4 Brygada Kadrowa Strzelców

4 Brygada Kadrowa Strzelców
Historia
Państwo Polska
Sformowanielipiec-sierpień 1940
Rozformowanie9 października 1941
Tradycje
Rodowód4 Dywizja Piechoty
Kontynuacja1 Samodzielna Brygada Spadochronowa
Dowódcy
Pierwszypłk dypl. Stanisław Sosabowski
Organizacja
Dyslokacja Szkocja: Elliock[1] (do 23 października 1940)

 Szkocja: Fife (od 23 października 1940)

Rodzaj sił zbrojnychwojska lądowe
Rodzaj wojskpiechota
PodległośćI Korpus Polski

4 Brygada Kadrowa Strzelców (4 BKS) – kadrowa brygada piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

Historia brygady

9 lipca 1940 w Elliock w hrabstwie Dumfries and Galloway, jeszcze przed oficjalnym podpisaniem umowy polsko-brytyjskiej, rozpoczęto formowanie 4 Brygady Kadrowej Strzelców pod dowództwem płk. dypl. Stanisława Sosabowskiego. Miała ona stanowić kadrowy zalążek dla wojska polskiego formowanego w Kanadzie. Dlatego jej pierwotna nazwa brzmiała Kanadyjska Brygada Strzelców.

Brygada początkowo liczyła ok. 500 ludzi. W jej skład weszli oficerowie z 4 Dywizji Piechoty ewakuowanej z Francji oraz szeregowi z kategorią zdrowia C i D.

Wobec małego zainteresowania wśród Polonii kanadyjskiej wstąpieniem do Wojska Polskiego, 15 sierpnia jednostkę przemianowano na 4 Brygadę Kadrową Strzelców. Pod koniec 1940 roku z oficerów 4 Brygady Kadrowej zaczęto rekrutować ochotników, którzy po specjalnym przeszkoleniu mieliby być zrzuceni w Polsce i wspomóc działania dywersyjne (cichociemni)[2]. 23 października 1940 jednostkę przeniesiono w nowe miejsce stacjonowania - półwysep Fife. Brygada otrzymała także nowe zadania, miała bronić wschodniego wybrzeża Szkocji na 25 km odcinku od Anstruther do Buckhaven. W tym celu tworzyła ona oficerski batalion piechoty.

Pod koniec stycznia 1941 roku pojawiła się możliwość przeszkolenia ochotników na skoczków spadochronowych. Szkolenie miało odbywać się w ośrodku spadochronowym w Ringway. Wobec takiej możliwości płk Sosabowski podjął decyzję o organizowaniu nieoficjalnej brygady spadochronowej i kolejne grupy żołnierzy wysyłano na przeszkolenie w Ringway[2].

Na podstawie rozkazu L.dz. 774/Szef.Sąd./Tjn./41 Naczelnego Wodza i Ministra Spraw Wojskowych z 30 września 1941 roku zostały zniesione Sądy Polowe przy 4, 5, 7 i 8 Brygadach Kadrowych Strzelców, a w ich miejsce został utworzony 2 Sąd Polowy przy Brygadzie Szkolnej[3].

Naczelny Wódz gen. Sikorski rozkazem z 9 października 1941 roku przemianował 4 Brygadę Kadrową Strzelców na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową. Nowo utworzona jednostka nadal występowała w stosunku do Brytyjczyków, jako kadrowa brygada strzelców[4]. Jej skład wzmocniony został 2 batalionem (kratkowanych lwiątek) z 1 Brygady Strzelców. Fakt istnienia brygady spadochronowej został ostatecznie uznany przez Brytyjczyków dopiero w sierpniu 1942 roku[5].

Obsada personalna brygady

  • Kwatera Główna 4 Brygady Kadrowej Strzelców
  • 10 batalion kadrowy strzelców - ppłk Franciszek Targowski
  • 11 batalion kadrowy strzelców - ppłk dypl. Marian Radwański
  • 12 batalion kadrowy strzelców - ppłk piech. Czesław Rzedzicki
  • 4 dywizjon kadrowy artylerii lekkiej
  • 4 kompania kadrowa przeciwpancerna - ppłk dypl. Alojzy Mazurkiewicz
  • 4 oddział kadrowy rozpoznawczy
  • 4 kompania kadrowa łączności
  • 4 kompania kadrowa saperów
  • 4 pluton kadrowy żandarmerii
  • 4 Sąd Polowy

Skład batalionu

  • dowództwo
  • pluton łączności
  • oddział rozpoznawczy
  • trzy kompanie strzelców
    • trzy plutony strzelców
  • drużyna ckm
  • drużyna moździerzy (działon)
  • pluton artylerii polowej
  • pluton artylerii przeciwpancernej

Obsada personalna dowództwa

Przypisy

  1. ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 100.
  2. ↑ a b Stanisław Sosabowski: Najkrótszą drogą. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2011. ISBN 978-83-7565-153-9.
  3. ↑ Akta jawne 1940-1942 ↓, s. 95-96.
  4. ↑ Zbigniew Wawer, Polscy spadochroniarze ..., s. 65.
  5. ↑ Zbigniew Wawer, Polscy spadochroniarze ..., s. 68.

Bibliografia

  • Akta jawne II 1940 - XII 1942. W: Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza, sygn. A.XII.1/2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
  • Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
  • Zbigniew Wawer, Polscy spadochroniarze w Wielkiej Brytanii 1940-1945 - 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa, „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska”, Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, Białystok 1988.
  • Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940–1945. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.
  • Narodziny jednostki spadochronowej. W: Piotr Witkowski: Polskie jednostki powietrznodesantowe na zachodzie. Wyd. pierwsze. Warszawa: Bellona SA, 2009, s. 62-78. ISBN 978-83-11-11640-5. (pol.)
Piechota w Polskich Siłach Zbrojnych
Dywizje
Brygady piechoty i strzelców
Pułki
Bataliony
Bataliony kadrowe strzelców
Bataliony strzelców podhalańskich
Bataliony ckm
Polskie Siły Zbrojne
Wojska
Rodzaje wojsk
Wielkie jednostki

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).