Abugidy kanadyjskie
Abugidy kanadyjskie (alfabet sylabiczny rdzennych Kanadyjczyków, Canadian Aboriginal Syllabics) – sylabiczny system pisma używany do zapisu języków autochtonicznych Kanady (algonkiańskich, eskimoskich i atapaskańskich). Został opracowany w latach 40. XIX w. przez Jamesa Evansa najpierw na potrzeby języka kri, później został przystosowany również do innych języków (inuktitut, siksika, carrier (dakelh), slavey, chipewyan). Evans przy tworzeniu sylabariusza wzorował się na systemie stenograficznym Isaaca Pitmana.
Języki używające abugid kanadyjskich
Lista języków, dla których używa się (lub używano w przeszłości) sylabariusza kanadyjskiego:
Języki eskimo-aleuckie
Języki na-dene
- beaver (dunneza)
- carrier (dakelh)
- chipewyan
- dogrib (tli cho)
- slavey
Języki algijskie
Sylabariusz inuktitut
— | ᑉ p | ᑦ t | ᒃ k | ᒡ g | ᒻ m | ᓐ n | ᔅ s | ᓪ l | ᔾ j | ᕝ v | ᕐ r | ᖅ q | ᖕ ng | ᖖ nng | ᖦ ł |
ᐁ ai | ᐯ pai | ᑌ tai | ᑫ kai | ᒉ gai | ᒣ mai | ᓀ nai | ᓭ sai | ᓓ lai | ᔦ jai | ᕓ vai | ᕃ rai | ᙯ qai | ᙰ ngai | ᖖᒉ nngai1 | |
ᐃ i | ᐱ pi | ᑎ ti | ᑭ ki | ᒋ gi | ᒥ mi | ᓂ ni | ᓯ si | ᓕ li | ᔨ ji | ᕕ vi | ᕆ ri | ᕿ qi | ᖏ ngi | ᙱ nngi | ᖠ łi |
ᐄ ii | ᐲ pii | ᑏ tii | ᑮ kii | ᒌ gii | ᒦ mii | ᓃ nii | ᓰ sii | ᓖ lii | ᔩ jii | ᕖ vii | ᕇ rii | ᖀ qii | ᖐ ngii | ᙲ nngii | ᖡ łii |
ᐅ u | ᐳ pu | ᑐ tu | ᑯ ku | ᒍ gu | ᒧ mu | ᓄ nu | ᓱ su | ᓗ lu | ᔪ ju | ᕗ vu | ᕈ ru | ᖁ qu | ᖑ ngu | ᙳ nngu | ᖢ łu |
ᐆ uu | ᐴ puu | ᑑ tuu | ᑰ kuu | ᒎ guu | ᒨ muu | ᓅ nuu | ᓲ suu | ᓘ luu | ᔫ juu | ᕘ vuu | ᕉ ruu | ᖂ quu | ᖒ nguu | ᙴ nnguu | ᖣ łuu |
ᐊ a | ᐸ pa | ᑕ ta | ᑲ ka | ᒐ ga | ᒪ ma | ᓇ na | ᓴ sa | ᓚ la | ᔭ ja | ᕙ va | ᕋ ra | ᖃ qa | ᖓ nga | ᙵ nnga | ᖤ ła |
ᐋ aa | ᐹ paa | ᑖ taa | ᑳ kaa | ᒑ gaa | ᒫ maa | ᓈ naa | ᓵ saa | ᓛ laa | ᔮ jaa | ᕚ vaa | ᕌ raa | ᖄ qaa | ᖔ ngaa | ᙶ nngaa | ᖥ łaa |
1Dwa znaki ᖖᒉ są tu traktowane jak jedna litera.
Sylabariusz kri (zachodni)
— | ᑊ p | ᐟ t | ᐠ k | ᐨ c | ᒼ m | ᐣ n | ᐢ s | ᐩ y | ‡ th | ᐤ w | ᐦ h | ᕽ hk | ᓬ l | ᕒ r |
ᐁ ê | ᐯ pê | ᑌ tê | ᑫ kê | ᒉ cê | ᒣ mê | ᓀ nê | ᓭ sê | ᔦ yê | ᖧ thê | ᐍ wê | ᐦᐁ hê | — | — | — |
ᐃ i | ᐱ pi | ᑎ ti | ᑭ ki | ᒋ ci | ᒥ mi | ᓂ ni | ᓯ si | ᔨ yi | ᖨ thi | ᐏ wi | ᐦᐃ hi | — | — | — |
ᐄ î | ᐲ pî | ᑏ tî | ᑮ kî | ᒌ cî | ᒦ mî | ᓃ nî | ᓰ sî | ᔩ yî | ᖩ thî | ᐑ wî | ᐦᐄ hî | — | — | — |
ᐅ o | ᐳ po | ᑐ to | ᑯ ko | ᒍ co | ᒧ mo | ᓄ no | ᓱ so | ᔪ yo | ᖪ tho | ᐓ wo | ᐦᐅ ho | — | — | — |
ᐆ ô | ᐴ pô | ᑑ tô | ᑰ kô | ᒎ cô | ᒨ mô | ᓅ nô | ᓲ sô | ᔫ yô | ᖫ thô | ᐕ wô | ᐦᐆ hô | — | — | — |
ᐊ a | ᐸ pa | ᑕ ta | ᑲ ka | ᒐ ca | ᒪ ma | ᓇ na | ᓴ sa | ᔭ ya | ᖬ tha | ᐘ wa | ᐦᐊ ha | — | — | — |
ᐋ â | ᐹ pâ | ᑖ tâ | ᑳ kâ | ᒑ câ | ᒫ mâ | ᓈ nâ | ᓵ sâ | ᔮ yâ | ᖭ thâ | ᐚ wâ | ᐦᐋ hâ | — | — | — |
Media użyte na tej stronie
This image can't have copyright.
The Chinese character 書, in semi-cursive script. The meaning in English: "book", "writing", "calligraphy".
This file is used as the logo of WikiProject Writing systems on the English Wikipedia.