Apsyda (architektura)

Plan kościoła z zaznaczoną apsydą
Apsyda wieloboczna kościoła w Niemczy

Apsyda (lub absyda) – pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione do bryły budynku, często świątyni i otwarte do jej wnętrza. Zazwyczaj zamyka prezbiterium, czasem nawy boczne i ramiona transeptu lub westwerk. Apsyda jest zwykle mniejsza lub równa bryle części budynku, która jest przez nią zamknięta[1]. Występowała już w architekturze rzymskiej, stąd przejęta przez chrześcijaństwo[2].

Apsydy półkoliste występowały od wczesnego chrześcijaństwa do romanizmu. Gotyk stosował przeważnie wieloboczne zamknięcia naw, które czasem są też określane mianem apsyd.

Mała absyda, dostawiona do większej, zwana jest apsydiolą[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1975, s. 1-2.
  2. a b Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 18. ISBN 83-01-12365-6.

Media użyte na tej stronie

2016 Koscioł Niepokalanego Poczęcia NMP w Niemczy 02.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Niemcza, d. kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP, 1864-65
Apsis.svg
(c) Benutzer:Leonce49, CC-BY-SA-3.0
Apsis einer Kirche.