47 Dywizjon Artylerii Ciężkiej

47 Dywizjon Artylerii Ciężkiej
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

1 Pułk Artylerii Ciężkiej

Dowódcy
Pierwszy

mjr Michał Kubicki

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

artyleria

Podległość

ONW, DOW

47 Dywizjon Artylerii Ciężkiej – samodzielny pododdział artylerii Wojska Polskiego okresu II RP.

Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Zmobilizowany w 1939 przez 1 pułk artylerii ciężkiej z Modlina dla odwodu Naczelnego Wodza. Uzbrojony był w 12 armat kal.120 mm wz. 78/09/31

47 dac w kampanii wrześniowej

W ramach II rzutu mobilizacji powszechnej 1 pac przystąpił do formowania 47 dywizjonu artylerii ciężkiej typu I[1]. Mobilizacja odbywała się początkowo we wsi Nowy Modlin, a później we wsi Rybitew. 7 września mobilizację ukończono.

7 września dywizjon podporządkowano GO gen. Zulaufa i skierowano go do wsparcia przedmościa "Zegrze" na odcinek obrony Warszawskiej Brygady Obrony Narodowej. 8 i 9 września 47 dac przybył do rejonu Nieporętu i zajął stanowiska ogniowe na skraju lasu w kierunku Bugo-Narwi. Ostrzał 3 baterii korygował obserwator z kosza balonu obserwacyjnego. W trakcie marszu do Nieporętu dywizjon był atakowany przez lotnictwo niemieckie. Od 9 do 11 września dywizjon prowadził dalekie ognie nękające na podchodzące jednostki niemieckie, od 9 września dowódcą artylerii całego przedmościa został mjr Kubicki. 11 września ostrzeliwał niemiecką 217. DP forsującą Bugo-Narew w rejonie Ryni, ostrzał był korygowany przez obserwatorów umieszczonych w balonach obserwacyjnych. 12 września oddziały niemieckiej 217. DP, zepchnęły broniące się bataliony 20 Dywizji Piechoty w kierunku stanowisk dywizjonu, w kompanii balonów zakończył się zapas gazu, ponadto stanowiska znalazły się pod ostrzałem niemieckiej artylerii. Na odcinku 3 baterii piechota niemiecka wdarła się na bezpośrednią bliskość stanowisk baterii, armaty strzelały ogniem "na wprost", następnie ostrzałem odbitkowym na odległość 50 m. Doszło do walki wręcz kanonierów w obronie swoich armat. 13 września niemiecka 31. DP sforsowała Bugo-Narew i zajęła Wieliszew i Poniatów. 1 i 2 baterie wieczorem wspierały polską piechotę z 20 DP i Warszawskiej Brygady ON w kontrataku. 3 bateria nadal prowadziła ostrzał pozycji niemieckich pod Rynią. 3 bateria do północy prowadziła ostrzał niemieckich oddziałów, osłaniając odwrót 20 DP.

14 września 47 dac dotarł do Warszawy i został przydzielony do odcinka Warszawa-Zachód, z zadaniem wsparcia sektora Ochota, Wola pod dowództwem ppłk. Kalandyka. Poszczególne baterie 15 września zajęły stanowiska: 1 bateria na boisku "Skry", 2 bateria obok cmentarza żydowskiego, 3 bateria w Parku Ujazdowskim. Od 15 do 18 września dywizjon ostrzeliwał cele na wskazania dowódcy sektora, 18 września wspólnie z I/9 pułku artylerii ciężkiej wspierał wypad oddziałów ppłk. dypl. Okulickiego w kierunku Blizna. W czasie ostrzału oba dywizjony ciężkie zniszczyły 4 czołgi niemieckie i ok. 15 pojazdów transportowych. 19 i 20 września z uwagi na ograniczoną ilość amunicji kal. 120 mm, wymieniono dotychczas używane armaty na haubice kal. 100 mm wz. 14/19 w ilości 9 sztuk. 20 września zmieniono dowódcę 2 baterii. 47 dac. 26 września próbował wesprzeć kontratak 56 pułku piechoty na Fort Szczęśliwice, lecz z uwagi na przerwaną łączność działanie dywizjonu było niemożliwe. Wieczorem 27 września 47 dac przeszedł do Cytadeli, gdzie uszkodzono haubice i pozostałą broń i sprzęt. W następnych dniach wymaszerował z Warszawy do niewoli[2].


Obsada personalna

  • Dowódca dywizjonu - mjr Michał Kubicki[3]
  • adiutant dywizjonu - por. Stanisław Dawidczyński
  • dowódca 1 baterii - kpt. Bolesław Gołębiowski
  • dowódca 2 baterii - por. rez. Józef Malinowski (do 20 IX 1939), kpt. Bolesław Wasilewski[4]
  • dowódca 3 baterii - por. Stefan Dzieńkowski
    • oficer ogniowy por. rez. Jerzy Przymanowski

Przypisy

Bibliografia

  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Instytut Wydawnictw PAX. Warszawa 1990
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny "W". Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków 1995. ISBN 83-85621-87-3
  • Piotr Zarzycki: 1 Pułk Artylerii Ciężkiej. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 55. Pruszków: Wydawnictwo „Ajaks”, 1997. ISBN 978-83-87103-27-9.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Schneider 120mm mark 78-09-31 gun 1.jpg
Autor: Balcer~commonswiki, Licencja: CC BY 2.5

Polish wz. 78-09-31 Schneider 120 mm gun, manufactured in Starachowice in 1933, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. The gun has its original wooden-spoke wheels with steel rim. Photo taken on June 18, 2006.

Source: Photo by me, User:Balcer.