6 Batalion Telegraficzny

6 batalion telegraficzny
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Rozformowanie

1939

Tradycje
Święto

29 czerwca

Nadanie sztandaru

18 czerwca 1937

Rodowód

II/2 pułku łączności

Organizacja
Dyslokacja

Jarosław

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

łączność

Podległość

2 Grupa Łączności

Wojska Łączności w 1939 przed wybuchem II wś

6 batalion telegraficzny (6 btlgr) – oddział łączności Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Po rozformowaniu 2 pułku łączności (24 września 1930 roku) wchodzący dotychczas w jego skład II batalion został samodzielnym oddziałem. W tym samym roku na podstawie rozkazu szefa łączności Ministerstwa Spraw Wojskowych oddział został przemianowany na 6 batalion[1].

Jesienią 1937 roku została zlikwidowana kadra kompanii szkolnej, a w jej miejsce utworzona 5 kompania liniowa[2].

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu
Zastępcy dowódcy batalionu
  • mjr łącz. Zygmunt Franciszek Chimiak (do 1937[7])
  • mjr łącz. Eugeniusz Wiktor Łysak (1937[2] - 1939[6])
Kwatermistrzowie batalionu
  • kpt. / mjr łącz. Tadeusz Józef Jan Jakubowski (do 1937[8])
  • kpt. / mjr. łącz. Józef I Wilk (1937[2] – 1939[6])
Oficerowie batalionu
Pokojowa obsada personalna batalionu w marcu 1939[10][a]
  • dowódca batalionu – ppłk łącz. Wiktor Jakub Bernacki
  • I zastępca dowódcy – mjr łącz. Eugeniusz Wiktor Łysak
  • adiutant – kpt. Bronisław Kazimierz Nanowski
  • lekarz – por. lek. Maksymilian Eugeniusz Herold
  • II zastępca dowódcy [kwatermistrz] – mjr łącz. Józef I Wilk
  • oficer mobilizacyjny – por. Bohdan Marek Kruszyński
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – por. Zenon Podziewski
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. piech. Władysław Paleski
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Feliks Gutmeyer
  • dowódca kompanii obsługi – chor. Józef Krytel
  • dowódca 1 kompanii – kpt. Stanisław Iwański
  • dowódca plutonu – ppor. Władysław Wrzesiński
  • dowódca 2 kompanii – por. Mieczysław Ziemowit Rebajn
  • dowódca plutonu – ppor. Aleksander Pawłowicz
  • dowódca plutonu – ppor. Jan Wojno
  • dowódca 3 kompanii – por. Bogumił Julian Henrich
  • dowódca plutonu – ppor. Jan Bartłomiej Kapsa
  • dowódca plutonu – ppor. Julian Wiktor Wortmann
  • dowódca 4 kompanii – por. Bronisław Ryszard Zajączyński
  • dowódca plutonu – ppor. Franciszek Czyżkowski
  • dowódca plutonu – ppor. Franciszek Kowalczyk
  • dowódca plutonu – ppor. Włodzimierz Latyński
  • dowódca 5 kompanii – por. Władysław Wacław Paprocki
  • dowódca plutonu – ppor. Jan Klejno
  • komendant parku – kpt. adm. (piech.) Wincenty Kozłowski
  • na kursie oficerów sportowych w AWF – por. łącz. Maksymilian Szoc[12]

Symbole batalionu

Sztandar

23 maja 1937 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki zatwierdził wzór sztandaru 6 btlgr[13]. 18 czerwca 1937 roku, w Warszawie, marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy baonu sztandar ufundowany przez społeczeństwo Jarosławia i Przeworska[14].

Na lewej stronie płatu sztandarowego są umieszczone: w prawym górnym rogu na tarczy wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, w lewym górnym rogu na tarczy znak wojsk łączności, w prawym dolnym rogu na tarczy herb Jarosławia, w lewym dolnym rogu na tarczy herb Przeworska, na dolnym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Płoskirów 6 VIII 1920”[15].

Wrześniowe losy sztandaru opisane są w dwóch notatkach.

Relacja z Banknock: cyt.: "6 Batalion Telegraficzny, 7 Batalion Telegraficzny. - Sztandary przewiezione zostały we wrześniu 1939 na Węgry przez mjra Eugeniusza Łysaka, po czym drogą dyplomatyczną odesłane do Francji".

Notatka ppor. J. Dobrowolskiego, ppor. Jana Bartłomieja Kapsy i mjr. Eugeniusza Łysaka sporządzona 13 października 1939 roku w obozie w Csiz-Furdo o treści: „stwierdzamy, że w dniu 13 X 1939 r. zostały przekazane przez mjr. Eugeniusza Łysaka panu gen. bryg. Dembińskiemu, komendantowi obozu internowanych na Węgrzech 2 (dwa) sztandary wojskowe, tj. 6 Baonu Telegr. Jarosław i 7 Baonu Telegr. Poznań”.

Sztandar aktualnie eksponowany jest w Instytucie gen. Sikorskiego w Londynie.

Odznaka pamiątkowa

19 czerwca 1937 roku minister spraw wojskowych, gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 6 btlgr[16]. Odznaka o wymiarach 40x40 mm ma kształt równoramiennego krzyża pokrytego czarną emalią z chabrowym obrzeżem. W centrum herb Jarosławia w srebrnym wieńcu. Krzyż nałożony na złotą tarczę słoneczną z czterema błyskawicami o grotach skierowanych na zewnątrz. Trzyczęściowa - oficerska, wykonana w tombaku srebrzonym i emaliowana. Medalion z herbem przytwierdzony nitami, od spodu przykręcona promienista tarcza, na której wybity numer nadania. Wykonanie: Zjednoczeni Grawerzy - Warszawa[17].

Uwagi

  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[11].

Przypisy

  1. Kronika 1938 ↓, s. 10-11.
  2. a b c Kronika 1938 ↓, s. 15.
  3. a b c Kronika 1938 ↓, s. 11.
  4. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 26 stycznia 1934 r., Nr 2, s. 21. Dyspozycja do 31 lipca 1933.
  5. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 22 grudnia 1934 r., Nr 14, s. 267.
  6. a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 821.
  7. Kronika 1938 ↓, s. 11, 15.
  8. Kronika 1938 ↓, s. 11, 12, 15.
  9. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 159.
  10. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 821-822.
  11. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  12. Kronika 1938 ↓, s. 19.
  13. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 7 z 19.06.1937 r., poz. 89.
  14. Satora 1990 ↓, s. 366.
  15. Dziennik Rozkazów MSWojsk. nr 7 z 19 czerwca 1937 roku
  16. Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 7 z 19.06.1937 r., poz. 87.
  17. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 375.

Bibliografia

  • Kronika 6. Baonu Telegraficznego, sygn. C.792. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1938. [dostęp 2022-04-21].
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Wojska Łączności w 1939.jpg
Wojska Łączności w 1939 przed wybuchem II wś