  • mjr / ppłk piech. Stanisław Janik (25 XI 1936 – 3 IX 1939)
Oficerowie batalionu
  • mjr piech. Antoni Hajzik – kwatermistrz (9 XII 1932 – 7 VI 1934 → dowódca baonu w 29 pp)
  • kpt. Emil Niemiec
  • kpt. Tadeusz Czeszejko-Sochacki (kwatermistrz w 1928)

Obsada personalna w 1939 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[8][a]:

  • dowódca batalionu – ppłk Stanisław Janik
  • I zastępca dowódcy – mjr Józef Rosiek
  • adiutant – por Jan Seredyński
  • lekarz – por. lek. Jan Baużyk
  • II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. adm. (piech.) Ireneusz Sztompka
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Ireneusz Marian Czernik
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – vacat
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Władysław Adam Monkosa
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Rajmund Wincza
  • oficer żywnościowy – chor. Stanisław Jankowski
  • dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – por. tab. Zygmunt Majer
  • dowódca plutonu łączności – por. Kazimierz Dziasek
  • dowódca plutonu pionierów – vacat
  • dowódca plutonu ppanc. – por. Antoni Lebiedź
  • dowódca oddziału zwiadu – por. Bolesław Ossowski
  • dowódca 1 kompanii – kpt. Aleksander Kajetanowicz
  • dowódca plutonu – por. Zdzisław Sylwiusz Ożarowski
  • dowódca 2 kompanii – por. Piotr Paweł Kołodziej
  • dowódca plutonu – ppor. Stanisław Lewenec
  • dowódca 3 kompanii – por. Marian Spławski
  • dowódca plutonu – ppor. Antoni Borowski †1940 Katyń[10]
  • dowódca plutonu – ppor. Mikołaj Marian Jacyna
  • dowódca kompanii km – kpt. Tadeusz Graczyk
  • dowódca plutonu – por. Stanisław Brożek
  • dowódca plutonu – ppor. Franciszek Dominik
  • na kursie – por. Tadeusz Bohlen
  • na kursie – ppor. Leszek Zbyszko Ludwik Bieńkowski

Symbole batalionu

Sztandar
Wzór sztandaru został zatwierdzony przez Prezydenta RP[11].
19 czerwca 1938 roku w Toruniu Generalny Inspektor Sił Zbrojnych, Marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy batalionu sztandar ufundowany przez społeczeństwo Tczewa i Pelplina oraz powiatu tczewskiego.
Razem ze sztandarem baon otrzymał od fundatorów cztery posrebrzane fanfary, cztery płomienie do fanfar i cztery fartuszki do fanfar, „złotą księgę” oraz szafę do eksponowania sztandaru[12].
Odznaka pamiątkowa
30 maja 1931 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 2 batalionu strzelców[13].
Odznaka o wymiarach 40x40 mm ma kształt krzyża jerozolimskiego o biało emaliowanych ramionach. Na środku krzyża tarcza z nałożonym złotym gryfem na niebieskim tle, dawnym herbem Tczewa. Na ramionach krzyża umieszczono złotą cyfrę „2", inicjały baonu „B” i „S” oraz rok powstania „1926".
Odznaki oficerskie, dwuczęściowe, tłoczone w srebrze, złocone i emaliowane były wykonane przez Stanisława Reising w Warszawie, ul. Niecała 1. Odznaki żołnierskie tłoczone w tombaku, srebrzone i oksydowane produkował Bronisław Grabski w Łodzi, ul. Zakątna 59/61[14].
Barwy
Oficerowie liniowi i szeregowcy na kołnierzach kurtek nosili granatowe, sukienne łapki z seledynową żyłką oraz numer porządkowy baonu „2" na naramiennikach[15].

Uwagi

  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[9].

Przypisy

  1. Jerzy Krzyś: 65 Starogardzki Pułk Piechoty. s. 14.
  2. Józef Milewski: 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. s. 10.
  3. Program uroczystości wręczenia sztandaru Batalionowi Strzelców w Tczewie Dziennik Bydgoski, (R. 32), 1938, Nr 141, s.8.
  4. Konrad Ciechanowski, Armia "Pomorze" s. 20.
  5. Janusz Ledwoch: Polskie pociągi pancerne 1939. Warszawa: Militaria, 2015, s. 9, seria: Tank Power. vol. CXLVIII (407). ISBN 978-83-7219-407-7.
  6. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 103.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku.
  8. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 660.
  9. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  10. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 181.
  11. Dodatek Tajny Nr 6 do Dziennika Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 6 z 1938 r., poz. 65.
  12. Kazimierz Satora, Opowieści wrześniowych sztandarów s. 174.
  13. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 15 z 30 maja 1931 r., poz. 181.
  14. Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945. s. 147., Henryk Wielecki, Rudolf Sieradzki, Wojsko Polskie 1921-1939. Odznaki pamiątkowe piechoty s. 146.
  15. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 22 z 4 sierpnia 1927 r., poz. 268.

Bibliografia

  • Konrad Ciechanowski, Armia "Pomorze", Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1983, wyd. I, ISBN 83-11-06793-7
  • Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных - узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Zdzisław Sawicki: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Pantera Books. ISBN 83-204-3299-5.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
  • Jerzy Krzyś: 65 Starogardzki Pułk Piechoty. Pruszkó: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 1994. ISBN 83-85621-42-3.
  • Józef Milewski: 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich. Warszawa: "Ajaks", 1993. ISBN 83-85621-09-1.
  • Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939
  • Kazimierz Satora, Opowieści wrześniowych sztandarów, Instytut Wydawniczy PAX, wyd. I, Warszawa 1990, ISBN 83-211-1104-1
  • Henryk Wielecki, Rudolf Sieradzki, Wojsko Polskie 1921-1939. Odznaki pamiątkowe piechoty, Warszawa: Wydawnictwo CREAR, 1991, ISBN 83-900345-0-6, OCLC 69329326.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Tczew - Koszary wojskowe 1942 r.jpg
Autor: Dawny Tczew, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek koszar