2 złote 1813

2 złote 1813

Dane podstawowe
Emitent	Dowództwo Twierdzy Zamość
Nominał	2 złote
Rocznik	1813
Emisja
Mennica	Twierdza Zamość
Nakład	7830
Data emisji	22 listopada 1813
Data wycofania	25 listopada 1813
Projektant	Tomasz Hincz Mikołaj Karkowski
Opis fizyczny
Masa	7,07–10,70 g
Średnica	28,6–30,0 mm
Materiał	srebro
Rant	gładki

2 złote 1813 – moneta dwuzłotowa bita w srebrze w 1813 r. w czasie oblężenia Zamościa przez wojska rosyjskie, w okresie Księstwa Warszawskiego. W polskiej numizmatyce określana jest czasami również jako moneta oblężnicza, a niekiedy jako moneta zastępcza^[1].

Awers

Na tej stronie umieszczono napis w czterech lub w trzech wierszach^[1]:

lub

Poniżej napisu, ale tylko na odmianie trzywierszowej, umieszczono rysunek bomby^[1].

Rewers

Na rewersie umieszczono cyfrę 2, pod nią napis „ZŁOTE”, poniżej rok 1813, elementy te otoczone zostały dwoma gałązkami skrzyżowanymi na dole, a dookoła otokowo napis „BOZE DOPOMOZ WIERNYM OYCZYZNIE”.

Opis

Dwuzłotówkę bito w srebrze, na krążkach przygotowanych w twierdzy Zamość z przetopu sreber kolegiackich, w kształcie zbliżonym do okręgu i średnicy 28,6 – 30 mm, masie 7,07– 10,7 grama z rantem gładkim^[1].

Ze względu na ręczną metodę przygotywywania stempli istnieje wiele różnic rysunku monety. W niektórych opracowaniach całkowicie są one pominięte i jako odmiany uznaje się jedynie monety różniące się rysunkiem awersu, tzn. cztero- lub trzywierszowy napis „MONETA W OBLEZENIU ZAMOSCIA”, nazywane również odmianami bez bomby i z bombą, odpowiednio^[1][2]. W innych opracowaniach^[3], dla trzywierszowego awersu (z bombą), rozpoznano pięć odmian różniących się wielkością bomby i szczegółami na rewersie (wielkość i grubość liter lub cyf, odwrócenie litery D w napisie otokowym). Na podstawie obserwacji rynku kolekcjonerskiego, szczególnie katalogów aukcji stacjonarnych, między innymi Warszawskiego Centrum Numizmatycznego^[4] i Antykwariatu Numizmatycznego Michała Niemczyka^[5], można stwierdzić, że na przełomie XX i XXI w. w obrocie kolekcjonerskim funkcjonują następujące odmiany^[6]:

• napis na awersie w czterech wierszach (bez bomby), zwana czasami dwuzłotówką Hincza,
• napis w trzech wierszach (z bombą),
• napis w trzech wierszach (z bombą), w roku 1813 cyfra 3 oddalona od pozostałych,
• napis w trzech wierszach (z bombą), odwrócone D w słowie „DOPOMOZ” napisu otokowego,
• napis w trzech wierszach (z bombą), odwrócone N w słowie „WIERNYM” napisu otokowego.

Cała emisja dwuzłotówek wyniosła 7830 sztuk^[1]. Stopień rzadkości poszczególnych odmian przedstawiono w tabeli^[6]:

Odmiana	Stopień rzadkości	Liczba egzemplarzy	Zdjęcie
2 złote 1813 napis czterowierszowy (bez bomby)	R6	7–25
2 złote 1813 napis trzywierszowy	R3	601–3000
2 złote 1813 napis trzywierszowy, oddalona cyfra 3	R3	601–3000
2 złote 1813 napis trzywierszowy, odwrócone D	R3	601–3000
2 złote 1813 napis trzywierszowy, odwrócone N	R3	601–3000

Zobacz też

• 6 groszy 1813
• pieniądz w oblężeniu Zamościa
• monety epoki napoleońskiej
• tabela cennikowa Bolcewicza
• rosyjskie monety bite dla Polski (1815–1841)

Przypisy