30 lutego

Rycina przedstawiająca kalendarz szwedzki z dniem 30 lutego

30 lutego – luty ma 28 dni, a w latach przestępnych 29, jednak raz w historii zdarzyło się, że miesiąc ów miał 30 dni. Sytuacja taka miała jednak wyłącznie charakter lokalny, tj. dotyczyła tylko jednego kraju.

W roku 1712 w Szwecji, w związku z rezygnacją z przejścia przez ten kraj na kalendarz gregoriański i tym samym wyrównaniem różnicy w rachubie czasu, luty miał 30 dni.

Inaczej niż wiele krajów katolickich, protestancka Szwecja nie przyjęła kalendarza gregoriańskiego w XVI wieku. W chwili jego wprowadzenia dekretem papieskim z 1582 roku różnica między nim a wcześniej obowiązującym kalendarzem juliańskim wynosiła 10 dni, z czasem powiększyła się do 11 dni. Ostatecznie w końcu XVII wieku szwedzkie władze podjęły decyzję o przejściu na nowy system liczenia czasu. Jednak, inaczej niż inne kraje protestanckie przyjmujące w tym okresie kalendarz gregoriański, Szwecja postanowiła nie dodawać od razu 11 dni w jednym roku, a rozłożyć to przejście w czasie: omijając wszystkie dni przestępne pomiędzy 1700 a 1740 rokiem[1]. Do 1740 roku miano również obchodzić Wielkanoc zgodnie z kalendarzem juliańskim, po czym miano przesunąć święta na datę wynikającą z wyliczeń szwedzkich astronomów[1]. Reforma kalendarzowa objęła także zależną od Szwecji Finlandię, ale nie szwedzkie posiadłości w krajach niemieckich, które – podobnie jak reszta krajów protestanckich – przyjęły kalendarz gregoriański w 1700 roku[2][3].

Faktycznie w lutym 1700 roku pominięto w kalendarzu datę 29 lutego, jednak wkrótce zaczęła się Wielka Wojna Północna, w związku z którą o przesunięciu kalendarza zapomniano w następnych latach przestępnych – w 1704[4] i 1708[5] roku. Powstał w ten sposób osobny kalendarz szwedzki, przesunięty zarówno względem juliańskiego, jak i gregoriańskiego[6]. Problem spróbowano naprawić w 1712 roku przyjmując na powrót kalendarz juliański i dodając w lutym dodatkowy, 30. dzień[1][4]. 30 lutego w kalendarzu szwedzkim odpowiadał dacie 29 lutego w kalendarzu juliańskim i 11 marca w gregoriańskim[5]. Ostatecznie, zgodnie z pierwotnym planem, w 1740 roku Szwecja zaczęła obchodzić święta wielkanocne zgodnie z wyliczeniami własnych naukowców, w innym terminie niż reszta krajów katolickich i protestanckich[1]. W 1753 roku ostatecznie przyjęła kalendarz gregoriański w najprostszy sposób, poprzez opuszczenie ostatnich 12 dni lutego[5][1]: po 17 lutego nastąpił od razu 1 marca[7]. Własnego terminu świąt wielkanocnych używano w Szwecji i krajach od niej zależnych aż do 1844 roku, kiedy przyjęto rozwiązania stosowane w innych krajach[1].

Współczesne koncepcje

W opracowanej przez Amerykankę Elisabeth Achelis w roku 1930 reformie kalendarza, nazywanej przez zwolenników „World Calendar”, długości miesięcy są inne, niż we współczesnym kalendarzu gregoriańskim, a w tym – luty ma zawsze 30 dni. Rok przestępny według propozycji E. Achelis tworzono by nie przez dodanie dodatkowego dnia do lutego, tylko przez dodanie dodatkowego „Dnia Roku Przestępnego”, bez przypisanej daty ani przypisanego dnia tygodnia, pomiędzy sobotą 30 czerwca a niedzielą 1 lipca takiego roku. Dzień taki miałby być z założenia dniem wolnym od pracy.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Hetherington i Hetherington 2009 ↓, s. 90.
  2. ↑ Grotefend 1948 ↓, s. 27.
  3. ↑ Vallerius 1711 ↓, s.v. Feb 30.
  4. ↑ a b Komzsik 2011 ↓, s. 49–50.
  5. ↑ a b c Bauer 1868 ↓, s. 100.
  6. ↑ Glete 2010 ↓, s. xxi.
  7. ↑ Freeman 2006 ↓, s. 63.

Bibliografia

  • Richardt William Bauer (red.), Calender for aarene fra 601 til 2200 efter Christi fødsel, wyd. reprint 1993, Copenhagen: Dansk Historisk Fællesråd, 1868, ISBN 87-7423-083-2 (duń.).
  • Roy S. Freedman, Introduction to Financial Technology, Academic Press, 24 kwietnia 2006, ISBN 978-0-08-046184-7 [dostęp 2016-03-01] (ang.).
  • Jan Glete, Swedish Naval Administration, 1521-1721: Resource Flows and Organisational Capabilities, BRILL, 2010, ISBN 90-04-17916-X (ang.).
  • Hermann Grotefend, Taschenbuch der Zeitrechnung des Deutschen Mittelalters und der Neuzeit, Otto Grotefend (red.), wyd. 8 popr., Hannover: Hahnsche Buchhandlung, 1948, OCLC 940417429 (niem. • łac.).
  • Edith W. Hetherington, Norriss S. Hetherington, Astronomy and Culture, ABC-CLIO, 20 maja 2009, ISBN 978-0-313-34537-1 (ang.).
  • Louis Komzsik, Cycles of Time: From Infinity to Eternity, Trafford Publishing, 2011, ISBN 978-1-4269-5336-1 [dostęp 2016-03-01] (ang.).
  • Johannes Vallerius, Allmanach, på åhret effter Christi födelse 1712. Efter wår allernådigste konungz befallning från Bender med een dag tillökad uti februari mån. som fördenskull i dätta åhr bekomer 30 dagar öfwer skånska horizonten med een richtig tafla, Lund: Abraham Haberger, 1711, OCLC 186852465 (szw.).

Media użyte na tej stronie

Feb1712.jpg

The picture shows two pages from a Swedish almanac from 1712. In the top left corner you see the word "Februarius", and at the bottom of the right page, the 30th day of that month is mentioned.
The two words to the right of the number "30" are:

  • "Tillökad", that is, "added".
  • "Snöö", that is, "snow". It was customary to include weather forecasts for the entire year in almanacs.
    By the rest of the dates, the Swedish name day names are listed. To the right of February 14 it says Valentin, Swedish for en:Saint Valentine.