5 Dywizja Artylerii

5 Dywizja Artylerii
Historia
Państwo Polska
Sformowaniemarzec 1945
Rozformowaniewrzesień 1945
Tradycje
Kontynuacja13 Brygada Artylerii Ciężkiej
6 Dywizja Artylerii Przełamania
6 Brygada Artylerii Przełamania
Dowódcy
Pierwszypłk Stanisław Skokowski
Organizacja
DyslokacjaToruń
Rodzaj sił zbrojnychWojska lądowe
Rodzaj wojskArtyleria
122 mm haubica wz. 1938 (M-30)

5 Dywizja Artylerii (5 DA) – związek taktyczny artylerii Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Dywizja została sformowana w Łowiczu na podstawie rozkazu Nr 58/Org. Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z dnia 15 marca 1945 roku. W jej skład włączone zostały trzy istniejące już samodzielne brygady artylerii. Zaprzysiężenia jednostki dokonano w Łowiczu.

Formowanie jednostki zakończyło się 30 kwietnia 1945. Naczelny Dowódca Wojska Polskiego Rozkazem nr 110/org. z dnia 30 kwietnia 1945 roku wcielił 5 DA w skład 1 Armii Wojska Polskiego. Włączenie dywizji nastąpiło dopiero 11 maja 1945 roku na podstawie rozkazu nr 0194 dowódcy 1 Armii, gen. dyw. Stanisława Popławskiego.

Przy dywizji funkcjonował Wojskowy Sąd Polowy 5 Dywizji Artylerii, którego szefem był porucznik Józef Badecki[1].

Dywizję została rozformowana we wrześniu 1945 roku, w Toruniu. Na jej bazie została utworzona 13 Brygada Artylerii Ciężkiej, a na bazie wydzielonych pododdziałów 2. i 3 BAH zorganizowane 87 i 90 pułki artylerii haubic. 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego został włączony do 71 pac[2].

Struktura organizacyjna dywizji

  • dowództwo 5 Dywizji Artylerii według etatu nr 08/520
    • dowódca – płk Stanisław Skokowski (1945)
    • szef sztabu – płk Ługowcow (1945)
  • bateria dowodzenia według etatu nr 08/523
  • 2 Pomorska Brygada Artylerii Haubic
  • 3 Warszawska Brygada Artylerii Haubic
  • 10 Brygada Artylerii Ciężkiej
  • 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego według etatu nr 08/555
  • 8 Samodzielny batalion transportu samochodowego według etatu nr 08/524
  • kompania sanitarna według etatu nr 08/513
  • ruchome warsztaty artyleryjskie według etatu nr 08/514
  • 38 piekarnia polowa według etatu nr 08/525
  • warsztaty samochodowe według etatu nr 08/611
  • ruchome warsztaty mundurowe według etatu nr 04/215
  • 3249 Wojskowa Stacja Pocztowa według etatu nr 014/97W
  • Polowa Kasa Banku Państwowego według etatu nr 04/16

Stan bojowy dywizji w dniu 10 maja 1945 roku liczył 5460 żołnierzy, w tym:

  • dowództwo 5 DA i jednostki dywizyjne – 568,
  • 10 Brygada Artylerii Polowej – 1215,
  • 2 Brygada Artylerii Haubic – 1809,
  • 3 Brygada Artylerii Haubic – 1868[3].

Zgodnie z etatem 10 BAC miała posiadać trzydzieści sześć 152 mm haubicoarmat wz. 1937, natomiast brygady artylerii haubic po sześćdziesiąt 122 mm haubic wz. 1938 (M-30).

Przypisy

  1. Andrzej Wesołowski, W cieniu wojny i polityki. Sądownictwo Wojska Polskiego na froncie wschodnim w latach 1943-1945, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2004, ​ISBN 83-7322-637-0​, s. 455.
  2. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 44-45.
  3. Stan bojowy 2 i 3 BAH wykazywany był w zestawieniu 1 Armii, natomiast stan bojowy Dowództwa 5 DA i jednostek dywizyjnych oraz 10 BAC w zestawieniu jednostek Odwodu ND WP.

Bibliografia

  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Mikołaj Plikus [red.]: Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943-1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
  • Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Haubica dywizyjna wz. 38.jpg
122 mm haubica wz. 1938 (M-30)
LWP kurtki artlekka.png
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - artyleria lekka
LWP kurtki artciezka.png
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - artyleria ciężka
LWP kurtki artplot.png
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - artyleria plotnicza