38 Pułk Piechoty (LWP)

38 Pułk Piechoty
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1957

Tradycje
Kontynuacja

38 Pułk Zmechanizowany
13 Pułk Zmechanizowany

Organizacja
Numer

JW 3564[1][2]

Dyslokacja

Ostrów Wielkopolski
Kożuchów[3]

Rodzaj wojsk

Piechota

Podległość

11 Dywizja Piechoty[3]
4 Pomorska Dywizja Piechoty

38 Pułk Piechoty – oddział piechoty ludowego Wojska Polskiego

Formowanie i zmiany organizacyjne

Sformowany w Łodzi na podstawie rozkazu nr 58 Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z 15 marca 1945 w oparciu o etat wojenny sowieckiego pułku strzeleckiego.

Wchodził w skład 11 Dywizji Piechoty, a następnie 4 Dywizji Piechoty. Stacjonował w Kożuchowie.

Przeformowany na 38 pułk zmechanizowany, a w 1967 na 13 pułk zmechanizowany.

Struktura etatowa

Kożuchów - w tym mieście stacjonował pułk

dowództwo i sztab

  • 3 bataliony piechoty
  • kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic przeciwpancernych, łączności, sanitarna, transportowa
  • baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
  • plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony przeciwchemicznej, żandarmerii

żołnierzy: 2915 (w tym oficerów - 276, podoficerów 872, szeregowców - 1765).

Sprzęt: 162 ręcznych karabinów maszynowych, 54 ciężkich karabinów maszynowych, 66 rusznic przeciwpancernych, 12 armat przeciwpancernych 45 mm, 4 armaty 76 mm, 18 moździerzy 50 mm, 27 moździerzy 82 mm, 8 moździerzy 120 mm.

Okres powojenny

38 pułk piechoty 11 Dywizji Piechoty w ramach ochrony granicy stacjonował w Gubinie. 20 czerwca 1945 roku został zakwaterowany w koszarach przy stacji kolejowej[4]. Dowódca pułku zdecydował zająć strefę pograniczną wzdłuż Nysy Łużyckiej trzema batalionami[5].

  1. Międzylesie (dziś nie istnieje) – sztab II batalionu, 2 kompania moździerzy, 2 kompania ckm oraz 2 kompania rusznic ppanc. i nad Nysą dwa posterunki graniczne; Kosarzyn – 6 kompania piechoty i pomiędzy Kosarzynem a Żytowaniem posterunek graniczny; Budoradz – 4 kompania piechoty i na skraju lasu posterunek graniczny; Gubin – sztab pułku i od torów stacji kolejowej do Lubszy cztery posterunki graniczne; w mieście komenda miasta, której komendantem został wyznaczony kpt. Władysław Bomba; od mostu na Lubszy do torów rejon Gubinka – 5 kompania piechoty i jeden posterunek graniczny; Gubinek – 7 kompania piechoty i jeden posterunek[5][6]
  2. Sękowice – III batalion piechoty, 3 kompania ckm, 3 kompania moździerzy, 3 kompania rusznic ppanc., 8 kompania piechoty i jeden posterunek graniczny; Polanowice – 9 kompania piechoty, pomiędzy Polanowicami a Sadzarzewicami pluton 9 kompanii i posterunek graniczny; Markosice – pluton 9 kompanii; Późna – 1 kompania piechoty[5][6].
  3. Strzegów – sztab I batalionu, 2 kompania piechoty, 1 kompania ckm, 1 kompania rusznic ppanc., nad Nysą dwa posterunki graniczne; pomiędzy drogą Strzegów–Briesnig dwa posterunki graniczne; Mielno – 3 kompania piechoty i trzy posterunki graniczne[5][6].

Dowódca pułku powołał również komendantów miejscowości: Lubsko – ppłk Kazimierz Ilnicki; Gubinek – dowódca 7 kompanii piechoty ppor. Jan Buczkowski; Budoradz – dowódca 4 kompanii strzeleckiej por. Donat Bilski; Drzeńsk Mały – dowódca plutonu 5 kompanii strzeleckiej ppor. Józef Bober; Drzeńsk Wielki – dowódca 2 kompanii ckm. ppor.Tadeusz Barwicki; Strzegów – dowódca 2 kompanii strzeleckiej ppor. Marian Listwoń; Pole – dowódca kompanii ppor. Kurowski; Wężyska – dowódca baterii 76 mm por. Mikołaj Dunin; Brody – dowódca 3 kompanii rusznic ppanc. ppor. Bolesław Kozłowski[7], Sarbia – dowódca 2 baterii 45 mm ppor. Antoni Pilecki, Sadzarzewice – dowódca plutonu 9 kompanii strzeleckiej ppor. Antoni Jajkowski, Luboszyce – dowódca 3 kompanii ckm ppor. Zenon Przeradzki[7], Koperno – dowódca plutonu gospodarczego III batalionu plut. Kazimierz Olejnik, Polanowice – dowódca 9 kompanii strzeleckiej ppor. Franciszek Smalczyk, Sękowice – dowódca III batalionu por. Zbigniew Budzan[7], Kosarzyn – dowódca 6 kompanii strzeleckiej por. Władysław Jamszewski, Międzylesie – dowódca II batalionu mjr Eugeniusz Żłobin, Mielno – dowódca 3 kompanii strzeleckiej por. Marek Zaremba, Późna – dowódca 1 kompanii strzeleckiej ppor. Jan Acher[7].

