5 Pułk Strzelców Konnych (powstanie listopadowe)

Żołnierz 5 psk (z lewej)

Aleksander I - szef pułku

Pułk 5 Strzelców Konnych – oddział szaserów Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego i okresu powstania listopadowego.

Utworzone w 1815 szwadrony wzorowe strzelców konnych przybrały 20 czerwca 1815 nazwę Pułk Strzelców Konnych Gwardii. 15 marca 1818 szefem pułku został cesarz Aleksander I Romanow^[1]. 19 stycznia 1831 pułk przemianowany na nr 5 strzelców konnych. W czasie wojny otrzymał 2 krzyże kawalerskie, 28 złotych i 39 srebrnych^[1].

Stanowisko: Warszawa.

Strzelcy konni gwardii

Dowódcy pułku^[1]:

• płk Tomasz Jan Siemiątkowski (do 1817)
• gen. dyw. Zygmunt Kurnatowski (1818-1830)
• płk Bonifacy Jagmin (od 7 grudnia 1830; awansowany 24 marca 1831 na gen. bryg.)
• płk Benedykt Zielonka (od 24 marca 1831)

Oficerowie:

• ppłk Seweryn Krzyżanowski
• ppor. Edmund Krasicki

Żołnierze:

• Wincenty Morze

Walki pułku

Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego.

Bitwy i potyczki^[1]:

• Warszawa (29 i 30 listopada 1831);
• Wyszków (11 lutego);
• Wawer i Nowa Wieś (19 lutego);
• Białołęka (25 lutego);
• Niwiska (17 kwietnia);
• Beresteczko (19 kwietnia);
• Trzebucza (30 kwietnia);
• Nur (17 i 22 maja);
• Gostery (25 maja);
• Ostrołęka (26 maja);
• Raciąż (23 lipca).

Przypisy

Bibliografia

• Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
• Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie. Tom IV. Od 1815 do 1831 roku. Warszawa: 1966.
• Bronisław Gembarzewski: Wojsko Polskie - Królestwo Polskie 1815-1830. Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2003. ISBN 83-88841-48-3.
• Karol Linder: Dawne Wojsko Polskie. Ubiór i uzbrojenie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960.