39 Dywizja Piechoty (II RP)
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1939 |
Rozformowanie | 1939 |
Dowódcy | |
Pierwszy | gen. bryg. Bruno Olbrycht |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
39 Dywizja Piechoty (39 DP) – rezerwowa wielka jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP.
Historia dywizji
39 Dywizja Piechoty (rezerwowa) pod dowództwem gen. bryg. Brunona Olbrychta wchodziła w skład południowego zgrupowania Armii „Prusy”. W pierwszych dniach września miała się koncentrować w rejonie Gór Świętokrzyskich, lecz dopiero 6 września jej pododdziały zaczęły napływać w rejon środkowej Wisły. W miarę koncentracji obsadzały one mosty i przeprawy na Wiśle. Formowanie dywizji zakończyło się ostatecznie ok. 10 września i otrzymała ona rozkaz obrony odcinka Dęblin-Kazimierz Dolny. Wchodziła wówczas w skład Armii „Lublin” gen. Tadeusza Piskora. Z powodu choroby dowódcy dywizji w rzeczywistości dowodził nią płk Bronisław Duch. 14 września – po zniszczeniu materiału wojennego w głównej składnicy uzbrojenia w Stawach i spaleniu benzyny lotniczej w magazynach w Dęblinie – dywizja odeszła w rejon Chełma. Następnie weszła w skład Frontu Północnego gen. Stefana Dęba-Biernackiego. 19 września jej siły główne zmierzały przez Pawłów i Rejowiec w kierunku Skierbieszowa. Następnie zaatakowała Niemców w Krasnymstawie, ale nie zdołała wyprzeć ich z miasta. 20 września atakowała skutecznie niemiecką 4 DLek. W dniach 21-22 września, wykonując odwrót spod Zamościa, stoczyła w rejonie wsi Cześniki nierozstrzygniętą, ciężką walkę z oddziałami niemieckiego VII Korpusu - Bitwa pod Krasnobrodem (1939) 24-25 września. W kolejnych dniach brała udział w drugiej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim i skapitulowała wraz z innymi jednostkami 26 września, we wsi Szopowe na Lubelszczyźnie. Niektóre jej oddziały walczyły jeszcze do dnia następnego.
Planowana organizacja wojenna dywizji
Kwatera Główna 39 DP
- dowództwo i sztab 39 DP
- dowódcy broni 39 DP
- szefowie służb 39 DP
- komendant Kwatery Głównej 39 DP
- kompania gospodarcza Kwatery Głównej 39 DP
- kompania asystencyjna nr ? - kpt. Stefan Gądzio
- sąd polowy nr
- poczta polowa nr
- Piechota dywizyjna
- 93 pułk piechoty
- 94 pułk piechoty
- 95 pułk piechoty
- samodzielna kompania km i broni towarzyszących nr 14 - kpt. Eugeniusz Ladenberger
- 51 pułk artylerii lekkiej
- samodzielny patrol meteo nr 51
- Jednostki broni
- baon saperów II b nr 56
- szwadron kawalerii dywizyjnej - ?
- kompania telefoniczna nr 50
- pluton łączności Kwatery Głównej nr 50
- pluton radio nr 50
- drużyna parkowa łączności nr 50
- pluton pieszy żandarmerii nr 50
- Jednostki i zakłady służb
- kompania sanitarna nr 33 (231)[a]
- szpital polowy nr 231
- polowa kolumna dezynfekcyjno-kąpielowa nr 231
- polowa pracownia bakteriologiczno-chemiczna nr 231
- polowa pracownia dentystyczna nr 231
- Dowództwo Grupy Marszowej Służb typ II nr
- Dowództwo Grupy Marszowej Służb typ II nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- kolumna taborowa parokonna nr
- warsztat taborowy (parokonny) nr
- pluton taborowy nr
- pluton parkowy uzbrojenia nr
- park intendentury nr 231
Obsada personalna kwatery głównej
Obsada personalna kwatery głównej we wrześniu 1939 roku[4]
- dowódca dywizji - gen. bryg. Bruno Olbrycht
- dowódca piechoty dywizyjnej - płk dypl. piech. Bronisław Duch
- oficer sztabu - mjr dypl. Tadeusz Maria Paciorkowski
- oficer sztabu - kpt. Stanisław Michał Stankiewicz
- dowódca artylerii dywizyjnej - płk art. mgr Jan Antoni Filipowicz
- oficer sztabu - kpt. Tadeusz Krzyszkowski
- oficer sztabu - kpt. Eugeniusz Tomaszewicz
- oficer sztabu - kpt. Kazimierz Polak
- oficer sztabu - kpt. Tadeusz Szymański
- dowódca saperów dywizyjnych - mjr Tadeusz Górecki
- dowódca kawalerii dywizyjnej -
- szef sztabu - ppłk dypl. Włodzimierz Wisłocki
- oficer operacyjny - mjr dypl. Bożesław Józef Nieciengiewicz
- oficer informacyjny - kpt. Tadeusz Jan Górecki
- dowódca łączności - ppłk łącz. Aleksander I Winiarski
- kwatermistrz – mjr dypl. Franciszek Kłosowski
- szef służby uzbrojenia – kpt. Kazimierz Zaleski
- szef służby intendentury – kpt. int. Józef Zieliński
- szef sanitarny – mjr lek. dr Józef Leonard Nowicki
- komendant kwatery głównej - mjr piech. st. sp. Franciszek Rodziewicz
Uwagi
- ↑ Kompania pod dowództwem kpt. lek. dr Jana Karola Hauslingera została zmobilizowana w dniach 5-10 września 1939 roku w Głusku, a następnie w Kurowie z przeznaczeniem dla 39 DP. 13 września szef służby zdrowia Armii „Lublin” podporządkował kompanię Warszawskiej Brygadzie Pancerno-Motorowej. Dowódca kompanii dr Jan Karol Hauslinger w relacji sporzadzonej 30 września 1947 roku posługuje się nazwą „kompania sanitarna nr 33”[1]. Ludwik Głowacki wymienił tę kompanię również z numerem „33”[2]. Wg Ryszarda Rybki i Kamila Stepana kompania sanitarna mobilizowana przez 2 Szpital Okręgowy dla rezerwowej dywizji piechoty nosiła numer „231”[3]
Przypisy
- ↑ Kuchciak 2017 ↓, s. 164.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 300.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 584.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 352-353.
Bibliografia
- Tadeusz Jurga: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939: organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. T. 7. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Michał Kuchciak. Nieznane relacje dotyczące Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej w 1939 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (262), s. 152-176, 2017. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. ISSN 1640-6281.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bitwa pod Tomaszowem Lubelskim "Druga" (22-27.09.1939)