AZS UMK Toruń (koszykówka)
| Pełna nazwa | Akademicki Związek Sportowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu | |
|---|---|---|
| Przydomek | Twarde Pierniki | |
| Barwy | biało-niebiesko-żółte | |
| Data założenia | 1946 (klub) | |
| Debiut w najwyższej lidze | 1954 | |
| Liga | ||
| Państwo | ||
| Adres | ul. Gagarina 35 | |
| Hala sportowa | sala Studium WFiS, | |
| Trener | Maciej Deręgowski | |
| ||
| Strona internetowa | ||
Sekcja koszykówki Akademickiego Związku Sportowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika – jedna z sekcji toruńskiego AZS-u.
Historia
Akademicki Związek Sportowy przy UMK w Toruniu utworzono w 1946 roku, a koszykówkę początkowo można było uprawiać w „sekcji gier sportowych”, która zrzeszała również siatkarzy. W 1951 roku wyodrębniła się sekcja poświęcona wyłącznie koszykówce. Twórcą i wieloletnim trenerem drużyny był kierownik Studium Wychowania Fizycznego i Sportu UMK – Edward Kucza. Rozwój zespołu wiązać należy z przyjściem na uczelnię grupy studentów występujących poprzednio w SKS Kasprowicz Inowrocław (Liceum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu). Do rozgrywek centralnych akademicy przystąpili w 1951 roku. Natychmiast awansowali do ligi wojewódzkiej, w której w sezonie 1951/1952 zajęli 4. miejsce. W kolejnym roku toruńscy studenci w finałowym turnieju II ligi zajęli 3., a więc pierwsze nie premiowane awansem miejsce. W sezonie 1953/1954 zwyciężyli w północnej grupie drugiej ligi, uzyskując taką samą liczbę punktów jak koszykarze Kolejarza Toruń. Wynik ten dał graczom dał obu toruńskim drużynom awans do rozgrywanego w Krakowie turnieju finałowego II ligi. W turnieju tym akademicy odnieśli trzy zwycięstwa w trzech meczach, dzięki czemu awansowali do ekstraklasy.
Wcześniej w ogólnopolskich rozgrywkach Toruń reprezentowany był przez sekcje koszykarskie Pomorzanina (wówczas pod nazwą Kolejarz Toruń; łącznie pięć sezonów w II lidze, jeden w ekstraklasie) oraz toruńskich Budowlanych (łącznie siedem sezonów w II lidze, jeden w ekstraklasie).
W debiucie w najwyższej klasie rozgrywkowej AZS zajął ósme miejsce, które dzięki szczęśliwemu dla torunian zbiegowi okoliczności (zwycięstwo Sparty Kraków z faworyzowaną Stal Poznań w ostatniej kolejce) dało utrzymanie w najwyższej klasie rozgrywkowej. Na poziomie ekstraklasy zespół występował nieprzerwanie aż do sezonu 1969/1970, kiedy to zajął spadkowe dziesiąte miejsce. W 1954 roku drużyna koszykarzy otrzymała przydomek „Twarde Pierniki” nadany jej przez czytelników Ilustrowanego Kuriera Polskiego[2]. Oprócz gry w I lidze, zespół AZS z sukcesami uczestniczył także w Akademickich Mistrzostwach Polski zdobywając w nich złote (trzy[3], m.in. 1954, 1957), srebrne (1953, 1959), brązowe (1952) medale. Wieloletnim kapitanem i największą gwiazdą toruńskiej drużyny w latach 50. i 60. był Ryszard Olszewski – najlepszy polski koszykarz roku 1961, uczestnik igrzysk olimpijskich, mistrzostw Europy (czterokrotnie) i akademickich mistrzostw świata (trzykrotnie)[4]. Wśród innych zawodników stanowiących wówczas o sile toruńskiego AZS-u wymienić należy chociażby Andrzeja Chmarzyńskiego, Krzysztofa Franciszoka, Andrzeja Kolę, Kazimierza Kleczkowskiego, Janusza Sarbinowskiego, czy Szczepana Waczyńskiego. Wielu zawodników, po zakończeniu występów na koszykarskim parkiecie, rozpoczęło kariery naukowe. W sezonie 1967/1968 zespół przejął Olszewski, który po zakończeniu kariery zawodnika zastąpił na stanowisku trenera Edwarda Kuczę. Osłabiona kadrowo drużyna dwukrotnie w ciągu trzech lat zajęła 10. miejsce, co w związku z reformą rozgrywek w roku 1970 oznaczało opuszczenie ekstraklasy.