W 1945 roku pluton saperów pułku uczestniczył w rozminowaniu terenów od ujścia Nysy Łużyckiej do Mużakowa[8].

25 września 1945 38 pp przekazał odcinek pogranicza dla 15 pułkowi piechoty 5 Dywizji Piechoty[9]. Ze strony pułku akt zdawczo-odbiorczy podpisał jego dowódca płk Kropielnicki i szef sztabu mjr Smulski, a ze strony 15 pp zastępca ds. liniowych mjr Żuk i pierwszy pomocnik szefa sztabu kpt. Marklewicz[9].

Od 1946 roku zgodnie z rozkazem dowódcy 11 Dywizji Piechoty dyslokowany do Kożuchowa. W wyniku reorganizacji 11 Dywizji Piechoty w 1946 roku 38 pułk piechoty został podporządkowany 4 Dywizji Piechoty w Krośnie Odrzańskim.

W wykonaniu rozkazu Ministra Obrony Narodowej nr 0045/org. z 17 maja 1951 roku, 38 pułk piechoty w terminie do 1 grudnia 1951 przeformowany został na etat nr 2/120 o stanie 1974 wojskowych i 35 kontraktowych[10]. W 1952 roku, będąc w składzie 2 Korpusu Armijnego, stacjonował w Kożuchowie?[11].

W 1958 roku w wyniku reorganizacji Wojska Polskiego 38 pułk piechoty przeszedł ponownie w podporządkowanie 11 Dywizji Zmechanizowanej zmieniając strukturę pułku piechoty na zmechanizowany. Jednostka zmieniła jednocześnie swój numer (JW) z 3564 na 3001.

W wyniku kolejnych zmian w żagańskiej dywizji 38 pułk zmechanizowany po raz drugi wyszedł poza strukturę 11 Dywizji Zmechanizowanej i został podporządkowany 5 Saskiej Dywizji Pancernej, im. płk. Waszkiewicza.

Żołnierze pułku

Dowódcy pułku

  • ppłk Kropielnicki (1946)[12]
  • mjr Piotr Kluczyński (był w 1956)[13]

Oficerowie pułku

  • Mieczysław Mierzyński

Przekształcenia

  1. 38 pułk piechoty → 38 pułk zmechanizowany[a]13 pułk zmechanizowany
  2. 13 pułk piechoty↘ rozformowany w 1957

Uwagi

  1. w 1977 roku 38 pułk zmechanizowany przejął numer i bojowe tradycje 13 pułku piechoty

Przypisy

  1. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP Nr 053/Org. z 30.03.1946 roku
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  3. a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.
  4. Kalendarium Gubina 1945-2009 s. 8
  5. a b c d Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 94
  6. a b c CAW.IV.521.11.54
  7. a b c d Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 95
  8. Zeszyty Lubuskie nr 22 s. 30
  9. a b Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 96
  10. Piotrowski 2002 ↓, s. 124.
  11. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
  12. Piotrowski 2002 ↓, s. 251.
  13. Nalepa 1992 ↓, s. 87.

Bibliografia

  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Edward,Jan Nalepa: Pacyfikacja zbuntowanego miasta. Wojsko Polskie w czerwcu 1956 r. w Poznaniu w świetle dokumentów wojskowych. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07959-5.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.
  • Wydawnictwo Lubuskiego Towarzystwa Kultury 1987 r. – Zeszyty Lubuskie nr. 22 /Gubin,zarys historii miasta
  • Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, Gubińskie Towarzystwo Kultury czerwiec 2010 - Kalendarium Gubina 1945-2009 ISBN 978-83-927655-6-1
  • Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 94-96. ISBN 978-83-88059-54-4.

Media użyte na tej stronie

LWP kurtki piechota.png
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - piechota
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Kozuchow mury.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Mohylek (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Defensive walls in Kożuchów Mury obronne Kożuchowa

Author; Mohylek 17:25, 3 March 2007 (UTC)