3 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej

3 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1945

Nazwa wyróżniająca

Łużycka[a]

Tradycje
Kontynuacja

86 paplot (1945–1950)
9 DA OPL (1950–1962)
9 DA OPK (1962–1967)
3 DA OPK (1967–1991)
3 BR OP(1991–

Organizacja
Dyslokacja

Leszno

Rodzaj wojsk

Wojska obrony przeciwlotniczej

Podległość

2 AWP
/OW Poznań

3 Łużycka Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej (3 DAPlot) – związek taktyczny artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Formowanie jednostki dywizji rozpoczęto 15 sierpnia 1944 1w Głusku pod Lublinem[2]. 15 października oddziały dywizji złożyły przysięgę[2]. Do końca wojny znajdowała się w składzie 2 Armii WP.

22 maja 1945 dywizja przybyła do garnizonu Leszno i zajęła Koszary im. Tadeusza Kościuszki byłego 55 Poznańskiego pułku piechoty oraz Koszary im. Bartosza Głowackiego byłego 17 pułku ułanów wielkopolskich. Po rozformowaniu 2 Armii dywizja weszła w skład Poznańskiego Okręgu Wojskowego. We wrześniu 1945 dywizja została przekształcona w 86 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej[2].

W 1950 na bazie pułku sformowana została 9 Dywizja Artylerii Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju (9 DA OPL OK). W 1962 w Siłach Zbrojnych PRL wyodrębniony został nowy rodzaj sił zbrojnych – Wojska Obrony Powietrznej Kraju. W związku z powyższym dywizja przemianowana została na 9 Dywizję Artylerii OPK (9 DA OPK). W 1967 dywizja po raz kolejny przemianowana została na 3 Łużycką Dywizję Artylerii OPK (3 DA OPK), a w 1988 przeformowana w 3 Łużycką Brygadę Artylerii OPK (3 BA OPK). W 1990, w związku z połączeniem WOPK z Wojskami Lotniczymi w Wojska Lotnicze i Obrony Powietrznej, brygada przemianowana została na 3 Brygadę Rakietową Obrony Powietrznej.

85 mm armata przeciwlotnicza wz.39

Struktura organizacyjna

dowództwo

  • bateria dowodzenia
    • pluton łączności
    • pluton rozpoznania
    • pluton radiowy
  • trzy pułki artylerii przeciwlotniczej małego kalibru
61 pułk artylerii przeciwlotniczej
66 pułk artylerii przeciwlotniczej
69 pułk artylerii przeciwlotniczej
cztery baterie artylerii
kompania wkm plot
warsztat techniczno-artyleryjski
  • jeden pułk artylerii przeciwlotniczej średniego kalibru
75 pułk artylerii przeciwlotniczej
cztery baterie artylerii
pluton zaopatrzenia bojowego
warsztat techniczno-artyleryjski
  • park artyleryjski
  • warsztat remontu sprzętu artyleryjskiego
  • warsztat remontu samochodów
  • kwatermistrzostwo

Dywizja liczyła etatowo 2337 żołnierzy

Uzbrojenie zasadnicze

  • 16 armat przeciwlotniczych kal. 85 mm,
  • 72 armaty przeciwlotnicze kal. 37 mm
  • 52 wkm kal. 12,7 mm

Marsze i działania bojowe

Operacja luzycka.pngBudziszyn 1945 b.pngBudziszyn 1945 a.pngOperacja berlin 1 1945.pngOperacja berlin 2 1945.png

Upamiętnienie

W Jeleniej Górze, przy Pałacu Paulinum została utworzona ulica III Łużyckiej Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej.

Uwagi

  1. Rozkaz Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 180 z 19.08.1945[1].

Przypisy

  1. Stąpor (red.) 1965 ↓, s. 1002.
  2. a b c Krzysztof. Handke: Kalendarium Garnizonu Leszczyńskiego .... s. 33.

Bibliografia

  • Krzysztof Handke, Zarys historii wojennej 3 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej 1944-1945, Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" i garnizonu Leszno, Leszno 2009, ISBN 978-83-928739-1-4
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
  • Paweł Piotrowski, Śląski Okręg Wojskowy. Przekształcenia organizacyjne 1945-1956, Warszawa 2003
  • Krzysztof Handke: Kalendarium Garnizonu Leszczyńskiego 1920-2000. Leszno: Wydawnictwo Instytutu im. gen. Stefana "Grota" Roweckiego, 2003. ISBN 83-913624-5-0.
  • Stanisław Stąpor (red.): Organizacja i działania bojowe ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Szkolenie, przegrupowania i działania bojowe 2 Armii WP. Wybór materiałów źródłowych. Tom III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Operacja berlin 2 1945.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - niemieckie wysiłki przyjścia z odsieczą Berlinowi - kwiecień -maj 1945
Operacja luzycka.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja łużycka 16/17.04.1945
Rakiety dzwina by sh.jpg
Autor: Witkowski Marcin, Licencja: CC-BY-SA-3.0
To zdjęcie zostało wykonane w Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej
Operacja berlin 1 1945.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - etap 16-25.04.1945
Budziszyn 1945 b.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945
Budziszyn 1945 a.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945