36 Ophiuchi
| |||||||||||||||||||
| A Oph | |||||||||||||||||||
 Gwiazda jest widoczna w południowej części gwiazdozbioru, na południe od Theta Ophiuchi[1] | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | Wężownik | ||||||||||||||||||
| Rektascensja | 17h 15m 20,784s[2] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja | −26° 36′ 06,12″[2] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | 0,16782 ± 0,00016[2]″ | ||||||||||||||||||
| Odległość | 19,435 ± 0,018 ly 5,9587 ± 0,0055 pc | ||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | 5,08[2]m | ||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | −498,67 ± 0,27[2] mas/rok | ||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) | −1148,96 ± 0,18[2] mas/rok | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna | −0,6 ± 0,9[2] km/s | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | pomarańczowy karzeł | ||||||||||||||||||
| Typ widmowy | K2 V[2] | ||||||||||||||||||
| Masa | 0,85 M☉[3] | ||||||||||||||||||
| Promień | 0,81 R☉[1] | ||||||||||||||||||
| Jasność | 0,28[1] L☉ | ||||||||||||||||||
| Temperatura | 5135[3] K | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||
| Krąży wokół | Centrum Galaktyki | ||||||||||||||||||
| Półoś wielka | 6317[4] pc | ||||||||||||||||||
| Mimośród | 0,1845[4] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
| |||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||
| Gwiazdozbiór | Wężownik | ||||||||
| Rektascensja | 17h 15m 20,985s[5] | ||||||||
| Deklinacja | −26° 36′ 10,16″[5] | ||||||||
| Paralaksa (π) | 0,16778 ± 0,00022[5]″ | ||||||||
| Odległość | 19,440 ± 0,026 ly 5,9603 ± 0,0079 pc | ||||||||
| Wielkość obserwowana | 5,03[5]m | ||||||||
| Ruch własny (RA) | −466,78 ± 0,64[5] mas/rok | ||||||||
| Ruch własny (DEC) | −1142,06 ± 0,45[5] mas/rok | ||||||||
| Prędkość radialna | −0,2 ± 0,9[5] km/s | ||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||
| Rodzaj gwiazdy | pomarańczowy karzeł | ||||||||
| Typ widmowy | K1 V[5] | ||||||||
| Masa | 0,85 M☉[3] | ||||||||
| Promień | 0,81 R☉[1] | ||||||||
| Jasność | 0,27[1] L☉ | ||||||||
| Temperatura | 5100[3] K | ||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||
| Krąży wokół | składnika A | ||||||||
| Półoś wielka | 82,3[3] au | ||||||||
| Okres orbitalny | 471[3] lat | ||||||||
| Mimośród | 0,92[3] | ||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| |||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | Wężownik | ||||||||||||||||
| Rektascensja | 17h 16m 13,363s[6] | ||||||||||||||||
| Deklinacja | −26° 32′ 46,13″[6] | ||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | 0,168070 ± 0,000076[6]″ | ||||||||||||||||
| Odległość | 19,4063 ± 0,0088 ly 5,9499 ± 0,0027 pc | ||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | 6,34[6]m | ||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | −466,78 ± 0,64[6] mas/rok | ||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) | −1142,06 ± 0,45[6] mas/rok | ||||||||||||||||
| Prędkość radialna | −0,2 ± 0,9[6] km/s | ||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | pomarańczowy karzeł | ||||||||||||||||
| Typ widmowy | K5 V[6] | ||||||||||||||||
| Masa | 0,71 M☉[3] | ||||||||||||||||
| Promień | 0,72 R☉[1] | ||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] | −0,15[7] | ||||||||||||||||
| Jasność | 0,087[1] L☉ | ||||||||||||||||
| Temperatura | 4500[3] K | ||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||
| Krąży wokół | pary AB | ||||||||||||||||
| Półoś wielka | 4400[3] au | ||||||||||||||||
| Okres orbitalny | ~180 000[3] lat | ||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
36 Ophiuchi (36 Oph, Guniibuu) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, znajdująca się w odległości 19,4 roku świetlnego od Słońca.
