2 grosze wzór 1923

2 grosze wzór 1923

Dane podstawowe
Emitent	Bank Polski
Nominał	2 grosze
Rocznik	1923, 1925, 1927, 1928, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939
Emisja
Mennica	Mennica Państwowa
Nakład	222 522 342 szt.
Data emisji	1 lipca 1924
Data wycofania	30 października 1950
Projektant	Wojciech Jastrzębowski
Opis fizyczny
Masa	2 g
Średnica	17,6 mm
Materiał	mosiądz, brąz
Rant	gładki
Stempel	zwykły
Uwagi	moneta obiegowa

2 grosze wzór 1923 – moneta dwugroszowa, bita w mosiądzu i brązie, wprowadzona do obiegu 1 lipca 1924 r. (Dz.U. z 1924 r. nr 34, poz. 351)^[1], wycofana w dniu reformy walutowej 30 października 1950 r^[2].

W niektórych opracowaniach z początku XXI w. jako data wprowadzenia dwugroszówki do obiegu podawany był 13 grudnia 1924 r^[3], a w innych tego samego autora – 31 maja 1924 r., czyli dzień wejścia w życie rozporządzenia o ustaleniu wzorów monet (Dz.U. z 1924 r. nr 45, poz. 476)^[4].

Ostatnią datą roczną z jaką była bita to 1939^[5].

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – stylizowanego orła w koronie, powyżej rok, dookoła napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” oraz inicjały WJ projektanta. Na monetach z 1923 nie ma znaku mennicy, na późniejszych umieszczono go pod łapą orła^[6].

Rewers

Na tej stronie monety znajdują się cyfra „2" z ozdobnikami z lewej i prawej strony oraz napis „GROSZE”^[6].

Nakład

Monetę bito z datą roczną 1923 w mosiądzu, a w pozostałych przypadkach w brązie, na krążku o średnicy 17,6 mm, masie 2 gramów, z rantem gładkim, w mennicy w Warszawie, według projektu Wojciecha Jastrzębowskiego. Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco^[6]:

Rocznik	Materiał	Znak mennicy	Nakład (sztuk)	Zdjęcie	Uwagi
2 grosze 1923	mosiądz	brak	20 429 000		istnieją dwie odmiany stempla rewersu – cechy dystynktywne to odległość liter G i R, kąty litery E[7]
2 grosze 1925	brąz	herb Kościesza	39 014 595		istnieją cztery odmiany stempla rewersu – cechy dystynktywne to łączenie się bądź nie liter G i R, litery Z i E dotykają się lub nie[7]
2 grosze 1927	brąz	herb Kościesza	15 356 000		istnieją trzy odmiany stempla rewersu – cechy dystynktywne to łączenie się bądź nie liter G i R, kąty litery E[7]
2 grosze 1928	brąz	herb Kościesza	26 876 747
2 grosze 1930	brąz	herb Kościesza	20 010 000
2 grosze 1931	brąz	herb Kościesza	9 500 000
2 grosze 1932	brąz	herb Kościesza	6 486 000
2 grosze 1933	brąz	herb Kościesza	7 000 000
2 grosze 1934	brąz	herb Kościesza	9 350 000
2 grosze 1935	brąz	herb Kościesza	5 800 000
2 grosze 1936	brąz	herb Kościesza	12 800 000
2 grosze 1937	brąz	herb Kościesza	17 365 000
2 grosze 1938	brąz	herb Kościesza	20 535 000
2 grosze 1939	brąz	herb Kościesza	ok.12 000 000

Wielkość emisji z 1939 roku jest niepewna^[6].

Opis

Z formalnego punktu widzenia moneta nigdy nie została wycofana z obiegu żadnym aktem prawnym w okresie Generalnego Gubernatorstwa. Dekret PKWN z 24 sierpnia 1944 r. pozostawiał monety groszowe w obiegu aż do reformy walutowej z 30 października 1950 r. Po tej dacie dopuszczone zostały do obiegu wyłącznie monety emitowane przez Narodowy Bank Polski^[6].

Wersje próbne

2 grosze 1925 27/X 26

Próbne 2 grosze 1939 w cynku

Konkurencyjny projekt 2 grosze 1923

Istnieją próbne wersje tej monety bez napisu „PRÓBA” z lat: 1923 (brąz), 1923 (złoto), 1925 (mosiądz), 1927 (nikiel), 1927 (srebro). Niektóre katalogi informują również o istnieniu monety próbnej w cynku z 1939 roku z wklęsłym napisem „PRÓBA”^[3].

Dla roczników 1930, 1931, 1932 istnieją monety wybite stemplem lustrzanym^[8].

W 1926 r. (na awersie 1925) wybito, w liczbie 600 egzemplarzy, monetę w brązie, z naniesioną na rewersie datą 27 X 26, upamiętniającą wizytę prezydenta Ignacego Mościckiego w Mennicy Państwowej w Warszawie^[3].

Istnieją wersje próbne konkurencyjnego projektu monety dwugroszowej (w brązie, srebrze i złocie) z awersem i rewersem o identycznym rysunku. Na obydwu stronach tej monety umieszczono cyfrę „2" z napisem „GROSZE” oraz datę roczną „1923". W przypadku odbitki w brązie wymieniana jest również jej wersja jednostronna^[3].

Zobacz też

• 2 grosze 1923 Dwukrotny rewers
• 2 grosze 1925 27/X IM 26
• 2 grosze 1923 Dwukrotny rewers
• 2 grosze
• lista monet obiegowych II Rzeczypospolitej

Przypisy