3 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

3 Dywizja Piechoty,
3. Dywizja Piechoty (zmotoryzowanej)

3. Infanterie-Division,
3. Infanterie-Division (mot.)

Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	październik 1934, Frankfurt nad Odrą
Rozformowanie	styczeń 1943, Stalingrad
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Formacja	Wehrmacht
Rodzaj wojsk	piechota zmotoryzowana
Podległość	OKH
Skład	patrz tekst

3 (Wschodniobrandenburska) Dywizja Piechoty – niemiecka dywizja z czasów II wojny światowej, sformowana w 1934 roku pod ukrytą nazwą Kommandant von Frankfurt, miejsce stacjonowania sztabu Frankfurt nad Odrą.

Na mocy rozkazu z dnia 15 października 1935 roku otrzymała oficjalną nazwę 3 Dywizja Piechoty. Stacjonowała w III. Okręgu Wojskowym. Od 27 października 1940 roku na poligonie Wander i w macierzystych garnizonach rozpoczęto przeformowywać jednostkę w 3 Dywizję Piechoty (zmotoryzowanej). Dywizja została utracona pod Stalingradem w styczniu 1943 r., odtworzono ją we Francji wiosną 1943 r. i 24 czerwca została przemianowana na 3 Dywizję Grenadierów Pancernych.

Struktura organizacyjna

• Struktura organizacyjna w sierpniu 1939 roku:
  • 8 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, I, II i rezerwowego batalionu – Frankfurt nad Odrą, III batalionu – Lubin;
  • 29 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, I i III batalionu – Gubin, rezerwowego batalionu – Zielona Góra;
  • 50 pułk piechoty: miejsce postoju sztabu, III. oraz II. rezerwowego batalionu – Gorzów Wielkopolski, II. i I. batalionu uzupełnień– Kostrzyn;
  • 3 pułk artylerii: miejsce postoju sztabu, II i III dywizjonu – Frankfurt nad Odrą, I. dywizjonu – Krosno Odrzańskie;
  • I dywizjon 39 pułku artylerii ciężkiej: miejsce postoju – Kostrzyn;
  • 3 batalion pionierów: miejsce postoju – Kostrzyn;
  • 3 oddział przeciwpancerny: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą;
  • 3 oddział łączności: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą;
  • 3 oddział obserwacyjny: miejsce postoju – Frankfurt nad Odrą.

Dowództwo

(c) Bundesarchiv, Bild 183-B00277 / CC-BY-SA 3.0

Paul von Hase

Dowódcy dywizji:

• Oberst (Generalmajor) Curt Hasse 4 kwietnia 1934 – 7 marca 1936;
• Generalmajor Walter Petzel 7 marca 1936 – 31 października 1938;
• Generalmajor (Generalleutnant) Walter Lichel 1 listopada 1938 – 30 września 1940.

dowódca piechoty dywizyjnej:

• generał-major Paul von Hase

Szlak bojowy

Wojna z Polską

Dywizja 1 sierpnia 1939 roku rozpoczęła mobilizację i została przetransportowana w rejon Złotowa na północ od Piły. O godzinie 4.45 pierwszego września 1939 roku jednostka w strukturze II. szczecińskiego Korpusu Armijnego 4 Armii przekroczyła na odcinku między Kujanem a Werskiem polską granicę. W pierwszych dniach kampanii przeciwko Polsce, dywizja prowadziła działania bojowe doprowadzające do przełamania polskiej obrony opartej na łańcuchu jezior koronowskich, następnie zdobyła Koronowo i 3 września osiągnęła zachodni brzeg Wisły. Na odcinku między Topolnem a Grabowem przeprawiła się przez Wisłę i utworzyła wspólnie z 94 pułkiem piechoty z 32 Dywizji Piechoty przyczółek mostowy.

W następnych dniach rozpoczęła pościg prawym brzegiem Wisły w stronę Modlina, 7 września przekroczyła Drwęcę pod Golubiem Dobrzyniem. W wyniku niekorzystnego rozwoju sytuacji na lewym skrzydle 8 Armii, jednostka została skierowana do osłony północnego brzegu Wisły na odcinku długości 90 kilometrów, który ciągnął się od Włocławka przez Płock do Wyszogrodu.

12 września przekroczyła Wisłę i na południe od Płocka utworzyła przyczółek mostowy. Natomiast od 14 września rozpoczęła walki zaczepne na południowy zachód w stronę Gostynina, następnie dokonała zwrotu w stronę Łowicza i wzięła udział w wyniszczającej bitwie na południe od Wyszogrodu. Bitwa nad Bzurą dobiegała końca, w nocy 20 września rozkazem korpusu dywizja została zluzowana i rozpoczęła marsz powrotny w stronę Bydgoszczy. Od 1 października rozpoczęto odtransportowywać pododdziały dywizji przez Kostrzyn - Berlin - Dortmund - Kolonię w obszar Eifel.

Kampania francuska

Kampanię na zachodzie, dywizja rozpoczęła w strukturze III. brandenburskiego Korpusu Armijnego. Brała udział w zajmowaniu Luksemburga, walczyła m.in. w departamencie Aisne, pod Époye i Saint-Masmes. Później skierowała się na południe i kampanię zakończyła pod Le Creusot.

Front wschodni

3 Dywizja walczyła początkowo w składzie Grupy Armii Północ w ofensywie na Leningrad i w bitwie pod Diemianskiem. Później znalazła się pod Moskwą i ostatecznie pod Stalingradem, gdzie poddała się 31 stycznia 1943 r.

Bibliografia

• CzesławC. Grzelak CzesławC., HenrykH. Stańczyk HenrykH., Kampania polska 1939 roku, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2005, ISBN 83-7399-169-7, OCLC 830817444 .
• TadeuszT. Jurga TadeuszT., Obrona Polski 1939, WaldemarW. Strzałkowski (oprac.), Warszawa: „Pax”, 1990, ISBN 83-211-1096-7, OCLC 830078818 .
• Dieckhoff, G., 3. Infanterie Division, 3. Infanterie Division (mot.), 3. Panzergrenadier - Division 1939 – 1945, Bad Nauheim 1960;
• Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division b.m.w i b.d.w; ISBN 3-89555-274-7;
• Stahl Friedrich, Heereseinteilung 1939. Gliderung, Standorte und Kommandeure sämtlicher Einheiten des Friedensheeres am 3.1.1939 und die Kriegsliederung vom 1.9.1939; ISBN 978-3-89555-338-7, ISBN 3-89555-338-7;
• Stoves Rolf Die gepanzerten und motorisierten deutschen Grossverbande (Divisionen und Selbstandige Brigaden) 1939 - 1945, b.m.w i b.r.w; ISBN 3-89555-102-3.