2 Pułk Strzelców Konnych (Królestwo Kongresowe)

Oficer 2 Pułku Strzelców Konnych na litografii Józefa Lexa (1826)

Aleksandra Fiodorowna, żona cara Mikołaja I, patronka i szefowa pułku

2 Pułk Strzelców Konnych – pułk jazdy polskiej okresu zaborów.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Sformowany w 1815^[1]. Od 20 maja 1829 - Pułk Strzelców Konnych Najjaśniejszej Cesarzowej i Królowej Aleksandry Nr 2^[1]. Składał się z czterech szwadronów i piątego rezerwowego. Szwadrony pierwszy i drugi stanowiły 1 dywizjon, a trzeci i czwarty wchodziły w skład 2 dywizjonu. Szwadron dzielił się na dwa półszwadrony, każdy półszwadron na dwa plutony, każdy pluton na półplutony czyli sekcje. Pluton dzielił się także na oddziały, czyli trójki, po trzy roty każdy^[2]. Wchodził w skład 2 brygady Dywizji Strzelców Konnych Królestwa Kongresowego^[3].

Ubiór

Barwą pułku był kolor biały^[4].

Kurtka szaserska zielona z kolorowymi wypustkami i łapkami na kołnierzu, białymi guzikami z numerem 2. Naramienniki metalowe białe z podszewką barwy białej.

Lejbiki sukienne zielone z wypustkami koloru białego na kołnierzu i rękawach oraz na naramiennikach z sukna zielonego. Spodnie paradne zielone z lampasami szerokimi barwy białej i karwaszami skórzanymi do kolan.

Konie

Pułk posiadał konie siwe^[4]

• 1 szwadron - konie białe
• 2 szwadron - konie siwe, ogony i grzywy siwe
• 3 szwadron - konie siwe, ogony i grzywy mogły być czarne
• 4 szwadron - konie siwe różne, w tym konie z hreczką
• trębacze - konie siwo-srokate

Konie żołnierskie miały ogony obcięte do kolon i przerywane. Konie oficerskie - anglizowane (anglizowanie polegało na przecinaniu tych mięśni, które sprawiają, że ogon koński w naturalny sposób przylega do zadu).

Dyslokacja pułku

Stanowisko: województwo mazowieckie^[1] Miejsce dyslokacji w 1830

• sztab - Łowicz
• 1 szwadron - Łowicz
• 2 szwadron - Łowicz
• 3 szwadron - Łowicz
• 4 szwadron - Łowicz
• rezerwa - Gąbin

Żołnierze pułku

Dowódcy^[1]

• płk Tadeusz Suchorzewski (20 stycznia 1815),
• płk Kazimierz Skarżyński (1828 do 10 stycznia 1831),
• ppłk Franciszek Czarnomski (od 25 lutego 1831 płk),
• ppłk Feliks Roszkiewicz (14 lipca 1831),
• płk Ignacy Żeliński

Oficerowie

• Roman Czarnomski
• ppłk Rafał Zajączek (z-ca dowódcy pułku)

Walki pułku

Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego.

Bitwy i potyczki^[1]:

• Stoczek (14 lutego)
• Grochów (19 i 25 lutego)
• Dębe Wielkie (31 marca)
• Cegłów (1 kwietnia)
• Górzno (3 kwietnia)
• Garwolin (7 kwietnia)
• Boreml (19 kwietnia)
• Mińsk i Ostrołęka (26 kwietnia)
• Złotoryja (24 maja)
• Szymanów (15 sierpnia)
• Krynka (28 sierpnia)
• Rogoźnica (29 sierpnia)
• Markuszów (13 września)

W czasie walk pułk za swoje zasługi otrzymał 16 krzyży złotych i 12 srebrnych^[1]

Przypisy

Bibliografia

• Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
• Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
• Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie - Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
• Tadeusz Korzon, Bronisław Gembarzewski, Jadwiga Rogowa: Dzieje wojen i wojskowości w Polsce. T.3. Lwów, Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1923.
• Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.