9 Pułk Artylerii Lekkiej (2 GA)

9 Pułk Artylerii Lekkiej
9 Pułk Artylerii Ciężkiej
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1947

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Stanisław Gliwicz

Ostatni

ppłk Antoni Świeży

Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj wojsk

Artyleria

Podległość

2 Grupa Artylerii

9 Pułk Artylerii Lekkiej (9 pal) – oddział artylerii lekkiej Polskich Siłach Zbrojnych.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pułk został sformowany w październiku 1942 roku na skutek podziału pułku artylerii lekkiej 6 DP na 6 i 9 pal w Iraku w obozie wojskowym w Mullach Azis. Jesienią 1944 roku jednostka została przezbrojona i przeformowana w 9 pułk artylerii ciężkiej/najcięższej[a]. Pułk wchodził w skład 2 Grupy Artylerii wspierającej 2 Korpus. Po zakończeniu walk, na przełomie lipca i sierpnia 1945 wyznaczony został do pełnienia służby wartowniczej. Wszedł w skład Zgrupowania Brygadowego „Tobruk” Grupy „Straż” (Polish Guarg Group)[1].

IIkp italia.png

Dowódcy pułku

Struktura organizacyjna 9 pułku artylerii lekkiej

dowództwo

Pułk liczył (etatowo):

Organizacja i obsada personalna 9 pułku artylerii ciężkiej

Obsada w czasie bitwy o Bolonię[2]:

  • dowódca pułku – ppłk Antoni Świeży
  • zastępca dowódcy - mjr Włodzimierz Łagidze
  • adiutant - kpt. Stanisław Drewnowski
  • dowódca I dywizjonu – kpt. Adam Kowalski
  • dowódca II dywizjonu – kpt. Andrzej Cieszewski
  • dowódca III dywizjonu – kpt. Ludwik Salwik
  • dowódca IV dywizjonu – kpt. Edward Marcinkiewicz

Ponadto służbę w pułku pełnił por. Kazimierz Romanowicz.

Dwa dywizjony artylerii ciężkiej uzbrojone były w 7,2 calowe haubice (183 mm); kolejne dwa dywizjony w 155 mm armat dalekosiężnych (amerykańskich). Etat przewidywał 32 oficerów, 57 starszych podoficerów i 689 młodszych podoficerów i szeregowych, łącznie 778 żołnierzy. W każdej baterii po 2 armaty lub haubice w dywizjonie 4 sztuki, łącznie w pułku 8 szt. 7, 2" haubic i 8 szt. armat dalekonośnych 155 mm oraz 2 armaty plot. 20 mm holowane, 26 lkm Bren i 14 granatników ppanc. Piat.[3].

Uwagi

  1. Według polskiej nomenklatury brytyjskie pułki Heavy Artillery Regiment w/g etatu WE III/220/2 z 14.01.1944 r. nosiły nazwę pułki artylerii najcięższej, w tym przypadku 9 pan. Natomiast brytyjskie pułki Medium Artillery Regiment w/g etatu WE III/10/5 z 07.01.1944 r. nosiły nazwę pułków artylerii ciężkiej, w tym przypadku 10, 11 oraz 12 i 13 pac

Przypisy

  1. Żak 2014 ↓, s. 137.
  2. Blum 1990 ↓, s. XX.
  3. Gaj 2019 ↓, s. 138-139.

Bibliografia

  • Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa- Książka - Ruch, 1981.
  • Józef Smoliński: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie : 1939-1945. Warszawa: "Egros", 1997. ISBN 83-86268-66-2.
  • A. Blum, M. Przedrzymirski, J. Wisz, J. Paśnicki: Artyleria polska Bitwa o Bolonie. Koło Oficerów Artylerii. Londyn 1990
  • Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
  • Krzysztof Gaj: 16. Brygada Pancerna. Studium organizacji brygady pancernej - myśl organizacyjno-etatowa Wschodu i Zachodu w okresie II-VII 1945 r.. Oświęcim: Napoleon V, 2019. ISBN 978-83-7889-958-7.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Ordnance bl55 140mm gun hameenlinna 1.jpg
Autor: Balcer, Licencja: CC BY 2.5
British Ordnance BL 5.5 inch (140 mm) M3 medium gun from year 1939, displayed in Hämeenlinna Artillery Museum. This gun: BL 5,5 MK 2&4 NL 79 RGFD (Royal Gun Factory).
QF-25-pounder-beyt-hatotchan-2.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Bukvoed (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5

Description: British Ordnance QF 25 pounder field cannon in Beyt ha-Totchan, Zichron Yaakov, Israel. 2005.

Source: Photo by me, User:Bukvoed.
IIkp italia.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Udział II Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej (21.12.1943 - 21.04.1945)