6 groszy 1813

6 groszy 1813
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Dowództwo Twierdzy Zamość

Nominał

6 groszy

Rocznik

1813

Emisja
Mennica

Twierdza Zamość

Nakład

1330 sztuk

Data emisji

15 listopada 1813

Data wycofania

25 listopada 1813

Projektant

Tomasz Hincz Mikołaj Karkowski

Opis fizyczny
Masa

9,95–14,63 g

Średnica

~33 mm

Materiał

miedź

Rant

ozdobny

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

6 groszy 1813 – moneta sześciogroszowa wybita w miedzi w 1813 r. w czasie oblężenia Zamościa przez wojska rosyjskie, w okresie Księstwa Warszawskiego. W polskiej numizmatyce określana jest czasami również jako moneta oblężnicza, a niekiedy jako moneta zastępcza[1].

Awers

Na tej stronie umieszczono napis w czterech wierszach[1]:

PIENIĄDZ
W OBLEZENIU
ZAMOSCIA
1813

Rewers

Istnieją trzy warianty rewersu[1]:

  • W centralnej części znajduje się nominał 6, pod nim napis „GROSZY”, a poniżej dwie skrzyżowane gałązki, dookoła otokowo napis „BOŻE DOPOMÓŻ WIERNYM OYCZYŹNIE” – odmiana z napisem otokowym i gałązkami.
  • W centralnej części znajduje się nominał 6, pod nim napis „GROSZY”, a poniżej dwie skrzyżowane gałązki – odmiana bez napisu otokowego, z gałązkami.
  • W centralnej części znajduje się nominał 6, pod nim napis „GROSZY” – odmiana bez napisu otokowego, bez gałązek.

Opis

Sześciogroszówka zamojska została wybita na wycofanej z obiegu miedzianej sześciokrajcarówce austriackiej, wyemitowanej przez Austrię tylko z datą 1800[2]. Sześciokrajcarówka ta była jedyną miedzianą monetą o tym nominale. Miała umieszczone popiersie Franciszka II jako władcy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, które w 1806 roku zmieniło nazwę na Cesarstwo Austrii, a sam panujący przyjął tytuł Franciszka I[2].

Austriacka moneta wyjściowa miała średnicę 33 mm. Ze względu na prymitywną metodę bicia, średnica sześciogroszówek potrafi się wahać w górę. Masa egzemplarzy napotkanych na rynku wynosi 9,95 – 14,65 grama. Napisy na monetach austriackich były opiłowywane pilnikiem, ale w większości pozostawiono oryginalny ozdobny rant.

Cała emisja sześciogroszówek wyniosła 1330 sztuk[1]. Stopień rzadkości poszczególnych odmian przedstawiono w tabeli[3]:

OdmianaStopień rzadkościLiczba egzemplarzyZdjęcie
6 groszy 1813 z gałązkami i z napisem otokowymR4121–6006 groszy 1813 z napisem, z galazkami.jpg
6 groszy 1813 z gałązkami i bez napisu otokowegoR526–1206 groszy 1813 bez napisu, z galazkami.jpg
6 groszy 1813 bez gałązek i bez napisu otokowegoR82–3

Odmiana bez gałązek i bez napisu otokowego ma inny krój cyfry 3 daty, przypominający rosyjską literę З (pol. Z). Podobnie litera Y w napisie „GROSZY” przypomina rosyjską literę Ч (pol. CZ)[4]. Między innymi z powodu tych dwóch różnic, wśród kolekcjonerów pojawiają się niepotwierdzone opinie, że odmiana bez gałązek i bez napisu otokowego mogła powstać w XIX w. ale w okresie późniejszym.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003, s. 84-86.
  2. a b Chester L. Krause, Cliford Mishler, Colin R. Bruce II, Standard Catalog of World Coins 18th Century 1701-1800, wyd. 3, Krause Publications, 2002, s. 47.
  3. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet, Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-08-25].
  4. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet, Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-08-25].

Media użyte na tej stronie

6 groszy 1813 bez napisu, z galazkami.jpg
Autor: Janeczkas, Licencja: CC BY-SA 4.0
6 groszy 1813 bez napisu, z galazkami
6 groszy 1813 z napisem, z galazkami.jpg
Autor: Janeczkas, Licencja: CC BY-SA 4.0
6 groszy 1813 z napisem, z galazkami