7 Batalion Telegraficzny

7 batalion telegraficzny

Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1939
Tradycje
Święto	27 lipca
Nadanie sztandaru	18 czerwca 1937
Rodowód	VII Batalion Telegraficzny 7 Samodzielny Batalion Łączności
Organizacja
Dyslokacja	Poznań
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	łączność

Święto 7 btlgr w Poznaniu 19 czerwca 1937 - uroczysta msza św.

Wojska Łączności w 1939 przed wybuchem II wś

7 batalion telegraficzny (7 btlgr) – oddział łączności Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

1 czerwca 1919 głównodowodzący Siłami Zbrojnymi w byłym zaborze pruskim, generał piechoty Józef Dowbor-Muśnicki zatwierdził rozkaz „formacja i zadanie baonu telegraficznego”^[1]. Zadaniem baonu było zapewnienie łączności sztabowi korpusu lub „wyższemu sztabowi” oraz dywizji strzelców, a także przygotowanie i przeszkolenie kadr dla nowych formacji łączności.

Zgodnie z etatem w skład baonu wchodziła kompania sztabowa (nr 1) i trzy kompanie polowe (nr 2-4). Kompania sztabowa przeznaczona była wyłącznie do obsługi sztabu korpusu lub wyższego sztabu. Kompanie polowe nr 2 i 3 miały obsługiwać dywizje strzelców i w tym celu mogły być „detaszowane” do miejsc postoju sztabów dywizji. Kompania polowa nr 4 była pododdziałem szkolnym i rezerwowym.

15 maja 1931 Minister Spraw Wojskowych zatwierdził dzień 27 lipca, jako datę święta batalionowego^[2].

Batalion stacjonował w Poznaniu^[3].

Wielkopolscy telegrafiści

Dowódcy batalionu

• mjr / ppłk łącz. Alfred Wallner (VI 1926^[4] – 1 IV 1934 → dyspozycja Ministra Poczt i Telegrafu^[5])
• mjr łącz. Romuald Najsarek (1934 – X 1935 → dyrektor nauk CWŁ)
• mjr / ppłk dypl. łącz. Stanisław Jamka (X 1935 – VII 1939 → dowódca łączności Armii „Modlin”)
• mjr Roman Banaszak (p.o. VII – VIII 1939)
• mjr Kazimierz Korasiewicz (ostatni dowódca)

Zastępcy dowódcy batalionu

• mjr łącz. Romuald Najsarek (X 1932^[6] – 1934 → dowódca baonu)
• mjr łącz. Roman Łączyński (od XII 1934^[7])
• mjr łącz. Roman Banaszak

Oficerowie

• mjr łącz. Jan Kaczmarek
• kpt. łącz. Kazimierz Jasnoch
• por. łącz. Mieczysław Potocki
• por. łącz. rez. Kazimierz Starkowski

Podoficerowie

• st. sierż. Michał Garczyk

Organizacja i obsada personalna w 1939

Pokojowa obsada personalna batalionu w marcu 1939 roku^[3][a]:

• dowódca batalionu – ppłk dypl. Stanisław Jamka
• I zastępca dowódcy – mjr Roman Banaszak
• I zastępca dowódcy [dubler] – mjr kontr. Arystarch Laszenko
• adiutant – por. Władysław Baranowski^[9]
• lekarz – kpt. lek. Roman Sarnecki
• II zastępca dowódcy [kwatermistrz] – mjr Kazimierz Lewandowski
• oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (łącz.) Jan IV Piotrowski
• zastępca oficera mobilizacyjnego – por. Stefan Miechowicz
• oficer administracyjno-materiałowy – kpt. adm. (łącz.) Stefan Meyer
• oficer gospodarczy – kpt. int. Zygmunt Wilczyński
• oficer żywnościowy – chor. Józef Janke
• dowódca kompanii obsługi – kpt. adm. (piech.) Piotr Piątkowski
• dowódca 1 kompanii – kpt. Włodzimierz Michał Brągiel
• dowódca plutonu – ppor. Władysław Zapaśnik
• dowódca plutonu – ppor. Edmund Heliodor Wenzel
• dowódca 2 kompanii – por. Stefan Jodłowski
• dowódca plutonu – ppor. Tadeusz Wacław Szewczyk
• dowódca plutonu – ppor. Stanisław Antoni Senisson
• dowódca 3 kompanii – por. Józef Gil
• dowódca plutonu – ppor. Stefan Lipiński
• dowódca plutonu – ppor. Czesław Wiktor Ciupak
• dowódca 4 kompanii – por. Józef Żabówka
• dowódca plutonu – por. Tadeusz Cichocki
• dowódca plutonu – ppor. Paweł Franciszek Józef Wilhelm Zimny
• dowódca 5 kompanii – por. Ryszard Rejnert
• dowódca plutonu – ppor. Feliks Walczyński
• dowódca parku – kpt. Marian Lekszycki

