7 Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej

Historia Polski

Ten artykuł jest częścią cyklu: Polskie Państwo Podziemne

Głaz na skarpie wykopu kolei radomskiej pomiędzy Szczęśliwicami a Rakowem upamiętniający rozstrzelanie w dniu 2 sierpnia 1944 r. 22 żołnierzy „Garłucha”

Granitowa tablica przy al. Krakowskiej 175, gdzie 2 sierpnia 1944 r. zginęło 50 powstańców, w tym 8 sanitariuszek z III kompanii „Maria” 7pp AK „Garłuch”.

7 Pułk Piechoty Legionów „Garłuch” – jednostki wojskowe samodzielnego VIII rejonu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej w okresie okupacji niemieckiej. Żołnierze „Garłucha” wzięli udział w powstaniu warszawskim.

Powstanie i organizacja

Pułk powstał w Warszawie w październiku 1939 z inicjatywy oficerów 7 Pułku Piechoty Legionów z 3 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. Początkowo był jednostką kadrową działającą w ramach organizacji Orła Białego. Od 1940 istniał samodzielnie jako podstawowy oddział Związku Strzeleckiego. Na początku 1941 został podporządkowany Dowództwu Okręgu Warszawskiego ZWZ. Pułk został rozwinięty do pełnych stanów etatowych. W okresie od października 1941 do kwietnia 1942 do pułku włączono pododdziały Warszawskiej Organizacji Wojskowej.

Skład i dowództwo

• Dowódcy:
  • kpt. Kazimierz Lang ps. "Grzyb", "Dziad" – od października 1939 do lutego 1942;
  • mjr Stanisław Babiarz ps. "Wysocki" – od lutego 1942;
• 1. batalion – dowódcy:
  • kpt. Michał Murmyłło ps. "Żubr" – od października 1939 do lutego 1940;
  • mjr Mikołaj Sukniewicz ps. "Odyniec" – od lutego 1940 do końca 1944.
• 2. batalion – dowódcy:
  • kpt. Zenon Jabłoński ps. "Szubert" – od lutego 1940 do lutego 1942;
  • mjr Aleksander Mazur ps. "Zawisza" – od lutego 1942 do 1 sierpnia 1944 (poległ w walce na Rakowcu);
  • kpt. Henryk Malec ps. "Bogumił" – od 2 sierpnia 1944 do końca 1944;
• 3. batalion – dowódcy:
  • mjr Stanisław Babiarz ps. "Wysocki" – od października 1939 do lutego 1942;
  • kpt. Stanisław Jankowski ps. "Korab" – od lutego 1942 do listopada 1943 (aresztowany i rozstrzelany);
  • kpt. Wiktor Chrostowski ps. "Raf" – od listopada 1943 do stycznia 1944;
  • kpt. Mieczysław Czarnecki ps. "Biały" – od stycznia 1944 do końca 1944.

W końcu lipca 1944 pułk liczył ok. 2300 żołnierzy zorganizowanych w 39 plutonach od nr 1 do 39.

Zadania na wypadek wybuchu powstania

Głównym zadaniem pułku „Garłuch” było zajęcie lotniska na Okęciu. Dowództwu pułku podporządkowana była Baza Lotnicza "Łużyce" – Warszawa, przeznaczona do obsługi lotniska, po jego zdobyciu.

Szlak bojowy

Rozkaz o rozpoczęciu działań zbrojnych dotarł do jednostek obwodu przed południem. Do godziny „W” stawiło się ok. 50% zarejestrowanych żołnierzy. Najwięcej do baterii artylerii dowodzonej przez por. Romualda Jakubowskiego ps. "Kuba". Około godz. 16.00 w wyniku oceny sytuacji: wzmocnienia niemieckiej załogi lotniska, zwiększenia liczby stanowisk broni maszynowej na liniach niemieckich, a jednocześnie niedostatecznego uzbrojenia oddziałów powstańczych – mjr "Wysocki" odwołał natarcie. Rozkaz nie dotarł do por. "Kuby". Jego bateria uderzyła ze wsi Zbarż wprost na lotnisko i posuwając się w otwartym terenie dostała się pod gwałtowny ogień niemieckiej broni maszynowej. Poległ dowódca baterii. W takiej sytuacji dotarł rozkaz nakazujący przerwanie natarcia. Oddział rozpoczął odwrót, jednak na jego tyłach znalazł się niemiecki samochód pancerny, który otworzył ogień do wycofujących się powstańców. Na 180 żołnierzy poległo ok. 120. Pozostali przy życiu rozproszyli się, niewielka liczba przedostała się na Mokotów.

Rejon nie wykonał zadania i przestał istnieć. Grupy żołnierzy pułku „Garłuch” i pojedynczy żołnierze walczyli prawie we wszystkich dzielnicach Warszawy. Żołnierzem tego pułku był Henryk Jerzy Chmielewski.

