36 Batalion Saperów
 Barwy saperów noszone na kołnierzach kurtek | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 1944 |
| Rozformowanie | 1956 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | mjr Wasyl Dudar |
| Organizacja | |
| Numer | JW 2337[1] |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | 5 Brygada Saperów |
36 Batalion Saperów – samodzielny pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego.
Sformowany w październiku 1944 w miejscowości Oleśniki na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 41 z 6 października 1944 jako jednostka 5 Mazurskiej Brygady Saperów. Przysięgę żołnierze batalionu złożyli 7 stycznia 1945 w zespole dworskim w Trawnikach, gdzie wcześniej trwało szkolenie.
Szlak bojowy
Przez cały okres wojny batalion wchodził w skład 5 BSap. Brał udział w rozminowywaniu Warszawy na Żoliborzu i Bielanach. Od 23.2 do 5.3.1945 r. ochraniał most na Wiśle w Puławach w czasie wiosennego spływu lodów. Skierowany 8.3.1945 r. do Serocka rozminowywał północne rejony woj. warszawskiego, głównie przyczółek modliński. Wykonywanie tego zadania trwało do końca wojny. Od marca 1945 r. batalion został skierowany do Pułtuska w celu rozminowywania północnych rejonów woj. warszawskiego i przyczółka modlińskiego. Po wojnie skierowany został wraz z innymi jednostkami brygady do rozminowania terenów byłych Prus Wschodnich. 3 grudnia 1945 5 Brygada na wsparcie w rozminowaniu otrzymała batalion niemieckich jeńców wojennych w sile 369 ludzi. Jeńców skierowano do Pułtuska i przydzielono do 34 bsap, gdzie przeszli szkolenie w zakresie organizacji i sposobów rozminowania, ponieważ w większości byli to żołnierze piechoty. Wiosną 1946 r. 79 ludzi przydzielono do 36 batalionu. Jeńcami w batalionie kierowali oficerowie i podoficerowie saperzy niemieccy pod nadzorem polskich dowódców pododdziałów. Od wiosny 1946 pracowali przy rozminowaniu w rejonach Serocka, Pułtuska, Ostrołeki, Łomży i nad Biebrzą. Straty wśród jeńców w 1946 wyniosły 17 zabitych i 13 rannych. Warunki rozminowania terenów nad Narwią i Biebrzą były bardzo trudne. Niekiedy warstwa mułu dochodziła do 60 cm, po kilkakrotnych wylewach rzek. Oprócz tego bujna roślinność maskowała miny. Były wśród jeńców przypadki samookaleczenia. Niemcy wykonywali zadania rozminowania do 1947 r. Liczba wydobytych min przez Niemców liczona była do ogólnego stanu batalionu[3].
Miana i odznaczeń batalion nie posiadał.
W 1951 roku 36 batalion saperów 5 psap przemianowany został na 3 batalion saperów 5 psap[4]. Bojowe tradycje 36 bsap przyjął formujący się w Głogowie 36 batalion saperów 2 Korpusu Zmechanizowanego.
Obsada personalna
- Dowódcy batalionu
- mjr Wasyl Dudar[5]
- Dowództwo batalionu okresu wojny[5]
- mjr Wasyl Dudar
- szef sztabu – kpt. Anatol Puzyrew
- zastępca d-cy ds. polityczno-wychowawczych – ppor. Czesław Ruszkowski
- pomocnik d-cy ds. technicznych – kpt. inż. Jan Zgierski
- pomocnik d-cy ds. materiałowo – technicznego zaopatrzenia – kpt. Włodzimierz Jeremczuk
Struktura organizacyjna
- Etat 012/109[6]
- dowództwo i sztab
- dowódca 1 ksap – por. Stefan Miszczenko
- dowódca 2 ksap – ppor. Andrzej Żukow
- pluton dowodzenia
- 3 x kompania saperów
- 3 x pluton saperów
- drużyna zaopatrzenia
- kwatermistrzostwo
- punkt pomocy medycznej
- lazaret weterynaryjny
- warsztaty i magazyn techniczny
- drużyna gospodarcza
Razem:
żołnierzy – 321 (oficerów – 31, podoficerów – 62, szeregowych – 228)
sprzęt:
- miny – 483
W Siłach Zbrojnych PRL
Na podstawie „Planu zamierzeń organizacyjnych na lata 1951–1952” i rozkazem Ministra ON Nr 0045/0rg z 17 maja w OW „Śląsk” w Głogowie[7] sformowano 36 batalion saperów dla 2 Korpusu Zmechanizowanego. Batalion zakończył formowanie 1 grudnia 1952. Przejął on numer „wojennego” batalionu 3 Brygady Saperów.
Struktura organizacyjna
- dowództwo i sztab
- drużyna dowodzenia,
- trzy kompanie saperów
- pluton szkolny
- pluton techniczny
- pluton sprzętu przeprawowego
- pluton gospodarczy
- sekcja samochodowa
- Razem 301 żołnierzy oraz 3 cywili
Plan mobilizacyjny „PM 53" zakładał, że batalion sformuje: 36 pułk saperów 2 KZ (N-3).
Przypisy
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy.
- ↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 430.
- ↑ Zdzisław Barszczewski: Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski. s. 262–265.
- ↑ 5 Brygada Saperów .... s. 18.
- ↑ a b Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 185.
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 154.
- ↑ Batalion stacjonował przy ul. Nowosolnej.
Bibliografia
- Z. Barszczewski, Przywrócone życiu. Rozminowanie ziem Polski, wyd. Bellona WArszawa 1999.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- 5 Brygada Saperów im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w 50 rocznicę powstania. Szczecin-Podjuchy 1994.
| Brygady saperów | |
|---|---|
| Bataliony saperów | |
| Bataliony pontonowo-mostowe |
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek, obowiązujące od stycznia 1945 - saperzy mostowi i elektrotechnicy