92 Batalion WOP
 Byłe koszary WOP w Gubinie (2007) | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 1 stycznia 1951; 1984 |
| Rozformowanie | 1976; 1991 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | mjr Arkadiusz Rozenkier |
| Ostatni | ppłk Jan Malewski |
| Organizacja | |
| Numer | JW 1707[a] |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
92 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza – obecnie nieistniejący samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczą na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org z 3 czerwca 1950 roku, na bazie 10 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 9 Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza, a z dniem 1 stycznia 1951 roku gubiński 32 batalion przemianowano na 92 batalion WOP. Sztab batalionu stacjonował nadal przy ulicy Wyzwolenia.
W 1951 odbudowany został z ruin i częściowo uzupełniony nowym budownictwem kompleks koszarowy przy ul. Sportowej. W październiku sztab 92 batalionu WOP przeniesiono do nowego kompleksu[1].
W 1957 roku w batalionie zorganizowano etatowy pluton odwodowy[2].
W 1958 roku przeformowano batalion i przemianowano na batalion graniczny WOP Gubin.
W 1965 roku rozformowano batalion graniczny. Z Krosna Odrzańskiego do Gubina przedyslokowano brygadową szkołę podoficerską. W 1968 roku powtórnie został sformowany techniczny batalion graniczny pod dowództwem ppłk. Alfreda Sabinicza.
W 1976 roku rozwiązano batalion[3]. W jego miejsce zorganizowano sekcję zwiadu, kompanie odwodowe i grupy zabezpieczenia techniczno–kwatermistrzowskiego[3].
Po stanie wojennym utworzono batalion graniczny WOP Gubin[4]. Dowódcą został mjr Jan Malewski.
W listopadzie 1989 rozformowano Lubuską Brygadę WOP, a gubiński batalion wszedł w podporządkowanie Łużyckiej Brygady WOP. Łużycką Brygadę WOP rozwiązano 15 maja 1991 roku, a na jej bazie powstał Łużycki Oddział Straży Granicznej, który przejął jej odcinek ochranianej granicy.
Struktura organizacyjna
Struktura na początku lat 50.
- dowództwo, sztab i pododdziały batalionowe – Gubin → 51°58′01″N 14°42′42″E/51,966838 14,711680
- 27 strażnica – Strzegów → 51°49′15″N 14°37′13″E/51,820955 14,620367
- 28 strażnica – Polanowice → 51°53′22″N 14°41′16″E/51,889385 14,687648
- 30 strażnica – Sękowice
- 31 strażnica – Gubin → 51°57′50″N 14°42′38″E/51,963926 14,710575
- 34 strażnica – Żytowań → 52°01′01″N 14°44′59″E/52,016909 14,749746
- GPK Gubin
Struktura (zmieniona numeracja strażnic) w (1954) i 1955
- dowództwo, sztab i pododdziały batalionowe – Gubin
- (35) 8 strażnica – Strzegów
- (36) 9 strażnica – Polanowice
- (37) 10 strażnica – Sękowice
- (38) 11 strażnica – Gubin
- (39) 12 strażnica – Żytowań
- GPK Gubin.
W 1960 roku batalionowi WOP Gubin podlegały:
- 10 strażnica WOP II kategorii Żytowań
- 11 strażnica WOP I kategorii Gubin
- 12 strażnica WOP I kategorii Sękowice
- 13 strażnica WOP III kategorii Polanowice
- 14 strażnica WOP II kategorii Strzegów.
Struktura batalionu i numeracja strażnic na dzień 1.01.1964 roku.
- 9 strażnica WOP lądowa II kategorii Żytowań
- 10 strażnica WOP lądowa I kategorii Gubin
- 11 strażnica WOP lądowa I kategorii Sękowice – rozformowana w 1966
- 12 strażnica WOP lądowa III kategorii Polanowice
- 13 strażnica WOP lądowa II kategorii Strzegów
W marcu 1968 batalionowi technicznemu WOP Gubin podlegały:
- strażnica techniczna WOP nr 9 Żytowań typ I
- strażnica techniczna WOP nr 10 Gubin typ II
- pluton kontroli ruchu granicznego Gubin
- szkolna strażnica techniczna Gubin
- strażnica techniczna WOP nr 11 Polanowice typ I
- strażnica techniczna WOP nr 12 Strzegów typ III.
Struktura w latach 80[5]:
- dowództwo, sztab i pododdziały batalionowe – Gubin
- strażnica Sobolice
- strażnica Przewóz
- strażnica Łęknica
- strażnica Olszyna
- strażnica Zasieki
- strażnica Strzegów
- strażnica Polanowice
- strażnica Gubin
- strażnica Żytowań.
Dowódcy batalionu
- mjr Arkadiusz Rozenkier (1951–1952)
- mjr Stefan Sobolewski[6] (1952–1956)
- mjr Mieczysław Zakrzewski[6] (1956–1965)
- mjr Albert Sabinicz (1968–1976)
- ppłk Jan Malewski (1984–1991).
Uwagi
- ↑ Z dniem 20.07.1955 zmieniony na JW 3407.
Przypisy
- ↑ Zarys historii Lubuskiej Brygady WOP ↓, s. 29.
- ↑ Zarys historii Lubuskiej Brygady WOP ↓, s. 33.
- ↑ a b Traczyk 2011 ↓, s. 102.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 13.
- ↑ Ostrowski 2005 ↓, s. 26.
- ↑ a b Zarys historii Lubuskiej Brygady WOP ↓, s. 31.
Bibliografia
- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. Krosno Odrzańskie: Drukarnia Dem-druk w Lubsku, 2005.
- Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939–1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011. ISBN 978-83-88059-54-4.
- Zarys historii Lubuskiej Brygady WOP.
Media użyte na tej stronie
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Była Strażnica WOP/SG w Gubinie. Na parterze znajdowała się sala odpraw, świetlica i suszarnia, a na piętrze kancelaria d-cy strażnicy.
Rozmieszczenie 9 Brygady WOP w 1957
Autor: Kerim44, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny obiekt WOP i Straży Granicznej – Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Strzegów.
Rozmieszczenie 92 batalionu WOP w 1957