69 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
![]() | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | 1944 |
Rozformowanie | 1945 |
Tradycje | |
Kontynuacja | |
Dowódcy | |
Pierwszy | mjr Iwan Agurajew |
Ostatni | płk dypl. Marek Śmietana |
Organizacja | |
Rodzaj wojsk |
69 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (69 paplot.) – oddział artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
- Pułk „wojenny”
Pułk sformowany został na podstawie rozkazu Nr 8 Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 20 sierpnia 1944. Organizacja jednostki rozpoczęta została 2 września 1944 w Kolonii Wrotków (obecnie dzielnica Lublina), w składzie 3 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej[1] (2 Armii WP) według etatu pułku artylerii przeciwlotniczej małego kalibru. 25 października 1944 w Konstantynowie żołnierze pułku złożyli przysięgę.
Jednostka walczyła pod Lichtenbergiem i Leppersdorfem, gdzie prowadziła ciężkie walki obronne również z nieprzyjacielem naziemnym. 26 i 27 kwietnia wyróżniła się w walkach o przerwanie pierścienia okrążenia 9 Dywizji Piechoty. Szlak bojowy zakończyła 8 maja 1945 w rejonie Neustadt[1].
Na podstawie rozkazu Nr 0236/Org. ND WP z dnia 8 września 1945 pułk został rozformowany. Na bazie oddziałów 3 DAPlot., w garnizonie Leszno, zorganizowany został 86 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej.
- 69 Leszczyński Pułk Przeciwlotniczy im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota”
Na podstawie rozkazu Nr 0045/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 maja 1951, w terminie do 1 grudnia 1951, w garnizonie Żary, w składzie 11 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej, według etatu Nr 4/68 pułku artylerii przeciwlotniczej małego kalibru został sformowany 80 pułk artylerii przeciwlotniczej. Organizację oddziału przeprowadzono na bazie dywizjonu wydzielonego ze składu 84 pułku artylerii przeciwlotniczej.
Na podstawie rozkazu Nr 001/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 stycznia 1956 jednostka w terminie do 1 lutego 1956 wyłączona została ze składu 11 DAPlot., przeformowana na etat Nr 4/132, podporządkowana bezpośrednio dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego. Pułk przeniesiono do garnizonu Leszno[2].
Na przełomie 1962 i 1963 roku pułk zredukowano o dywizjon armat średniego kalibru[2].
Na podstawie rozkazu Nr 025/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 września 1967 80 pułk artylerii przeciwlotniczej przejął tradycje, nazwę i numer 69 pułku artylerii przeciwlotniczej. Tym samym rozkazem dzień 16 kwietnia ustanowiony został dorocznym świętem jednostki.
Z dniem 31 grudnia 2011 69 pułk został rozwiązany, a dwa dywizjony (z pozostawieniem miejsca stacjonowania w garnizonie Leszno), włączone w skład 4 pułku przeciwlotniczego w Czerwieńsku nad Odrą.
Żołnierze pułku
Dowódcy pułku:
- mjr Iwan Agurajew (1944-1945)
- mjr Edward Król (1951-1952)
- mjr Roman Furyk (1952-1954)
- mjr Mieczysław Kordas (1954-1955)
- mjr Kazimierz Pundyk (1955-1956)
- ppłk Józef Chmieluk (1956-1964)
- ppłk dypl. Stanisław Domański (1964-1968)
- ppłk dypl. Czesław Głowacki (1968-1974)
- ppłk dypl. Marian Piękosz (1974-1977)
- mjr dypl. Tadeusz Jauer (1977-1979)
- mjr dypl. Gustaw Kolarz (1979-1984)
- mjr dypl. Zdzisław Patoła (1984-1987)
- mjr dypl. Henryk Karaś (1987-1991)
- ppłk dypl. Mirosław Rochmankowski (1991-2004)
- ppłk dypl. Ryszard Kretkowski (2004-2007)
- płk dypl. Marek Śmietana (2007-2011)
Struktura organizacyjna
- 4 x bateria artylerii przeciwlotniczej
- kompania wielkokalibrowych karabinów maszynowych
- pluton sztabowy
- pluton amunicyjny
- kwatermistrzostwo
Stan etatowy pułku liczył 520 żołnierzy. Na jego uzbrojeniu i wyposażeniu znajdowały się:
- 37 mm armaty przeciwlotnicze - 24
- 12,7 mm przeciwlotnicze karabiny maszynowe - 16
- samochody - 69
Marsze i działania bojowe
![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
Przypisy
- ↑ a b Krzysztof. Handke: Kalendarium Garnizonu Leszczyńskiego .... s. 34.
- ↑ a b Andrzej Gołębiewski. Wojska Obrony Przeciwlotniczej Śląskiego Okręgu Wojskowego. „Przegląd Wojsk Lądowych”. 9/2000. s. 89-94.
Bibliografia
- Józef Chmieluk, Od Nysy Łużyckiej do Neustadt. Wspomnienia dowódcy 3 baterii 69 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej 1945 rok, wstęp, biogram, rys historyczny pułku, opracowanie i przypisy Krzysztof Handke, Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" i garnizonu Leszno, Leszno 2009, ISBN 978-83-928739-0-7
- Krzysztof Handke, Zarys historii wojennej 3 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej 1944-1945, Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" i garnizonu Leszno, Leszno 2009, ISBN 978-83-928739-1-4
- Krzysztof Handke, Zarys historii wojennej 69 Pułku Artylerii Przeciwlotniczej 1944-1945, Stowarzyszenie Oficerów Rezerwy 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" i garnizonu Leszno, Leszno 2009, ISBN 978-83-928739-4-5
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
- Krzysztof. Handke: Kalendarium Garnizonu Leszczyńskiego 1920-2000. Leszno: Wydawnictwo Instytutu im. gen. Stefana "Grota" Roweckiego, 2003. ISBN 83-913624-5-0.
Media użyte na tej stronie
LWP - barwy broni na kołnierze kurtek obowiązujące od stycznia 1945 - artyleria plotnicza
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - etap 16-25.04.1945
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - niemieckie wysiłki przyjścia z odsieczą Berlinowi - kwiecień -maj 1945
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945
Autor: Witkowski Marcin, Licencja: CC-BY-SA-3.0
To zdjęcie zostało wykonane w Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej