41 Pułk Piechoty (LWP)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | ppłk Zygmunt Bobrowski |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
41 Pułk Piechoty – pułk piechoty ludowego Wojska Polskiego.
Sformowany w 1945 na podstawie rozkazu Naczelnego Dowódcy WP 058/Org. w ramach 12 Dywizji Piechoty.
Formowanie
28 marca 1945 w Poznaniu rozpoczęto formowanie sztabu pułku[4]. Część oficerów przybyła z dowódcą dywizji, część z rezerwowego batalionu oficerskiego i polskich szkół oficerskich. 2 kwietnia przybył z 6 batalionu zapasowego transport żołnierzy – 31 podoficerów i 268 szeregowych[4]. Pozostali żołnierze rekrutowali się przede wszystkim z Rejonowej Komendy Uzupełnień w Poznaniu. Uzupełnianie stanów osobowego zakończono w połowie maja. Do 21 maja skompletowano także uzbrojenie i wyposażenie. Przystąpiono do 10 – godzinnego szkolenia bojowego[5].
W osłonie granicy
Wykonując rozkaz Naczelnego Dowódcy WP skierowujący 2 Armię Wojska Polskiego do ochrony granicy zachodniej, 12 Dywizja Piechoty, a wraz z nią 41 pułk piechoty została przedyslokowana na ziemię szczecińską.
22 maja pułk wyruszył z Poznania na północ, by zająć swój rejon odpowiedzialności za odcinek granicy na południe od Kamienia Pomorskiego[6]. Sztab pułku stacjonował wówczas w Goleniowie. Na początku czerwca, w czasie wykonywania zadań patrolowych w pasie granicznym, zginęło dwóch żołnierzy. W październiku 1945 dwa bataliony 41 pułku wspólnie ze szwadronem 2 pułku ułanów obsadziły nowy odcinek granicy na zachód od Szczecina.
W lipcu 1945 roku pułk zorganizował Powiatowy Punkt Rozdzielczy w Gryfinie dla potrzeb osadnictwa wojskowego. W końcu listopada pułk zakończył pełnienie służby granicznej i po zlikwidowaniu swoich placówek przeniósł się do Szczecina na ul. Łukasińskiego[7]. Wzorem 1945 roku żołnierze pułku włączyli się do wiosennych prac rolnych. W 1946 roku 41 pułk zaorał osadnikom wojskowym 476 ha i zasiał 332 ha ziemi.
Umacnianie władzy ludowej
Rozkazem Naczelnego Dowódcy z 5 czerwca 1946 roku w ramach wspierania Bloku Demokratycznego przed zbliżającym się referendum ludowym, pułk został przetransportowany do Olsztyna. Brygady propagandowe pomagały miejscowym aktywistom stronnictw prokomunistycznych w organizacji wieców zebrań, kolportażu ulotek i broszur. Obejmował swym działaniem powiaty: ostródzki, suski, nidzicki i lidzbarski. W trakcie pracy żołnierze zetknęli się z oddziałami partyzanckimi. W dwóch sytuacjach doszło do walki. Zginął jeden podoficer, a czterech żołnierzy zostało rannych. W związku ze zbliżającymi się wyborami do Sejmu Ustawodawczego już w grudniu 1946 roku grupy propagandowe pułku ruszyły w teren. Pułkowi przypadł teren powiatów myśliborskiego i pyrzyckiego.
Po śmierci gen. Świerczewskiego zaistniała polityczna wola siłowego i bardziej stanowczego rozwiązania problemu narodowościowego w Bieszczadach. Każda dywizja piechoty zobowiązana była sformować „kombinowany pułk piechoty”. 41 pułk wydzielił ze swojego składu batalion piechoty do 12 kombinowanego pp. 19 kwietnia 1947 roku żołnierze pułku wyjechali ze Szczecina w rejon koncentracji Grupy Operacyjnej „Wisła”. W dniach 22 kwietnia do 26 lipca 12 pułk walczył przeciwko sotniom Łasiwki Hromenki Jara oraz Rena.
W 1958 roku pułk przeformowano na jednostkę zmechanizowaną i zmieniono nazwę na 41 pułk zmechanizowany
Żołnierze pułku
Dowódcy
- ppłk Zygmunt Bobrowski – od maja 1945 – do czerwca 1945
- płk Włodzimierz Lipski /oficer radziecki/[8] – od czerwca 1945 – do stycznia 1946
- ppłk Jan Wyderkowski – od stycznia 1946
- p.o. mjr Józef Dobrzański
- mjr/ppłk Henryk Bąkowski – od lutego 1947 – do stycznia 1948
- mjr Hieronim Szewczyk – był dowódcą w 1952
Oficerowie
Przekształcenia
41 pułk piechoty (1945–1958) → 41 pułk zmechanizowan (1958–1995) → 29 Brygada Zmechanizowana (1995–1998)
Przypisy
- ↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
- ↑ Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Toruniu
- ↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
- ↑ a b Faszcza 2005 ↓, s. 13.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 14.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 14-15.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 24.
- ↑ Faszcza 2005 ↓, s. 23.
Bibliografia
- Dariusz Faszcza: Z Dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek : materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. : praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- „Encyklopedia Szczecina”, t. II.
- „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 2 z 1966 r., s. 13, 20.
- „Polska Zbrojna”, 3-5 grudnia 1993 r., s. 4.
- „Żołnierska Rzecz”, nr 17 z 1995 r., s. 8.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
(c) I, Poznaniak1975, CC BY 2.5
plakat symbolizujący kutywowanie tradycji 41pp przez 1 batalion zmech
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Koszary przy ulicy Łukasińskiego w Szczecinie. W tym budynku funkcjonował sztab 41 pp (od 1945), 41 pz (do 1995), sztab 29 BZ (do 1998) i poczatkowo sztab korpusu Płn Wsch
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - piechota
