73P/Schwassmann-Wachmann

73P/Schwassmann-Wachmann

Rozpadająca się kometa 73P/Schwassmann-Wachmann
Odkrywca	Friedrich Karl Arnold Schwassmann
Odkrywca	Arno Arthur Wachmann
Data odkrycia	2 maja 1930
Nazwy alternatywne	1930 VI, 1979 VIII, 1990 VIII, 1994w
Elementy orbity
Półoś wielka	3,0907 au
Mimośród	0,6857
Peryhelium	0,9714 au
Aphelium	5,2100 au
Okres orbitalny	5,43 lat
Nachylenie orbity względem ekliptyki	11,2384°
Długość węzła wstępującego	69,6941°
Argument peryhelium	199,3915°
Moment przejścia przez peryhelium	16 marca 2017
Charakterystyka fizyczna jądra
Średnica	1 km
Roje meteorów związane z kometą	Tau Herkulidy

73P/Schwassmann-Wachmann (również Schwassmann-Wachmann 3) – kometa krótkookresowa, którą odkryto w 1930 roku. Należy do rodziny komet Jowisza.

Odkrycie komety

Kometę tę odkryli Arnold Schwassmann i Arno Arthur Wachmann z Obserwatorium Hamburskiego 2 maja 1930 roku. Zbliżyła się ona wtedy na odległość 0,062 j.a. do Ziemi i osiągnęła jasność wizualną 6^m. Była to trzecia kometa okresowa odkryta przez Schwassmanna i Wachmanna.

Orbita komety

73P/Schwassmann-Wachmann porusza się po orbicie w kształcie wydłużonej elipsy o mimośrodzie 0,69. Peryhelium jej znajduje się w odległości 0,97 j.a. od Słońca, aphelium zaś 5,21 j.a. od niego. Na jeden obieg wokół Słońca potrzebuje ona 5,43 lat, nachylenie jej orbity do ekliptyki wynosi 11,24˚. Prędkość orbitalna tego obiektu w momencie przejścia przez peryhelium 6 czerwca 2006 roku wynosiła 39,94 km/s.

Właściwości fizyczne i historia obserwacji

Kometa 73P/Schwassmann-Wachmann

Rozpadająca się kometa 73P/Schwassmann-Wachmann widziana przez Teleskop Hubble’a

Od momentu odkrycia kometa 73P/Schwassmann-Wachmann przeszła burzliwą historię. Przez dłuższy czas nie była obserwowana, dopiero podczas jej powrotów w latach 1979 i 1990 poddana była intensywnym badaniom. Nie była jednak zjawiskiem spektakularnym; jej jasność nie była wtedy zbyt wielka.

W roku 1995 przewidywano, iż osiągnie ona ok. 13^m. Stało się jednak inaczej, gdyż w wyniku rozpadu uwolniły się z jej jądra gazy, które spowodowały znaczące (250-krotne) pojaśnienie komety w stosunku do przewidywań teoretycznych (do 7^m).

Kometa rozpadła się na pięć części, które oznaczono dla porządku literami A, B, C, D i E. Podczas kolejnego powrotu w latach 2000/2001 odnaleziono tylko trzy fragmenty – B, C i E.

Gdy kometa w roku 2006 ponownie zbliżyła się do Słońca, zaobserwowano dalsze rozczłonkowanie jej jądra. Podczas największego zbliżenia do Ziemi (0,074 j.a.) 13 maja 2006 roku składniki B i C osiągnęły jasność obserwowaną 5^m. Wygląd fragmentu B wielokrotnie się zmieniał, co owocowało jego pojaśnieniem. W połowie maja doliczono się 60 małych i słabo świecących fragmentów, które oderwały się od B. Dziś średnicę jądra największego odłamka ocenia się na 1 km.

Zjawiska związane z powrotem komety Schwassman-Wachmann 3 obserwowane były przez liczne obserwatoria astronomiczne, instrumenty w przestrzeni kosmicznej i wielu amatorów.

Do komety tej skierowana miała być sonda kosmiczna CONTOUR, która jednak uległa katastrofie tuż po starcie w 2002 roku.

Rój meteorów

Z kometą 73P/Schwassmann-Wachmann związany jest rój meteorów zwany Tau Herkulidami. Jego aktywność zawiera się pomiędzy 19 maja a 19 czerwca.

Fragmenty komety

Zobacz też

• lista komet okresowych
• lista komet nieokresowych

Bibliografia

• 73P/Schwassmann-Wachmann w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
• 73P/Schwassmann-Wachmann w bazie Minor Planet Center (ang.)
• Dane odłamków komety w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)

Linki zewnętrzne

• Diagram orbity 73P/Schwassmann-Wachmann w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
• P.A. Wiegert, P.G. Brown, J. Vaubaillon, H. Schijns. The τ Herculid meteor shower and Comet 73P/Schwassmann–Wachmann 3. „Monthly Notes of the Astronomical Society of Southern Africa”. 361 (2), s. 638–644, sierpień 2005. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2005.09199.x (ang.). 
• Gary W. Kronk: 73P/Schwassmann-Wachmann 3 (ang.). W: Cometography.com [on-line]. [dostęp 2016-09-05].