5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1942
Rozformowanie1947
Nazwa wyróżniającaKresowy
Dowódcy
Pierwszyppłk dypl. Emil Gruszecki
Ostatnimjr Franciszek Benrot
Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnychwojsko
Rodzaj wojskArtyleria
PodległośćZubr 2.png 5 Kresowa
Dywizja Piechoty
IIkp italia.png

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej (5 pappanc) – oddział artylerii przeciwpancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

5 Kresowy Pułk Artylerii Przeciwpancernej został sformowany w 1942 roku, w składzie 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Uczestniczył w walkach 2 Korpusu w kampanii włoskiej 1944-1945.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Przeznaczony był do zwalczania wszelkiego rodzaju pojazdów pancernych pociskami o dużej prędkości początkowej i płaskim torze. Z uwagi na wysokie straty poniesione przez 2 Korpus w bitwie o Monte Cassino dokonano reorganizacji części pułków artylerii, celem wzmocnienia jednostek piechoty. Z uwagi na to 4 czerwca 1944 roku rozformowano w każdym dywizjonie jedną baterię armat 6-funtowych[1]. Po zakończeniu działań bojowych, na przełomie lipca i sierpnia 1945 pułk wyznaczony został do pełnienia służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Wołyń” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)[2]. Chronił składnice zaopatrzenia w Carvi i w Casenatico, linie wysokiego napięcia „A”, „B” i Cervia. Obsada jednej zmiany wynosiła 120 żołnierzy[3].

Struktura organizacyjna pułku

  • Dowództwo
  • I dywizjon
  • II dywizjon
  • III dywizjon
  • IV dywizjon

Każdy dywizjon składał się z trzech baterii po cztery 4 działony. W każdym z czterech dywizjonów dwie baterie uzbrojone były w 57 mm armaty przeciwpancerne natomiast trzecia bateria w 76,2 mm armaty przeciwpancerne.

Zgodnie z etatem pułk liczył 39 oficerów oraz 611 podoficerów i kanonierów. Na uzbrojeniu posiadał 32 armaty 6-funtowe (kal. 57 mm) i 16 armat 17-funtowych (kal. 76,2 mm)[4]

Żołnierze pułku

Dowódcy pułku

  • ppłk dypl. kaw. Emil Gruszecki (1942 - 19 VI 1944) († 6 VII 1944)
  • mjr Franciszek Benrot (p.o. 20 VI - 29 VIII 1944), (od 30 VIII 1944)

Zastępcy dowódcy

  • mjr Zenon Offenkowski
  • adiutant pułku - por. Wawrzyniec Solecki[5](Stan na dzień 21 VI 1944)
  • dowódca I dywizjonu - kpt. Marian Kuźniewicz
    • zastępca dowódcy dywizjonu - por. Dyonizy Michelis
    • dowódca 1 baterii - por. Władysław Zaniewski
    • dowódca 2 baterii - por. Mieczysław Jaworski
  • dowódca II dywizjonu - kpt. Ludwik Szamocki
    • zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Edward Różycki
    • dowódca 4 baterii - ppor. Stanisław Wiącek
    • dowódca 5 baterii - ppor. Bolesław Wiłkojć
  • dowódca III dywizjonu - rtm. Kazimierz Garbacki
    • zastępca dowódcy dywizjonu - rtm. Piotr Medyna
    • dowódca 7 baterii - ppor. Jan Wybranowski
    • dowódca 8 baterii - ppor. Bolesław Jadczak
  • dowódca IV dywizjonu - mjr Zenon Offenkowski
    • zastępca dowódcy dywizjonu - por. Franciszek Bidny
    • dowódca 10 baterii - por. Jan Mogielnicki
    • dowódca 11 baterii - ppor. Tadeusz Ciepły

Przypisy

Bibliografia

  • Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981
  • A. Blum, M. Przedrzymirski, J. Wisz, J. Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonie. Koło Oficerów Artylerii. Londyn 1990
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • Kronika 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej. 1 czerwca 1944 5 maja 1945, Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.458/I.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Zubr 2.png
Oznaka rozpoznawcza 5 Kresowej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (od grudnia 1942)
IIkp italia.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Udział II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (21.12.1943 - 21.04.1945)
Ordnance bl55 140mm gun hameenlinna 1.jpg
Autor: Balcer, Licencja: CC BY 2.5
British Ordnance BL 5.5 inch (140 mm) M3 medium gun from year 1939, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. This gun: BL 5,5 MK 2&4 NL 79 RGFD (Royal Gun Factory).
QF-17-pounder-batey-haosef-1.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Description: British Ordnance QF 17 pounder anti-tank cannon -n Batey ha-Osef Museum, Tel Aviv, Israel. 2005.

Source: Photo by me, User:Bukvoed.
QF-6-pounder-batey-haosef-1.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Description: Ordnance QF 6 pounder anti-tank gun in Batey ha-Osef museum, Tel Aviv, Israel. 2005.

Source: Photo by me, User:Bukvoed.