7 Łużycka Dywizja Piechoty

7 Dywizja Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1956

Nazwa wyróżniająca

Łużycka[a]

Tradycje
Nadanie sztandaru

21 stycznia 1945[1]

Kontynuacja

7 Łużycka Dywizja Desantowa
7 Pomorska Brygada Obrony Wybrzeża

Dowódcy
Pierwszy

płk Tadeusz Piotrowski

Ostatni

płk Zbigniew Ohanowicz

Działania zbrojne
Operacja łużycka
Operacja praska
Akcja Wisła
Organizacja
Numer

JW 2812[2][3]

Dyslokacja

Gliwice[4]; Bytom

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

2 Armia WP
Śląski Okręg Wojskowy
11 Korpus Piechoty
11 Korpus Armijny[4]

Skład

33 pułk piechoty
35 pułk piechoty
37 pułk piechoty
38 pułk artylerii lekkiej

Odznaczenia
Cross of Grunwald 3rdGrade Poland.svg Order of the Red Banner.png

7 Łużycka Dywizja Piechoty (7 DP) – związek taktyczny piechoty ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie dywizji

Dywizja została sformowana w okresie od września do października 1944 roku w rejonie Krasnegostawu oraz od października do stycznia 1945 roku, rejonie Radzynia Podlaskiego, w składzie 2 Armii WP. Struktura organizacyjna i obsada personalna przedstawiała się następująco[5]:

W czasie formowania dywizji w jej szeregach doszło do największej dezercji w ludowym Wojsku Polskim. W nocy z 12 na 13 października, w rocznicę bitwy pod Lenino, z szeregów 31 pp zdezerterowało 2 oficerów oraz 665 żołnierzy i podoficerów (26% stanu pułku), na wieść o przegrupowaniu dywizji. W wyniku tego zdarzenia rozformowano 31 pp (numerację 31 w ludowym WP przywrócono dopiero 13 kwietnia 1963 roku), a w jego miejsce sformowano 37 pp i zmieniono dowódcę dywizji.

Marsze i działania bojowe

16 kwietnia 1945 roku dywizja sforsowała Nysę Łużycką na południe od Rothenburga. Po przełamaniu pierwszej linii obrony niemieckiej dywizja zaległa. 33 pp prowadził ciężkie boje o miejscowości Lodenau i Neusorge. Pod koniec dnia dywizja zdobyła przyczółek szerokości 3 km i głębokości 1 km. 17 kwietnia sytuacja nie uległa zmianie. 18 kwietnia dywizja uzyskała niewielkie sukcesy. W dniach 19-20 kwietnia walczyła o Rietschen i Daubitz. W następnych dniach dywizja wyszła na rubież Tzschelln-Boxberg-Hirschwalde-Sproitz. 24 kwietnia walczyła z niemieckim przeciwnatarciem.

Operacja luzycka.pngOperacja berlin 1 1945.pngOperacja berlin 2 1945.pngBudziszyn 1945 b.pngBudziszyn 1945 a.png

Sztandar dywizji

21 stycznia 1945 roku w Radzyniu Podlaskim odbyła się ceremonia wręczenia sztandaru 7 DP ufundowanego przez społeczeństwo miasta i powiatu radzyńskiego. Sztandar wręczył dowódca 2 Armii, gen. dyw. Karol Świerczewski[6].

Opis sztandaru

Płat o wymiarach 95x116 cm, obszyty z jednej strony żółtą frędzlą i z czterech stron obszyty złotym galonem, przymocowany do drzewca za pomocą dziesięciu kółek metalowych. Głowica w kształcie orła wspartego na kuli. Drzewce z jasnego politurowanego drewna. Do drzewca przywiązana wstęga biało-czerwona i wstęga Orderu Czerwonego Sztandaru[6].

Strona główna

Na czerwonym adamaszku haftowany biało-szarą nicią orzeł[b]. Pod orłem gałązki laurowe i dębowe haftowane żółto-brązową nicią oraz napis: "HONOR I OJCZYZNA"[6].