Nazwa
Gwiazda ma nazwę własną Guniibuu, wywodzącą się z tradycji aborygeńskiej. Dla ludów Kamilaroi i Euahlayi z Nowej Południowej Walii reprezentuje ona mitycznego ptaszka o czerwonej piersi[8].
Charakterystyka
Jest to gwiazda potrójna, którą tworzą trzy pomarańczowe karły, gwiazdy ciągu głównego należące do typu widmowego K. Wszystkie składniki świecą słabiej i mają niższe temperatury niż Słońce. Dwie jaśniejsze gwiazdy 36 Oph A i B są bardzo podobne, oddalony od nich składnik C jest nieco chłodniejszy i słabszy[3].
36 Ophiuchi AB
Dwa jaśniejsze składniki na niebie dzieli 5,4 sekundy kątowej (pomiar z 2016 r.)[9]. Okrążają one wspólny środek masy po bardzo ekscentrycznych orbitach z okresem orbitalnym 471 lat; ostatni raz były najbardziej oddalone w 1913 roku, a największe zbliżenie nastąpi w 2148 roku. W przestrzeni gwiazdy oddalają się na 157 au i zbliżają aż na 7 au[3].
Gwiazdy 36 Ophiuchi A i B mają temperaturę około 5100 K i jasność około 1/3 jasności Słońca[3]. Ich masy są równe około 85% masy Słońca, mają promień równy około 81% promienia Słońca. Gwiazda 36 Ophiuchi C ma temperaturę ocenianą na 4500 K, jasność równą 14% słonecznej, promień 0,72 R☉ i masę 0,71 M☉[3][1].
Obserwowane zmiany prędkości radialnej gwiazdy B są uznawane za efekt aktywności chromosferycznej gwiazd, a nie dowód istnienia planet w układzie. Parametry orbity wyznaczone na podstawie dopasowania do danych sugerowały istnienie masywnej (8 MJ) planety obiegającej gwiazdę B, jednak orbita takiego ciała byłaby niestabilna. Nowsze dane obserwacyjne przeczą obecności planet o masie większej niż 4 masy Jowisza w odległości mniejszej niż 5,2 au (półoś wielka Jowisza)[1].
36 Ophiuchi C
W odległości 731,6″ (ponad 12 minut kątowych) od 36 Oph A (pomiar z 2000 r.) znajduje się trzeci składnik układu, 36 Oph C[9]. Od centralnej pary dzieli go w przestrzeni co najmniej 4400 au, a okres obiegu to co najmniej 180 tysięcy lat[3]. Jest to gwiazda zmienna typu RS Canum Venaticorum, oznaczona także V2215 Ophiuchi[6].
Towarzysze optyczni
Pobliska (276,9″ od 36 Oph A w 2000 roku) gwiazda oznaczona jako składnik D o wielkości 7,8m[9], ma inny ruch własny i nie jest związana grawitacyjnie z układem[10][3]. Słabsza (12,3m) gwiazda oznaczona jako składnik E, odległa o 38,2″ od 36 Oph A (w 2000 roku)[9], może być związana z układem 36 Ophiuchi; wówczas byłaby czerwonym karłem typu M, obiegającym centralną parę w odległości co najmniej 230 au, w czasie co najmniej 2500 lat[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i 36 Ophiuchi 3? (ang.). SolStation. [dostęp 2018-09-25].
- ↑ a b c d e f g h 36 Oph A w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Jim Kaler: 36 Ophiuchi (ang.). STARS, 2016-07-01. [dostęp 2018-09-25].
- ↑ a b Anderson E., Francis C.: HIP 84405 (ang.). W: Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-25].
- ↑ a b c d e f g h 36 Oph B w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h i V2215 Oph w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ Anderson E., Francis C.: HIP 84478 (ang.). W: Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-25].
- ↑ FAQ. W: IAU Working Group on Star Names (WGSN) [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-09-25].
- ↑ a b c d Mason et al.: WDS J17153-2636AB. W: The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ HD 155849 w bazie SIMBAD (ang.)
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Szczureq, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gwiazdozbiór Wężownika. Mapa została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Wersję wektorową stworzył Szczureq według wzoru z wersji rastrowej, której autorem jest BlueShade.