Po degradacji do II ligi, AZS grał na tym poziomie przez kolejne cztery sezony sezony, po czym spadł do III ligi. W drugiej połowie lat 70. i pierwszej połowie lat 80. starania działaczy AZS-u skupiły się przede wszystkim na szkoleniu młodzieży. Efektem były liczne medale zdobywane na mistrzostwach Polski juniorów, Mistrzostwach Polski Uniwersytetów oraz podczas Ogólnopolskiej Spartakiady Młodzieży. Na zaplecze ekstraklasy AZS powrócił dopiero w roku 1986, a na kolejny sukces czekał kolejne cztery lata, do roku 1990. Wówczas to zespół z Torunia zwyciężył w rozgrywkach II ligi i ponownie awansował do ekstraklasy. Niestety akademicy nie zdołali utrzymać się na najwyższym poziomie ligowym – jedynie 13 zwycięstw w 32 meczach pozwoliło na zajęcie 10. miejsca, które skutkowało udziałem w barażach. W nim drużyna z Torunia nie potrafiła przeciwstawić się koszykarzom Astorii Bydgoszcz. Zespół AZS-u kolejne cztery lata spędził w II lidze.
Dopiero wsparcie klubu przez przedsiębiorstwo włókiennicze Elana pozwoliło na podniesienie gry na poziom pozwalający na awans do PLK. Klub przybrał wówczas żółto-niebieskie barwy i nazwę AZS Elana Toruń. W sezonie 1994/1995 zakontraktowano m.in. Piotra Nizioła, Jacka Robaka oraz dwóch Amerykanów: Dyana Nixona i Chrisa Wimberly'ego, zaś trenerem został Ryszard Szczechowiak. Rezultatem był awans do Polskiej Ligi Koszykówki w sezonie, w którym zespół odniósł zaledwie 5 porażek. W rozgrywkach ekstraklasy drużyna AZS Elany spędziła sześć sezonów, przy czym najlepszym rezultatem były 6. miejsca osiągnięte w latach 1996 i 1998. W 1996 roku w Toruniu zakontraktowano Rickiego Callowaya – pierwszego w Polsce zawodnika z przeszłością w NBA. Oprócz niego w AZS-ie lat 90. występowali m.in. Ireneusz Chromicz, Jarosław Darnikowski, Jarosław Jechorek, Dariusz Kondraciuk, Marek Miszczuk, Arkadiusz Osuch, Grzegorz Sowiński, Krzysztof Wilangowski oraz obcokrajowcy: Jamal Faulkner, Walter Jeklin, Gordon Malone, Richard Robinson, Hakeem Ward.
W 1996 roku toruński AZS rozegrał pojedynek z Slovakofarmą Pezinok w ramach eliminacji Pucharu Koracia, jednak pomimo zwycięstwa u siebie, nie zdołał awansować dalej (w dwumeczu 178:167 dla Słowaków)[5]. Podobne wydarzenie odbyło się dwa lata później, kiedy to akademikom nie udało się pokonać fińskiego Honka Playboys Espoon (w dwumeczu 176:175 dla Finów)[6].
Przed sezonem 1999/2000 ze sponsorowania sekcji koszykówki wycofała się Elana, co miało bezpośrednie odzwierciedlenie w wynikach zespołu. Trenowany od tego roku przez Jacka Kalinowskiego toruński AZS w dwa razy z rzędu zajął 13. miejsce i w sezonie 2000/2001 nie zdołał uniknąć degradacji. Po zakończeniu sezonu drużynę przekształcono w Toruński Klub Koszykarski, który jednak nie został zgłoszony do rozgrywek I ligi (drugiej klasy rozgrywkowej)[7].
