Aberdeen

Aberdeen
Ilustracja
Od góry po lewej, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: Marischal College, zachodnia wieża ratusza, panorama miasta, plaża w Aberdeen, stare miasto
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Szkocja

Hrabstwo

Aberdeen City

Burmistrz

Barney Crockett

Powierzchnia

184,46 km²

Populacja (2017)
• liczba ludności
• gęstość


228 800[1]
1169 os./km²

Nr kierunkowy

(+44) 01224

Kod pocztowy

AB10-AB13 (część), AB15, AB16, AB22-AB25

Położenie na mapie Szkocji
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Ziemia57°08′50″N 2°05′43″W/57,147222 -2,095278
Strona internetowa
Portal Wielka Brytania

Aberdeen (wym. [æbərˈdiːn]; scots Aiberdeen; gael. Obar Dheathain, wym. [ˈopər ˈʝɛhɪn]) – miasto w Wielkiej Brytanii, położone w północno-wschodniej Szkocji, trzecie najbardziej zaludnione miasto w Szkocji z populacją 228 800 (2017).

Położone jest nad ujściem rzek Don i Dee do Morza Północnego. Miasto stanowi jedną z 32 jednostek administracyjnych (council area) Szkocji, w przeszłości było ośrodkiem administracyjnym regionu Grampian. Duży port rybacki (śledzie, łososie), ośrodek usługowy dla platform wiertniczych i gazociągów na Morzu Północnym; przemysł stoczniowy, maszynowy, chemiczny; kamieniołomy granitu. Rozwój miasta związany jest z eksploatacją ropy naftowej spod dna Morza Północnego. Aberdeen jest wśród 10 najlepszych miast do życia w Wielkiej Brytanii według The Good Growth for Cities Index sporządzonego przez PwC[2][3].

Historia

W średniowieczu siedziba biskupstwa (vide: diecezja Aberdeen) założonego w 1125 jako zależne bezpośrednio od Stolicy Apostolskiej; sprotestantyzowanego w 1577 (erygowane ponownie w 1878).

W XIX wieku nastąpił rozwój miasta jako ośrodka handlu zarówno wyrobami przemysłu, jak też produktami hodowli (bydło) i rybołówstwa (śledzie i łososie). W 1881 miasto liczyło 105,2 tys. mieszkańców. Od końca XIX w. rozwijał się przemysł, początkowo przede wszystkim tkacki (wyroby lniane, sukienne i bawełniane), później także stoczniowy, maszynowy i chemiczny (wyroby gumowe). Wyroby tych gałęzi przemysłu stanowiły w okresie międzywojennym przedmiot eksportu do wielu krajów.

W I połowie XX wieku rozwijał się przemysł metalowy i stoczniowy, istniał także nadal przemysł lekki, produkujący wyroby wełniane i lniane, a także galanterię. W 1925 miasto liczyło 159,1 tys. mieszkańców, a uniwersytet (zał. 1494) 1420 studentów.

Zabytki

Większa część starszych budynków zbudowana jest z granitu, dlatego Aberdeen jest nazywane Granitowym Miastem. Do najważniejszych zabytków należą stare budynki uniwersytetu (zał. 1494), granitowa wczesnogotycka katedra St. Machar (XIV w., początek budowy 1366). Z XVI w. pochodzą zabytkowa kaplica oraz budynki King’s College i Marishall College.

Komunikacja

W mieście znajduje się stacja kolejowa Aberdeen, sieć autobusów FirstGroup oraz międzynarodowy port lotniczy Aberdeen.

Polonia

  • Ice Candy School - Polska Szkoła o profilu artystyczno-sportowym.
  • Polish Association Aberdeen
  • Polish Catholic Community
  • Polska Szkoła im. św. Stanisława Kostki
  • Polska Szkoła Słoneczna
  • Związek Harcerstwa Polskiego poza Granicami Kraju – Drużyna Harcerek i Harcerzy "Zawiszacy" (Polish Scouting Limited)[4]

Aberdeen w kulturze

Urodzeni

Plaża w Aberdeen

Galeria

Miasta partnerskie


Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

United Kingdom adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the United Kingdom
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Scot-Aberdeen-rail.jpg
Autor: Waldemar Zboralski, Licencja: CC0
Rail Station Hall in Aberdeen
Flag of Aberdeen.svg
Autor: Oren neu dag (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
A vector Image of the flag of Aberdeen. based on File:Lionrampant.svg.
Scot-Aberdeen-rail-enter.jpg
Autor: Zboralski, Licencja: CC0
Main entry to Railway Station Hall in Aberdeen
Aberdeen montage.jpg
Autor: Compilation by User:Pyrite_macca, using images taken from various authors: Marischal College by User:MGA73bot2 Detail of Town House by User:Jane_Cartney Aberdeen City Centre from Tollohill Woods by User:Ragazzi99 Aberdeen Old Town uploaded by User:Harkain Aberdeen Beach by User:Finavon - File:Marischal_College_A.JPG File:Town_House,_top_of_West_Tower,_Aberdeen,_Peddie_and_Kinnear,_1868-74,_photo_Jane_Cartney_2010.jpg File:Aberdeen_from_Tollohill_Woods.JPG File:Old_Aberdeen_high street_section_within_University_of_Aberdeen_campus.jpg File:Aberdeen_Beach_2006.jpg, Licencja: CC BY-SA 4.0
Clockwise from top-left: Marsichal College, West Tower of the new Town House on Union Street, cityscape view from Tollohill Woods, Old Aberdeen High Street, Aberdeen Beach
Aberdeen Beach South End.jpg
Autor: Flickr user: Bernt Rostad, Licencja: CC BY 2.0
Aberdeen Port Control Tower, Esplanade at the southern tip of Aberdeen's beach, at high tide. Building shown is Aberdeen Harbour control tower Aberdeen
Aberdeen's Winter Garden 011.JPG
Autor: Blueye, Licencja: CC BY-SA 3.0
inside Aberdeen's Winter Garden
Aberdeen-arms.png
The Coat of Arms of Aberdeen.
Aberdeencity.OGG
Autor: Original uploader was Bobbacon at en.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pronunciation of "Aberdeen", in reference to Aberdeen, Scotland. Created by a native of the city.
Playhouseaberdeen.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0