8 Batalion Strzelców Karpackich

8 Batalion Strzelców Karpackich
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1942 i 1944

Rozformowanie

1942 i 1947

Tradycje
Nadanie sztandaru

11 sierpnia 1946[1]

Dowódcy
Pierwszy

mjr Karol Hareńczyk

Ostatni

mjr Marian Jania

Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj wojsk

Piechota

Podległość

3 Brygada Strzelców Karpackich

8 Batalion Strzelców Karpackich (8 bsk) – pododdział piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Formowanie i działania batalionu

8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany po raz pierwszy wiosną 1942 roku, w Palestynie, w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. Podstawą formowania był rozkaz Ldz. 2440/A/I/tjn./42 dowódcy Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie z 23 maja 1942 roku i rozkaz Ldz. 53/59/Og. Org./tjn./42 dowódcy Dywizji Strzelców Karpackich z 30 maja 1942 roku. W listopadzie 1942 roku batalion został rozformowany.

Po raz drugi 8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany pod koniec 1944 roku we Włoszech również w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. W kwietniu 1945 roku walczył w bitwie o Bolonię.

Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe w rejonie Senigallia[2]. W 1946 roku został przetransportowany z Włoch do Wielkiej Brytanii i tam w 1947 roku rozformowany.

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu
  • mjr Karol Hareńczyk (do 3 VIII 1945)[3]
  • mjr Marian Jana (3 VIII 1945 - 1947)[4]
Zastępca dowódcy batalionu
  • mjr Wojciech Kania[4]
Szeregowcy
  • strz. Jan Kisza

Symbole batalionu

Sztandar
Sztandar, ufundowany przez społeczeństwo włoskich miast Imola i Senigallia, wręczył batalionowi 11 sierpnia 1946 roku gen. Anders[5].

Na stronie głównej płata znajduje się wykonany z pąsowego jedwabiu motyw krzyża kawalerskiego z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. W czterech rogach wyhaftowano odznaki batalionu. Na ramionach krzyża umieszczono ponadto oznakę honorową 2 Korpusu[a]), oznakę rozpoznawczą dowództwa 2 Korpusu i oddziałów pozadywizyjnych, oznakę rozpoznawczą 3 Dywizji Strzelców Karpackich, odznakę organizacji katolickiej opiekującej się żołnierzami[b] oraz herb Bolonii na tle gałązek świerkowych.

Na stronie odwrotnej, w środku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis: "Bóg, Honor i Ojczyzna", na ramionach zaś nazwy miast włoskich, w których wyzwalaniu uczestniczył 8 batalion: "Bologna", "Imola - 14 IV 1945", "Castel S. Pietro". W lewym górnym i dolnym rogu umieszczono herby miast fundatorów: Imoli i Senigalli[5].

Obecnie sztandar eksponowany jest w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie[6].

Odznaka pamiątkowa
Zatwierdzona w dzienniku Rozkazów dowódcy 2 Korpusu nr 12, poz.74 z 29 stycznia 1946 roku[7]. Odznaka wykonana została z oksydowanego białego metalu; Na gałązkę jodłową nałożona jest arabska cyfra 8 i litery SK. Cyfra pokryta granatową emalią, litery i obramowanie cyfry złocone. Gałązka jodłowa w kolorze starego srebra.

Noszona była na beretach w odległości 5 cm od orzełka po jego lewej stronie, umieszczona na podkładce sukiennej. Dla każdej kompanii był ustalony inny kolor podkładki: kompania dowodzenia – granatowy, kompania wsparcia – czarny, 1 kompania – żółty, 2 kompania – soczysta zieleń, 3 kompania – pąsowy, 4 kompania – karmazynowy. Odznaka noszona również bez podkładki na lewej górnej kieszeni munduru[8].

Uwagi

  1. oznaka rozpoznawcza brytyjskiej 8 Armii
  2. Catholic Welfare Conference

Przypisy

Bibliografia

  • Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.292.. [dostęp 2016-06-02].
  • Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
  • Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
  • Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino: generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW "Prasa- Książka – Ruch", 1981.
  • Wojsko Polskie 1939-1945 - Barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8.
  • Jerzy Murgrabia: Symbole wojskowe Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07825-4.
  • Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Oznaka3dsk.png
Oznaka rozpoznawcza 3 Dywizji Strzelców Karpackich Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, stosowana od grudnia 1942