Abraham i trzej aniołowie (obraz Bartolomé Estebana Murilla)

Abraham i trzej aniołowie
Ilustracja
AutorBartolomé Esteban Murillo
Data powstania1667
Mediumolej na płótnie
Wymiary236 × 261 cm
Miejsce przechowywania
MiejscowośćOttawa
LokalizacjaNational Gallery of Canada

Abraham i trzej aniołowie (hiszp. Abraham y los tres Ángeles) – powstały w 2. poł. XVII w. obraz autorstwa hiszpańskiego barokowego malarza Bartolomé Estebana Murilla.

Znajduje się w zbiorach National Gallery of Art w Ottawie[1].

Historia

Dzieło jest jednym z ośmiu obrazów, które Murillo namalował na zamówienie zajmującego się dobroczynnością Bractwa Miłosierdzia z Sewilli (hiszp. La Hermandad de la Caridad de Sevilla). Historycy sztuki uważają je za najlepsze dzieła mistrza, w których najlepiej ujawnił się kunszt jego pędzla. Z całej serii tylko cztery zachowały się w Hiszpanii: Cud chlebów i ryb, Mojżesz na skale Horebu, Święta Elżbieta Węgierska oraz Święty Jan Boży. Pozostałe, wywiezione przez wojska napoleońskie w 1810, ostatecznie trafiły do kilku dużych muzeów na świecie: Londynu (Uzdrowienie paralityka, National Gallery), Waszyngtonu (Powrót syna marnotrawnego, National Gallery of Art) i Petersburga (Uwolnienie św. Piotra Apostoła, Ermitaż)[2]. Obraz Abraham i trzej aniołowie ostatecznie znalazł się w zbiorach wspomnianej już National Gallery of Art w Kanadzie, dokąd trafił z Londynu w 1948.

Opis

Artysta przedstawił znaną ze Starego Testamentu opowieść o tajemniczej wizycie trzech aniołów/mężów, którą złożyli patriarsze Abrahamowi[3]. Według Księgi Rodzaju był to sam Bóg, który pod postacią mężów postanowił nawiedzić namiot protoplasty Narodu Wybranego i zapowiedzieć cudowne poczęcie Izaaka[4].

Obraz zamówiło Bractwa Miłosierdzia z Sewilli. Jednym z jego celów była szeroko rozumiana i świadczona względem potrzebujących gościnność, której przykładem było zachowanie patriarchy Abrahama. Stąd tematyka dzieła. W teologii chrześcijańskiej wiąże się to także z zaczerpniętym z Listu do Hebrajczyków cytatem odwołującym się do przedstawionego na obrazie starotestamentalnego wydarzenia: „Nie zapominajcie o gościnności, gdyż przez nią niektórzy, nie wiedząc, aniołom, dali gościnę”[5].

Aniołowie Murilla są rzeczywiście mężami z krwi i kości, a nie aniołami, jak to jest w biblijnej sadze o Abrahamie. Każdy z nich ma strój w odmiennym kolorze. W rękach trzymają długie laski. Dwóch z nich patrzy na proszącego na klęczkach patriarchę. To nie oni proszą o gościnę, to mąż Boży zaprasza ich gestem swych rąk, by wstąpili w jego skromne progi. Jak każe biblijna konwencja, spotkanie ma miejsce pod dębemMamre. W tle widać solidny, duży dom. Abraham ubrany jest w czarne odzienie. Na głowie ma biały turban. Podobnie jak aniołowie patriarcha ma na nogach sandały[6].

Przypisy

  1. Murillo Abraham and the Three Angels (ang.). www.aug.edu. [dostęp 2010-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-14)].
  2. El Prado restaura „San Juan de Dios”, una de las ocho obras de Murillo para la Hermandad de la Santa Caridad sevillana (hiszp.). europapress.es. [dostęp 2018-10-28].
  3. Por. Księga Rodzaju 18,1-21.
  4. Abraham Sobkowski. Patriarcha Abraham. „Ziemia Święta”, s. 14–17, 2006-04-01. Kraków: Fundacja Komisariat Ziemi Świętej. ISSN 1233-5738. 
  5. Por. List do Hebrajczyków 13,2.
  6. Carl Weiselberger. Abraham And The Three Angels. „Ottawa Citizen”, 1948-09-11. Ottawa: Division of Canwest Publishing Inc.. ISSN 0839-3222. 

Media użyte na tej stronie