Bibliografia

• Kirchmayer Jerzy: Powstanie Warszawskie, Warszawa 1984.
• Oddziały Powstania Warszawskiego, red. Komornicki Stanisław, Warszawa 1984.

Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa

Komenda Główna	Biuro Finansów i Kontroli Biuro Informacji i Propagandy Biuro Inspekcji Kedyw Oddział I Oddział II Oddział III Oddział IV Oddział V Wojskowa Służba Kobiet Szefostwo Biur Wojskowych Szefostwo Komunikacji Wojskowych
Obszary	Białostocki Lwowski Warszawski Zachodni Południowy
Okręgi	Białystok Kraków Lublin Lwów Łódź Nowogródek Polesie Pomorze Poznań Radom-Kielce Stanisławów Śląsk Tarnopol Warszawa Wilno Wołyń
Korpusy	Kielecki Warszawski
Dywizje piechoty	2 DP 3 DP 5 DP 6 DP 7 DP 8 DP 9 DP 10 DP 11 DP 12 DP 21 DP 22 DP 24 DP 25 DP 26 DP 27 DP 28 DP 29 DP 30 DP 106 DP
Brygady	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 13 23 24 36 Gozdawa Kielecka KBKZ Zagłębiowska
Pułki piechoty	1 pspodh. 2 pp Leg. 3 pp Leg. 4 pp Leg. 5 pspodh. 6 psp 7 pp Leg. 8 pp Leg. 9 pp Leg. 10 pp 12 pp 13 pp 15 pp 15 pp 16 pp 17 pp 18 pp 19 pp 21 pp 22 pp 23 pp 24 pp 26 pp 27 pp 28 pp 30 pp 31 pp 32 pp 33 pp 34 pp 35 pp 36 pp 38 pp 39 pp 40 pp 41 pp 42 pp 43 pp 45 pp 48 pp 49 pp 50 pp 51 pp 52 pp 53 pp 72 pp 74 pp 77 pp 78 pp 82 pp 84 pp 112 pp 116 pp 120 pp
Pułki kawalerii	1 pszw 7 puł 8 pal 8 puł 8 psk 10 pal 10 kpa 14 puł 19 puł 21 puł 23 puł 27 puł
Akcje i operacje	Akcja Antyk Akcja „Burza” Akcja Getto Akcja Góral Akcja w Lidzie Akcja N Akcja Nieszpory Akcja Pensjonat Akcja w Pińsku Akcja pod Arsenałem Akcja Taśma Akcja w Końskich Akcja w Celestynowie Akcja Wilanów Akcja Wieniec Akcja Wiśnicz Operacja Hermann Operacja Memel Operacja Ostra Brama Powstanie iwienieckie Powstanie warszawskie Powstanie zamojskie Rozbicie więzienia w Kielcach Rozbicie więzienia w Pułtusku
Dywersja i sabotaż	Akcja Bielany Akcja Bollwerk Akcja na tartak w Piaskach Królewskich Akcja Nieszpory Akcja Nowy Rok Akcja Wieniec Mały sabotaż Wysadzenie pociągu w Choszczówce (1943) Wysadzenie pociągu w Piasecznie (1943) Zatopienie statku Tannenberg Zamach bombowy na dworcu kolejowym Friedrichstraße w Berlinie Zamach bombowy na kolej S-Bahn w Berlinie
Zamachy	Akcja Braun Akcja Bürkl Akcja „C” Akcja Durrfeld Akcja Europejska Akcja Główki Akcja Komitet Ukraiński Akcja Koppe Akcja Kośba Akcja Kretschmann Akcja Krüger Akcja „Kutschera” Akcja Leitgeber Akcja Milke Akcja Panienka Akcja Rodewald Akcja Stamm Akcja Topiel Akcja Za Kotarą Likwidacja Heinricha Krafta Likwidacja Hugo Dietza Likwidacja Nadwywiadu Rządu Londyńskiego Zamach na Hansa Franka Zamach na Kurta Hoffmanna Zamach na Maksa Petersa
Bitwy i potyczki	Bitwa o Skalbmierz Bitwa o Surkonty Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej Bitwa na Porytowym Wzgórzu Bitwa pod Jaksicami (1944) Bitwa pod Kałużówką Bitwa pod Lasowcami Bitwa pod Murowaną Oszmianką Bitwa pod Skorzowem Bitwa pod Wojdą Bój pod Pęcicami Potyczka pod Skroniowem Starcie pod Sucharami Starcie w Kamieniu Stołpeckim Wypad na Marianów Walki o Kowel i Włodzimierz Wołyński (1944) Wypad na Truskaw
Wywiad	Most I Most II Most III Operacja Synteza
Organizacje	AKO Cichociemni Polskie Państwo Podziemne Szare Szeregi ŚZŻ AK Grupy Szturmowe Republika Pińczowska Rzeczpospolita Iwonicka Rzeczpospolita Turgielska
Odznaczenia	Krzyż Armii Krajowej Odznaka „Krzyż Powstania Warszawskiego” Warszawski Krzyż Powstańczy