97 Pułk Piechoty (II RP)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | płk dypl. Jerzy Płatowicz-Płachta |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa bitwa pod Jaworowem (15–16 IX 1939) | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
97 Pułk Piechoty (97 pp) – rezerwowy oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.
Historia pułku
97 pułk piechoty nie występował w organizacji pokojowej wojska. Został sformowany w pierwszej dekadzie września 1939 roku, w I rzucie mobilizacji powszechnej, w miejscowościach: Rokitno, Dawidgródek i Bereźne. Mobilizacja pułku została przygotowana latem 1939 roku. jednostkami mobilizującymi były:
- batalion KOP „Rokitno” dla dowództwa 97 pp, II baonu 97 pp, kompanii gospodarczej, plutonu łączności, kompanii przeciwpancernej typu II, kompanii zwiadowczej oraz organów kwatermistrzowskich jednostek pozabatalionowych,
- batalion KOP „Dawidgródek” dla I baonu 97 pp,
- batalion KOP „Bereźne” dla III baonu 97 pp[1].
W kampanii wrześniowej oddział walczył w składzie rezerwowej 38 Dywizji Piechoty.
Organizacja i obsada personalna
| Organizacja i obsada personalna 97 pułku piechoty we wrześniu 1939 roku[2][3] | ||
|---|---|---|
| Stanowisko etatowe | Stopień, imię i nazwisko | Uwagi |
| dowództwo i organa kwatermistrzowskie jednostek pozabatalionowych | ||
| dowódca pułku | płk dypl. Jerzy Płatowicz-Płachta | †18 IX 1939 Janów |
| I adiutant | kpt. piech. Edward Mazurkiewicz[a] | † 1940 Charków[8] |
| kwatermistrz | kpt. piech. Zdzisław Tadeusz Stęślicki[b] | niemiecka niewola[10] |
| I batalion | ||
| dowódca batalionu | mjr piech. Józef Jakub Trzęsiński | |
| dowódca 1 kompanii strzeleckiej | kpt. Kazimierz Zaborszczyk | |
| dowódca 2 kompanii strzeleckiej | kpt. Antoni Berowski[c] | 15 IX 1939 ciężko ranny pod Hartfeld |
| dowódca I plutonu | por. Kazimierz Szemiot | |
| dowódca 3 kompanii strzeleckiej | por. Edward Suchcicki | |
| dowódca 1 kompanii ckm | kpt. piech. Władysław Witold Chełchowski[d] | † 15 IX 1939 Hartfeld |
| II batalion | ||
| dowódca batalionu | mjr piech. Klemens Karol Maria Rzeppa[e] | † 17 IX 1939 |
| adiutant | por. piech. Zygmunt Masiulanis | |
| dowódca 4 kompanii strzeleckiej | kpt. piech. Alfred Jan Szmidt[f] | † 17 IX 1939 ciężko ranny |
| dowódca 5 kompanii strzeleckiej | por. Szymon Bołtruczuk[g] | |
| dowódca 6 kompanii strzeleckiej | kpt. piech. Władysław Ullman[h] | |
| dowódca 2 kompanii ckm | kpt. Mieczysław Szczepański | |
| dowódca plutonu | ppor. piech. rez. Hilary Jan Krzak[i] | niemiecka niewola[10] |
| III batalion | ||
| dowódca batalionu | mjr piech. Franciszek II Wrona[j] | PSZ w Wielkiej Brytanii |
| dowódca 7 kompanii strzeleckiej | ||
| dowódca 8 kompanii strzeleckiej | kpt. piech. Tadeusz Osmolak[k] | † 1940 Charków[20] |
| dowódca 9 kompanii strzeleckiej | kpt. piech. Paweł Mieczysław Gdula | † 1940 Charków[21] |
| dowódca 3 kompanii ckm | por. piech. Marian Adam Pierzchała | † 1940 Charków[22] |
| pododdziały specjalne | ||
| dowódca kompanii zwiadowczej | por. piech. Stanisław Sołtysiak | † 1940 Charków[23] |
| dowódca kompanii przeciwpancernej | kpt. piech. Józef Tkacz[l] | |
Uwagi
- ↑ kpt. piech. Edward Mazurkiewicz (ur. 4 maja 1898 w Pilznie, w rodzinie Wincentego i Walerii z Bronowskich. Od 1915 walczył w szeregach 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich. Następnie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. W październiku 1924 został przydzielony z 3 Pułku Piechoty Legionów do Powiatowej Komendy Uzupełnień Nisko na stanowisko oficera instrukcyjnego[4]. W lutym 1926, w związku z likwidacją stanowiska oficera instrukcyjnego, wrócił do macierzystego pułku[5]. W 1931 był komendantem powiatowym PW 3 pp Leg. w Tarnobrzegu. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 44. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W czerwcu 1934 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[7]. Do września 1939 służył w Pułku KOP „Sarny” na stanowisku adiutanta. Wiosną 1940 został zamordowany w Charkowie. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
- ↑ kpt. piech. Zdzisław Tadeusz Stęślicki ur. 3 września 1900 w Siemianowicach. W marcu 1939 pełnił służbę w 58 pp w Poznaniu na stanowisku dowódcy 4. kompanii strzeleckiej. Był odznaczony KW i MN[9]. Zmarł w 1972.