Symbole batalionu

Święto 7 btlgr w Poznaniu 19 czerwca 1937. Poczet sztandarowy z nowym sztandarem na dworcu.

Święto 7 btlgr w Poznaniu. Powitanie sztandaru na dworcu przez panie z Rodziny Wojskowej. Po prawej ppłk Stanisław Jamka odbiera kwiaty.

Sztandar

23 maja 1937 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki zatwierdził wzór sztandaru 7 btlgr^[10].
18 czerwca 1937 roku, w czasie uroczystości w Warszawie, marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz wręczył dowódcy baonu sztandar ufundowany przez społeczeństwo Poznania^[11]. Ceremonię wręczenia sztandaru poprzedziła msza celebrowana przez biskupa polowego Józefa Gawlinę. Następnego dnia o 9.00 na dworcu głównym w Poznaniu odbyła się uroczystość powitania sztandaru, a następnie msza święta odprawiona w koszarach na Cytadeli. Po mszy żołnierzom służby czynnej i rezerwy oraz członkom komitetu, który ufundował sztandar, zostały wręczone odznaki pamiątkowe. Uroczystość zakończyła defilada. O godz. 13.00 odbył się obiad żołnierski, a wieczorem tego dnia apel poległych.

Na lewej stronie płatu sztandarowego są umieszczone: w prawym górnym rogu na tarczy wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, w lewym górnym rogu na tarczy znak wojsk łączności, w prawym dolnym rogu na tarczy herb Poznania, w lewym dolnym rogu na tarczy odznaka pamiątkowa 7 baonu telegraficznego, na dolnym ramieniu krzyża kawalerskiego napis: „Poznań 15 I 1919”^[12].

Wrześniowe losy sztandaru opisane są w dwóch notatkach.

Relacja z Banknock: cyt.: „6 Batalion Telegraficzny, 7 Batalion Telegraficzny. – Sztandary przewiezione zostały we wrześniu 1939 na Węgry przez mjra Eugeniusza Łysaka, po czym drogą dyplomatyczną odesłane do Francji”^[11].

Notatka ppor. J. Dobrowolskiego, ppor. Jana Kapsa i mjr. E. Łysaka sporządzona w obozie w Csiz-Furdo 13 października 1939: cyt.: „Stwierdzamy, że w dniu 13.X.1939 r. zostały przekazane przez mjr. Eugeniusza Łysaka panu gen. bryg. Dembińskiemu, komendantowi obozu internowanych na Węgrzech 2 (dwa) sztandary wojskowe, tj. 6 Baonu Telegr. Jarosław i 7 Baonu Telegr. Poznań”^[13]..
Sztandar aktualnie eksponowany jest w Instytucie gen. Sikorskiego w Londynie.

Odznaka pamiątkowa

30 maja 1930 roku minister spraw wojskowych, marszałek Polski Józef Piłsudski zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 7 btlgr^[14].
Odznaka o wymiarach 42x42 mm ma kształt krzyża maltańskiego z wciętymi krawędziami zewnętrznymi ramion. Pośrodku krzyża odlany srebrny orzeł wz. 1927 w otoku z dwóch gałązek zielono emaliowanych liści wawrzynu. Na ramionach wypełnionych czarną emalią z niebieskim emaliowanym obrzeżem wpisano datę utworzenia oddziału „1919”, numer i inicjały „7 B T”. Dwuczęściowa – oficerska wykonana w srebrze, emaliowana^[15].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
• Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
• Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
• Marek Zajączkowski, Wojska łączności garnizonu poznańskiego 1918-1939. Zarys historii, Węzeł Łączności 4 Korpusu Lotniczego, Poznań 1994.