5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej
| Historia | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Sformowanie | 1942 |
| Rozformowanie | 1947 |
| Nazwa wyróżniająca | Kresowy |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | ppłk dypl. Emil Gruszecki |
| Ostatni | mjr Franciszek Benrot |
| Działania zbrojne | |
| kampania włoska | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | wojsko |
| Rodzaj wojsk | Artyleria |
| Podległość |  5 KresowaDywizja Piechoty |
5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej (5 pappanc) – oddział artylerii przeciwpancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej został sformowany w 1942 roku, w składzie 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Uczestniczył w walkach 2 Korpusu w kampanii włoskiej 1944-1945.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Przeznaczony był do zwalczania wszelkiego rodzaju pojazdów pancernych pociskami o dużej prędkości początkowej i płaskim torze. Z uwagi na wysokie straty poniesione przez 2 Korpus w bitwie o Monte Cassino dokonano reorganizacji części pułków artylerii, celem wzmocnienia jednostek piechoty. Z uwagi na to 4 czerwca 1944 roku rozformowano w każdym dywizjonie jedną baterię armat 6-funtowych[1]. Po zakończeniu działań bojowych, na przełomie lipca i sierpnia 1945 pułk wyznaczony został do pełnienia służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Wołyń” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)[2]. Chronił składnice zaopatrzenia w Carvi i w Casenatico, linie wysokiego napięcia „A”, „B” i Cervia. Obsada jednej zmiany wynosiła 120 żołnierzy[3].
Struktura organizacyjna pułku
- Dowództwo
- I dywizjon
- II dywizjon
- III dywizjon
- IV dywizjon
Każdy dywizjon składał się z trzech baterii po cztery 4 działony. W każdym z czterech dywizjonów dwie baterie uzbrojone były w 57 mm armaty przeciwpancerne natomiast trzecia bateria w 76,2 mm armaty przeciwpancerne.
Zgodnie z etatem pułk liczył 39 oficerów oraz 611 podoficerów i kanonierów. Na uzbrojeniu posiadał 32 armaty 6-funtowe (kal. 57 mm) i 16 armat 17-funtowych (kal. 76,2 mm)[4]
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku
- ppłk dypl. kaw. Emil Gruszecki (1942 - 19 VI 1944) († 6 VII 1944)
- mjr Franciszek Benrot (p.o. 20 VI - 29 VIII 1944), (od 30 VIII 1944)
Zastępcy dowódcy
- mjr Zenon Offenkowski
- adiutant pułku - por. Wawrzyniec Solecki[5](Stan na dzień 21 VI 1944)
- dowódca I dywizjonu - kpt. Marian Kuźniewicz
- zastępca dowódcy dywizjonu - por. Dyonizy Michelis
- dowódca 1 baterii - por. Władysław Zaniewski
- dowódca 2 baterii - por. Mieczysław Jaworski
- dowódca II dywizjonu - kpt. Ludwik Szamocki
- zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Edward Różycki
- dowódca 4 baterii - ppor. Stanisław Wiącek
- dowódca 5 baterii - ppor. Bolesław Wiłkojć
- dowódca III dywizjonu - rtm. Kazimierz Garbacki
- zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Piotr Medyna
- dowódca 7 baterii - ppor. Jan Wybranowski
- dowódca 8 baterii - ppor. Bolesław Jadczak
- dowódca IV dywizjonu - mjr Zenon Offenkowski
- zastępca dowódcy dywizjonu - por. Franciszek Bidny
- dowódca 10 baterii - por. Jan Mogielnicki
- dowódca 11 baterii - ppor. Tadeusz Ciepły
Przypisy
- ↑ Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Ppanc. ↓, s. 1.
- ↑ Żak 2014 ↓, s. 137.
- ↑ Żak 2014 ↓, s. 138.
- ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 279.
- ↑ Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Ppanc. ↓, s. 2-4.
Bibliografia
- Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
- Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981
- A. Blum, M. Przedrzymirski, J. Wisz, J. Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonie. Koło Oficerów Artylerii. Londyn 1990
- Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
- Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej. 1 czerwca 1944 5 maja 1945, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.458/I.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Oznaka rozpoznawcza 5 Kresowej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (od grudnia 1942)
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Udział II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (21.12.1943 - 21.04.1945)
Autor: Balcer, Licencja: CC BY 2.5
British Ordnance BL 5.5 inch (140 mm) M3 medium gun from year 1939, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. This gun: BL 5,5 MK 2&4 NL 79 RGFD (Royal Gun Factory).
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Description: British Ordnance QF 17 pounder anti-tank cannon -n Batey ha-Osef Museum, Tel Aviv, Israel. 2005.
Source: Photo by me, User:Bukvoed.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Description: Ordnance QF 6 pounder anti-tank gun in Batey ha-Osef museum, Tel Aviv, Israel. 2005.
Source: Photo by me, User:Bukvoed.