Obcokrajowcy
Stan na 14 lutego 2019
|
|
AZS w poszczególnych sezonach
- 1950/1951: awans
- 1951/1952: 4. miejsce w lidze wojewódzkiej
- 1952/1953: 3. miejsce w turnieju finałowym II ligi
- 1953/1954: 1. miejsce w turnieju finałowym II ligi, awans
- 1954/1955: 8. miejsce w I lidze
- 1955/1956: 6. miejsce w I lidze
- 1956/1957: 8. miejsce w I lidze, udział w turnieju barażowym
- 1957/1958: 5. miejsce w I lidze
- 1958/1959: 5. miejsce w I lidze
- 1959/1960: 10. miejsce w I lidze
- 1960/1961: 9. miejsce w I lidze
- 1961/1962: 7. miejsce w I lidze
- 1962/1963: 7. miejsce w I lidze
- 1963/1964: 7. miejsce w I lidze
- 1964/1965: 9. miejsce w I lidze
- 1965/1966: 6. miejsce w I lidze
- 1966/1967: 9. miejsce w I lidze
- 1967/1968: 10. miejsce w I lidze
- 1968/1969: 7. miejsce w I lidze
- 1969/1970: 10. miejsce w I lidze, spadek
- 1970/1971: 4. miejsce w II lidze
- 1971/1972: 4. miejsce w II lidze
- 1972/1973: 8. miejsce w II lidze
- 1973/1974: 9. miejsce w II lidze, spadek
- lata 1974–1986: występy w III lidze
- 1986/1987: 5. miejsce w II lidze
- 1987/1988: 5. miejsce w II lidze
- 1988/1989: 3. miejsce w II lidze
- 1989/1990: 1. miejsce w II lidze, awans
- 1990/1991: 10. miejsce w I lidze, porażka w barażu, spadek
- 1991/1992: 4. miejsce w II lidze
- 1992/1993: 8. miejsce w II lidze
- 1993/1994: 5. miejsce w II lidze
- 1994/1995: 1. miejsce w II lidze, awans
- 1995/1996: 6. miejsce w PLK¹, awans do el. Pucharu Koracia
- 1996/1997: 8. miejsce w PLK
- 1997/1998: 6. miejsce w PLK, awans do el. Pucharu Koracia
- 1998/1999: 7. miejsce w PLK
- 1999/2000: 13. miejsce w PLK
- 2000/2001: 13. miejsce w PLK, spadek, reorganizacja
- 2001/2002: IV liga, awans
- od 2002: III liga
1. W 1995 roku „I ligę” przemianowano na „Polską Ligę Koszykówki”, „II ligę” na „I ligę” itd.
ŁĄCZNIE: 23 sezony w ekstraklasie (I lidze, PLK)
Współczesność
Obecnie drużyna AZS UMK Toruń rozgrywa swoje mecze w III lidze (poziom wojewódzki). W sezonie 2011/2012 zespół zajął piąte miejsce na osiem sklasyfikowanych drużyn[8]. Obok rozgrywek organizowanych przez PZKosz, zespół AZS-u występuje także w rozgrywkach akademickich. Drużyna złożona ze studentów w sezonach 1999/2000 oraz 2000/2001 zdobyła mistrzostwo Ligi Akademickiej Koszykarzy, a rok później zajęła miejsce na drugim stopniu podium[9].
Sekcja żeńska
Przy AZS UMK funkcjonuje również utytułowana sekcja koszykówki kobiet. Zespół żeński zdobył 6 złotych, 7 srebrnych i 3 brązowe medale mistrzostw Polski uniwersytetów, począwszy od 1971 roku[10].
W przeszłości sekcja występowała w krajowych rozgrywkach ligowych. Akademiczki z czasem otrzymały przydomek Katarzynki, który był nawiązaniem do Twardych Pierników, którym to mianem nazywano koszykarzy AZS-u począwszy od lat 50.[11][12] W latach 60. i 70. toruńskie koszykarki kilkakrotnie awansowały do ekstraklasy[12]. W latach 1992–2001 zespół AZS-u nieprzerwanie występował w I lidze.
Zobacz też
Bibliografia
- AZS Toruń w portalu PLK History (pol.)
- Bolesław Otręba: 50-lecie AZS Toruń. Toruń: 1996, s. 23-33, 63-67.
Przypisy
- ↑ Studium Wychowania Fizycznego i Sportu - sekcje sportowe (pol.). Uniwersytet Mikołaja Kopernika. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Krzysztof Piela: Ryszard Olszewski - koszykarz i działacz z Bydgoskiego Przedmieścia (pol.). Moje Przedmieście. [dostęp 2012-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-03)].
- ↑ Danuta Seweryn-Ciesielska: Jedyne takie miejsce (pol.). W: Absolwent UMK [on-line]. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 2006-09-11. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Olszewski Ryszard Jan (pol.). Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ AZS Elana Torun schedule (ang.). FIBA. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ AZS Elana Torun schedule (ang.). FIBA. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Rozgrywki zasadnicze I ligi mężczyzn zakończone. (pol.). W: Gazeta Pomorska [on-line]. PolskiKosz.pl, 2002.02.19. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ III liga mężczyzn (pol.). Kujawsko-Pomorski Związek Koszykówki. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Piłka koszykowa mężczyzn. AZS UMK Toruń. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Piłka koszykowa kobiet (pol.). AZS UMK Toruń. [dostęp 2012-04-30].
- ↑ Krzysztof Piela: Ryszard Olszewski - koszykarz i działacz z Bydgoskiego Przedmieścia (pol.). Moje Przedmieście. [dostęp 2012-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-03)].
- ↑ a b Krzysztof Błażejewski: Gdzie te chłopy z dawnych lat? (pol.). W: Nowości [on-line]. 2012-02-24. [dostęp 2012-08-13].
Media użyte na tej stronie
Pictograms of Olympic sports - Basketball. This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
(c) Wtstoffs at the English Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Shorts with a blue stripe along the sides for use in the Template: basketball kit and other kits.
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Jamaica. “The sunshine, the land is green, and the people are strong and bold” is the symbolism of the colours of the flag. GOLD represents the natural wealth and beauty of sunlight; GREEN represents hope and agricultural resources; BLACK represents the strength and creativity of the people. The original symbolism, however, was "Hardships there are, but the land is green, and the sun shineth", where BLACK represented the hardships being faced.
Autor:
- Kit_body_basketball.gif: Original uploader was Rolando at en.wikipedia
- derivative work: Ante Perkovic (talk)
This image is a GIF duplicate of kit_body_basketball.png, which does not work as a superimposed image on the template en:Template:Basketball kit.