- ↑ Berowski Antoni, kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca kompanii odwodowej batalionu KOP „Dawidgródek”. We wrześniu 1939 dowódca 2 kompanii piechoty I batalionu piechoty 97 pułku piechoty. Ciężko ranny w walkach z Niemcami 15/16 września 1939[11].
- ↑ kpt. piech. Władysław Witold Chełchowski w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca kompanii ckm baonu KOP „Dawidgródek”. We wrześniu 1939 dowódca 1 kompanii ckm I batalionu piechoty 97 pułku piechoty. Poległ w walkach z Niemcami pod Hartfeld 15/16 września 1939[12].
- ↑ Rzeppa Klemens Karol Maria (1898-1939), mjr piech., w KOP od 1937. Do mobilizacji zca dcy baonu KOP „Rokitno”. We wrześniu 1939 dca II/ 97 pułku piechoty. Poległ podczas walk z Niemcami 16 września pod Bratkowicami k. Lwowa[12].
- ↑ kpt. piech. Alfred Jan Szmidt ur. 22 października 1903[13], w KOP od 1938. Do mobilizacji dowódca 1 kompanii granicznej „Ostki”. We wrześniu 1939 dowódca 4 kompanii piechoty II/97 pułku piechoty. Ciężko ranny podczas walk z Niemcami 16 września pod Bratkowicami[14].
- ↑ Bołtruczuk Szymon, por. piech., w KOP od 1936. Do mobilizacji dowódca 2 kompanii granicznej „Białowiż”. We wrześniu 1939 dowódca 5 kompanii piechoty II batalionu piechoty 97 pułku piechoty[15].
- ↑ kpt. piech. Władysław Ullman ur. 29 sierpnia 1905. Absolwent Oficerskiej Szkoły Piechoty (V promocja 1928). Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 291. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W marcu 1939 pełnił służbę w 1 psp w Nowym Sączu na stanowisku dowódcy 2 kompanii km[16].
- ↑ ppor. piech. rez. Hilary Jan Krzak ur. 16 maja 1914 w Kuźnicy Skakawskiej[10]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 2725. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17].
- ↑ mjr piech. Franciszek II Wrona ur. 18 listopada 1898 w Krakowie, w rodzinie Franciszka i Katarzyny, żołnierz Legionów Polskich. W KOP od 1937. Do mobilizacji dowódca baonu KOP „Bereźne”. We wrześniu 1939 dowódca III/97 pułku piechoty[18]. Odznaczony KN, KW i ZKZ[19].
- ↑ Osmolak Tadeusz (1905–1940), kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 2 kompanii granicznej „Lewacze”. We wrześniu 1939 dowódca 8 kompanii piechoty III batalionu 97 pułku piechoty. Więzień obozu w Starobielsku. Zamordowany przez NKWD. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 738
- ↑ kpt. piech. Józef Tkacz ur. 14 sierpnia 1906. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 101. lokatą w korpusie oficerów piechoty[24]. W KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca kompanii ckm baonu KOP „Bereźne”. We wrześniu 1939 roku dowódca kompanii przeciwpancernej 97 pułku piechoty[25]. Był odznaczony SKZ[24].
Przypisy
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXXIX, CXL425, 913, 914, 917.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 375–376.
- ↑ Dalecki 1989 ↓, s. 262.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 116 z 31 października 1924 roku, s. 647.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926 roku. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 4.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 388.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 179.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 339.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 43, 616.
- ↑ a b c Straty ↓.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 710.
- ↑ a b Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 713.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 58.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 752.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 711.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 57, 653.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 306.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 758.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 388.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 130.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 412.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 503.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 64.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 754.
Bibliografia
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułkusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 r.. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-03-02830-8.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-10)].
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).