9 Pułk Piechoty (austro-węgierski)

FML Friedrich von Bentheim-Steinfurt

Pułkownik IR w mundurze paradnym

Kurtka munduru kadeta-zastępcy oficera IR. 9

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 9 (IR. 9) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia pułku

Pułk został utworzony w 1725 roku^[1].

W czasie wojny francusko-austriackiej 1859 w szeregach pułku walczył porucznik Adolf Amort.

Okręg uzupełnień nr 9 Stryj na terytorium 10 Korpusu^[1].

W 1888 roku pułk otrzymał „na wieczne czasy” imię marszałka polnego Franza Sebastiana Karla Josepha Clerfayt de Croix^[1].

Pułk obchodził swoje święto 4 czerwca w rocznicę bitwy pod Magenta stoczonej w 1859 roku^[1].

Kolory pułku: jasnozielony (apfelgrün), guziki złote.

Skład narodowościowy: Ukraińcy – 73%, inni 27%.

W 1868 roku sztab pułku stacjonował w Sybinie (węg. Nagyszeben, niem. Hermannstadt, natomiast Główna stacja okręgu uzupełnień i kancelaria rachunkowa (niem. Haupt-Ergänzungs-Bezirks- und Rechnungskanzlei-Station) pozostawała w Stryju^[2].

W następnym roku sztab pułku został przeniesiony do Ołomuńca (Olmütz) i włączony w skład 2 Brygady V Dywizji. Komenda rezerwowa i stacja okręgu uzupełnień pozostawała w Stryju. Pułk otrzymał nazwę wyróżniającą „Galicyjski”^[3][4].

W 1880 roku pułk został przeniesiony do Maglaj na okupowane terytorium Bośni i Hercegowiny^[5], a w 1882 roku do Lwowa^[6].

W latach 1883–1897 służbę w pułku pełnił porucznik Alfred Redl.

W 1888 roku pułk został przeniesiony ze Lwowa do Jarosławia, a Komenda Okręgu Uzupełnień pozostała w Stryju^[7]. W 1889 roku sztabu pułku razem z 3. i 4. batalionem stacjonował w Jarosławiu, 2. batalion w Radymnie, a 1. batalion i Komenda Okręgu Uzupełnien w Stryju^[8].

W 1902 roku pułk stacjonował w Przemyślu z wyjątkiem 2. batalionu, który pozostawał w okręgu uzupełnień w Stryju. Cały pułk wchodził w skład 47 Brygady Piechoty należącej do 24 Dywizji Piechoty^[9]. W 1906 roku 3. batalion został przeniesiony do Radymna^[10]. Dyslokacja i podporządkowanie pułku nie uległo zmianie do 1914 roku^[11].

W czasie I wojny światowej w szeregach pułku walczyli między innymi kapitanowie Władysław Kozubowski (†23 XI 1914) i Artur Manowarda oraz porucznicy: Stefan Halewski-Hrycyszyn, Józef Hoszowski, Stanisław Krzyż, Michał Lauer i Wilhelm Lobkowitz. Lekarzem pułkowym był starszy lekarz sztabowy 2. klasy Fanciszek Lewicki.

Szefowie pułku

Kolejnymi szefami pułku byli:

• FM Francisco Los Rios de Gutierrez (1725 – †23 III 1775),
• FM Franz Sebastian Karl Joseph Clerfayt de Croix (1775 – †21 VII 1798),
• FM Adam Kazimierz Czartoryski (1802 – †19 III 1823),
• FML Friedrich Wilhelm Belgicus von Bentheim-Steinfurt (1825 – †12 X 1839),
• FZM Prokop von Hartmann-Klarstein (1839 – †21 XII 1868),
• FZM Karl von Mertens (1869 – †25 III 1874),
• FZM Friedrich Packenj von Kilstädten (1874 – 1888)^[1].

Komendanci pułku

• płk Ferdinand von Rueber (1868 – 1869)
• płk Rudolph Kräutner von Thatenburg (1869 – 1873^[12])
• płk Guido von Kober ( – 1877 → szef Oddziału 1 Ministerstwa Wojny Rzeszy)
• płk Nikolaus Lauppert (1877 – 1878 → stan spoczynku)
• płk Heinrich Pelican (1879 – 1883 → komendant 54 Brygady Piechoty)
• płk Emil von Anders (1883 – 1887 → urlopowany)
• płk Friedrich Prawda (1887 – 1889 → urlopowany^[13])
• płk Leopold von Grivičić (1899^[8] – 1893 → komendant 50 Brygady Piechoty)
• płk Arthur Jonak von Freyenwald (1893 – 1898 → komendant 50 Brygady Piechoty)
• płk Karl Freiherr Daublesky von Sterneck zu Ehrenstein (1898 – I 1904 → komendant 19 Brygady Piechoty^[14])
• płk Richard Schreyer (1904 – 1907 → komendant 52 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
• płk Franz Schreitter von Schwarzenfeld (1907 – 1910 → komendant 14 Brygady Piechoty)
• płk Feliks Cyrus-Sobolewski (X 1910 – IX 1914^[1] → komendant 9 Brygady Piechoty)
• płk Ludwig Kemmel-Schuster von Megyfalu (1914 – 1916 → komendant 18 Brygady Górskiej)

Przypisy

Bibliografia

• Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1868. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1867. (niem.).
• Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1869-1870. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, marzec 1870. (niem.).
• Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1873. (niem.).
• Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1881. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1880. (niem.).
• Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1883. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1883. (niem.).
• Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1889. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1888. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.).
• Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.).
• Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
• Tomasz Nowakowski, Armia Austro-Węgierska 1908-1918, Warszawa: „Feniks” 1992, ISBN 83-900217-4-9.
• MaciejM. Krotofil MaciejM., Ukraińska Armia Halicka 1918-1920, Toruń: Wydaw. Adam Marszałek, 2002, ISBN 83-7322-156-5, OCLC 830348777 .
• Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914
• Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner