AZS Wilno (wioślarstwo)

AZS Wilno
Ilustracja
Pełna nazwaSekcja Wioślarska AZS Wilno
Data założenia1923
Państwo Polska
AdresWilno, ul. Św. Jana 10[1]
Sekcje

wioślarstwo

Przystań w czasie powodzi, lata 20.

Sekcja Wioślarska AZS Wilno – powstała w 1923 roku sekcja wioślarska nieistniejącego już klubu uczelnianego AZS Wilno, działającego przy Uniwersytecie im. Stefana Batorego w Wilnie.

Historia

Po utworzeniu w 1921 roku wileńskiego Akademickiego Związku Sportowego, wśród wykładowców i studentów Uniwersytetu Wileńskiego wiosłujących w tym czasie w Wileńskim Towarzystwie Wioślarskim, powstała inicjatywa utworzenia sekcji akademickiej[2]. Sekcja ta powstała w roku 1923, działając pierwotnie przy w WTW Wilno i korzystając z jego przystani i sprzętu. Kierowali nią w tym okresie prof. Jerzy Lande i dr. Stanisław Szeligowski[3].

Do Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich klub przyjęty został w roku 1925[4].

W celu usamodzielnienia się sekcji, podjęła ona działania mające doprowadzić do wybudowania własnej przystani. Wsparcie finansowe zapewnił rektor Uniwersytetu Wileńskiego, pomógł również wojewoda wileński, Władysław Raczkiewicz. Grunt nad Wilią obok Pałacu Słuszków oddało zaś w użytkowanie miasto Wilno. Budowę przystani zakończono wiosną 1926. Ulokowano na niej hangar łodziowy, warsztat szkutniczy i pomieszczenia bytowo-mieszkalne. Przy pomostach na rzece latem organizowano tymczasową pływalnię. Przystań stała się od razu najmodniejszym miejscem spotkań studentów USB. Podczas uroczystości otwarcia, klubowi przekazano 9 łodzi wioślarskich, w tym wyczynowe[2].

Środki finansowe na działalność pozyskiwane były od rektora Uniwersytetu Wileńskiego, a także z subsydiów Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego oraz ze składek członkowskich[3]. Członkami sekcji wioślarskiej byli głównie studenci Uniwersytetu Wileńskiego i jego kadra. Przy klubie działała też sekcja uczniowska, w której trenowali uczniowie Szkoły Technicznej w Wilnie. Od 1926 w klubie trenowały również wioślarki, które w latach 30. odniosły spore sukcesy w rywalizacji krajowej[2].

Sekcja początkowo zajmowała się głównie turystyką wioślarską – zarówno jednodniową, jak i w wydaniu wielodniowym. Starty w zawodach były w początkowym okresie ograniczone wskutek braku środków. Ponadto władze klubu stały przez pierwsze lata na stanowisku, iż koszt dojazdu na zawody powinni ponosić sami uczestnicy. Działalność sportowa zyskiwała jednak z czasem coraz większe poparcie i w celach szkoleniowych zatrudniono w drugiej połowie lat 20. dr. Mazurka, trenera z AZS Warszawa[5]. Na przełomie lat 20. i 30. uczyniło to z AZS najsilniejszy klub wioślarski w Wilnie. W drugiej połowie lat 30. w klubie pojawiła się grupa regularnie trenujących zawodników, którzy zaczęli odnosić sukcesy sportowe, w tym – indywidualne medale mistrzostw Polski. W rywalizacji klubowej AZS Wilno nie mogło się jednak liczyć, z uwagi na duże odległości od innych ośrodków wioślarskich i skromny budżet sekcji.

Wielkim sukcesem organizacyjnym sekcji wioślarskim było wybudowanie w 1937 roku ośrodka sportów wodnych nad Jeziorem Trockim. Zapewniał on doskonałe warunki treningowe nie tylko wioślarzom, ale też zawodnikom innych sekcji AZS Wilno, m.in. pływackiej, lekkoatletycznej i żeglarskiej[3].

Wybuch II wojny światowej położył kres działalności klubu AZS Wilno.

Galeria zdjęć

Wyniki sportowe

Na tle krajowej konkurencji, wileński AZS był przeciętnym klubem wioślarskim. Zdołał jednak zdobyć jeden tytuł Mistrza Polski – dokonała tego w 1939 roku Maria Kepel na jedynce[6]. Było to o tyle znaczące osiągnięcie, iż w dwudziestoleciu międzywojennym w czasie mistrzostw PZTW tylko w niektórych rozgrywanych konkurencjach przyznawano tytuły Mistrzów Polski, a konkurencji było dużo mniej niż obecnie. W rywalizacji międzynarodowej pewne sukcesy odnosił również Jerzy Kepel, który startował również na jedynce. Do ostatniej chwili rywalizował on o prawo startu na igrzyskach olimpijskich w Berlinie z najbardziej utytułowanym wioślarzem polskim dwudziestolecia, Rogerem Verey[7].

W międzyklubowej rywalizacji, sekcja wioślarska AZS Wilno uczestniczyła od 1923 roku. Klasyfikowana przez PZTW była od 1927 (punktacja klubowa była prowadzona od 1925 roku). W poszczególnych latach uzyskała następujące wyniki w tej klasyfikacji – dane według tabel punktacyjnych PZTW za poszczególne lata, podane zostało miejsce i ilość klubów, które zdobyły w regatach punkty:

  • w 1927 – 11 miejsce na 15 klubów[8],
  • w 1928 nie sklasyfikowana[9],
  • w 1929 – 9 miejsce na 19 klubów (3 miejsce Bronze medal with cup.svg wśród kobiet, na 7 klubów)[10],
  • w 1930 nie sklasyfikowana[11],
  • w 1931 – 17 miejsce na 27 klubów (2 miejsce Silver medal with cup.svg wśród kobiet, na 10 klubów)[12],
  • w 1932 – 18 miejsce na 27 klubów[13],
  • w 1933 – 11 miejsce na 42 kluby[14],
  • w 1934 – 9 miejsce na 41 klubów[15],
  • w 1935 – 22 miejsce na 46 klubów[16],
  • w 1936 – 40 miejsce na 42 kluby[17],
  • w 1937 nie sklasyfikowana[18],
  • w 1938 – 21 miejsce na 44 kluby[19] (6 miejsce wśród kobiet, na 12 klubów)[20],
  • w 1939 – 26 miejsce na 36 klubów[21].

Warto zauważyć, iż wiele klubów w rywalizacji tej w poszczególnych latach nie uczestniczyło lub nie zdołało w danym roku zdobyć punktów.

Najwybitniejsi zawodnicy

Jerzy Kepel w 1935
Maria Kepel – Mistrzyni Polski 1939

Najwybitniejszymi zawodnikami AZS Wilno było rodzeństwo Kepelów:

Jerzy Kepel, jeden z najlepszych polskich skifistów lat 30. XX wieku. Jego najlepszymi wynikami były[2]:

  • 1935 – Mistrzostwa Polski w BydgoszczySilver medal with cup.svg srebrny medal,
  • 1936 – Mistrzostwa Polski w Bydgoszczy – Silver medal with cup.svg srebrny medal,
  • 1936 – regaty międzynarodowe w WiedniuSilver medal with cup.svg srebrny medal,
  • 1936 – regaty międzynarodowe w BudapeszcieGold medal with cup.svg złoty medal,
  • 1936 – regaty międzynarodowe w ParyżuGold medal with cup.svg złoty medal,
  • 1939 – Mistrzostwa Polski w WitobeluSilver medal with cup.svg srebrny medal.

Maria Kepel, Mistrzyni Polski, jedna z najlepszych polskich skifistek końca lat 30. Odniosła następujące sukcesy[2]:

  • 1939 – Mistrzostwa Polski w Witobelu – Gold medal with cup.svg złoty medal,
  • 1939 – Regaty Międzynarodowe w Bydgoszczy – Gold medal with cup.svg złoty medal.

Zobacz też

Przypisy

  1. adres za: Kluby należące do Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich, Sport Wodny, 1933 Nr 1, s. 2, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-03]
  2. a b c d e Działalność Sekcji Wioślarskiej Akademickiego Związku Sportowego w Wilnie w latach 1923-1939, Ryszard L. Kobendza, Warszawa 1989
  3. a b c Akademicki Związek Sportowy przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie – zarys działalności, Patryk Tomaszewski, Kultura Fizyczna 2016, t. XV, nr 2, s. 29–43.
  4. Ryszard L. Kobendza. Zarys 80-letniej Działalności Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich. Warszawa 2001, s. 255, ISBN 83-915043-0-1
  5. Przegląd Sportowy, 1926 nr 37, s. 5 buw.uw.edu.pl [dostęp: 2019-05-02]
  6. Sport Wodny, 1939 nr 15, s. 217, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  7. Przegląd Sportowy, 1936 nr 61, s. buw.uw.edu.pl [dostęp: 2019-05-02]
  8. Sport Wodny 1928, Nr 5 s. 68 http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/plain-content?id=353158 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa] [dostęp: 2019-05-02]
  9. Sport Wodny, 1930 Nr 3 s. 76 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  10. Sport Wodny 1930 Nr 3 s. 76 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  11. Sport Wodny, 1930 Nr 14 s. 276 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  12. Sport Wodny, 1931 Nr 13 s. 200 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  13. Sport Wodny, 1932 Nr 14 s. 270 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  14. Sport Wodny, 1933 Nr 20, s. 395 Pomorska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  15. Sport Wodny, 1934 Nr 22, s. 426 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  16. Sport Wodny, 1935 Nr 18, s. 360 Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  17. Tabela Punktacyjna za 1936. Sport Wodny 1936, Nr 19 s. 350. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  18. Tabela Punktacyjna za 1937. Sport Wodny 1937, Nr 22. Pomorska Biblioteka Cyfrowa) [dostęp: 2019-05-02]
  19. Tabela Punktacyjna w 1938, Sport Wodny, 1938, nr 20, s. 304, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  20. Sport Wodny, 1938 Nr 12, s. 331, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]
  21. Tabela Punktacyjna w 1939, Sport Wodny, 1939 nr 15, s. 227, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [dostęp: 2019-05-02]

Bibliografia

  • Działalność Sekcji Wioślarskiej Akademickiego Związku Sportowego w Wilnie w latach 1923-1939, Ryszard L. Kobendza, Warszawa 1989.
  • Akademicki Związek Sportowy przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie – zarys działalności, Patryk Tomaszewski, Kultura Fizyczna 2016, t. XV, nr 2, s. 29–43.
  • Klutura fizyczna na Wileńszczyźnie w latach 1900-1939. Zarys monograficzny dziejów, Henryk Laskiewicz, ISBN 83-87341-99-1.

Media użyte na tej stronie

Bronze medal with cup.svg
Autor: Michał460, Licencja: CC BY-SA 3.0
Brązowy medal z pucharem.
Silver medal with cup.svg
Autor: Michał460, Licencja: CC BY-SA 3.0
Srebrny medal z pucharem.
Gold medal with cup.svg
Autor: Michał460, Licencja: CC BY-SA 3.0
Złoty medal z pucharem.
AZS Wilno - przystań wioślarska podczas powodzi.jpg
AZS Wilno - przystań wioślarska podczas powodzi, koniec lat 20. XX wieku
Jerzy Kepel (nr 2) podczas Akademickich Mistrzostw Świata w Budapeszcie.jpg
Wioślarz AZS Wilno Jerzy Kepel (nr 2) podczas Akademickich Mistrzostw Świata w Budapeszcie w 1935. Widoczni m.in.; Stanisława Walasiewiczówna (x), Eugeniusz Lokajski (1), Jerzy Pławczyk (3).
AZS Wilno - rodzeństwo wioślarzy Marii i Jerzego Kepelów.jpg
AZS Wilno - rodzeństwo wioślarzy Marii i Jerzego Kepelów
Jerzy Kepel na jedynce podczas regat w Grudziadzu 1935.jpg
Jerzy Kepel (AZS Wilino) na jedynce podczas regat w Grudziądzu 1935
Maria Kepel - Mistrzyni Polski 1x 1939 z pozostałymi medalistkami.jpg
W środku Maria Kepel (AZS Wilno), Mistrzyni Polski 1x 1939 z pozostałymi medalistkami - z lewej Ałła Dowgird (wicemistrzyni), z prawej Szusterowa (trzecie miejsce).
Emblemat AZS Wilno.svg
Autor: AlbertDwa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Emblemat AZS Wilno. Kolor tła odtworzony na podstawie: D. Słapek, M. Szumiło, H. Hanusz, Sport co "Gryfa" wart! Akademicki Związek Sportowy (1908-2017), Lublin 2019, s.410 oraz s. 97
Maria Kepel - mistrzyni Polski na jedynce 13-08-1939.jpg
Maria Kepel (AZS Wilno) - mistrzyni Polski na jedynce 13-08-1939. Tor wioślarski w Witobelu pod Poznaniem.
AZS Wilno - czwórka ze sternikiem kobiet 1931.jpg
Mistrzostwa Wioślarskie na Jeziorze Trockim w Wilnie - 1931-07-05 rok. Zwycięska osada kobiet Akademickiego Związku Sportowego (AZS) Wilno dobija do pomostu (czwórka wioślarska ze sternikiem)
AZS Wilno - czwórka ze sternikiem 1929.jpg
AZS Wilno - czwórka ze sternikiem 1929