Strona odwrotna

Na białym adamaszku haftowane żółto-brązową nicią data, gałązki lauru i napis: "11.XI. 1944 7 D.P. DAR POWIATU RADZYŃSKIEGO"[6].

Dywizja w okresie pokoju

Po zakończeniu działań wojennych w składzie 2 Armii WP od 10 czerwca 1945 r. przystąpiła do ochrony granicy zachodniej na odcinku MużakówKopaczów. Sztab rozlokowano w Lubaniu. Dowództwa pułków stacjonowały w : 33 pp w Mirsku, 35 pp w Zgorzelcu, 37 pp w Bogatyni, 38 pal w Jędrzychowicach. 4 lipca 1945 dekretem Rady Najwyższej ZSRR została odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru[1]. Zgodnie z rozkazem organizacyjnym Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 0305/Org. z 10 listopada 1945 roku dywizja przeszła na etaty pokojowe[7]. W 1947 część pododdziałów weszła w skład Grupy Operacyjnej "Wisła"

Skład i rozmieszczenie w 1949 roku (przed przekazaniem z OW IV do OW V)

W 1951 roku przeniesiono dywizję na etaty dywizji piechoty typu B "konna mała"[8].

Rozporządzeniem nr 0026/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 września 1956 7 Łużycka Dywizja Piechoty została przeformowana na 2 Warszawską Dywizję Zmechanizowaną. Sztab dywizji stacjonował w Nysie.

Żołnierze dywizji

Dowódcy dywizji[9]
  • płk Stiepan Pietrowski (25 VIII – 13 IX 1944)[1]
  • płk Iosif Mieldier (13 września – 15 października 1944; w polskich źródłach także jako Józef Melder)[1]
  • płk Mikołaj Prus-Więckowski (15 X 1944 – 01 VI 1945)[1]
  • płk Paweł Jaroszenko (01 VI 1945 – 01 IV 1946)
  • gen. bryg. Włodzimierz Kierp (01 IV – 15 VII 1946)
  • płk Stefan Szlaszewski (15 VII 1946 – 01 II 1947)
  • płk dypl. Jan Kobylański (01 II 1947 – 30 VI 1947)
  • gen. bryg. Marian Turkowski (14 VII 1947 – 10 IX 1948)
  • ppłk Piotr Grabowski (1948 – 1950)
  • ppłk dypl. Jan Szamotulski (1955)
  • płk Zbigniew Ohanowicz (1956)

Uwagi

  1. Rozkaz Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego nr 180 z 19.08.1945 → Stąpor 1965 ↓, s. 1002
  2. Orzeł ma dziób i szpony złote.

Przypisy

  1. a b c d e Komornicki 1965 ↓, s. 149-152.
  2. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946 roku
  3. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  4. a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
  5. Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 40.
  6. a b c d Bigoszewska i Wiewióra 1974 ↓, s. 58-61.
  7. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 39.
  8. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 149.
  9. Mąsior 2005 ↓.

Bibliografia

  • Wanda Bigoszewska, Henryk Wiewióra: Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 – 1974. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
  • [red.] Stanisław Stąpor: Organizacja i działania bojowe ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Szkolenie, przegrupowania i działania bojowe 2 Armii WP. Wybór materiałów źródłowych. Tom III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
  • Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].
  • Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Operacja berlin 2 1945.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - niemieckie wysiłki przyjścia z odsieczą Berlinowi - kwiecień -maj 1945
Operacja luzycka.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja łużycka 16/17.04.1945
Operacja berlin 1 1945.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja berlińska - etap 16-25.04.1945
Proporczyk piech.png
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
LWP proporczyk piechoty
Budziszyn 1945 b.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945
Cross of Grunwald 3rdGrade Poland.svg
Autor: Magnum045, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order Krzyża Grunwaldu III Klasy
Budziszyn 1945 a.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Walki pod Budziszynem (Bautzen) - 21-22.04.1945