Acanthis

Acanthis[1]
Borkhausen, 1797[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – czeczotka tundrowa (A. hornemanni)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

łuszczakowate

Podrodzina

łuskacze

Plemię

Carduelini

Rodzaj

Acanthis

Typ nomenklatoryczny

Fringilla linaria Linnaeus, 1758 = Fringilla flammea Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki
  • A. flammea
  • A. hornemanni

Acanthis – rodzaj ptaka z podrodziny łuskaczy (Carduelinae) w rodzinie łuszczakowatych (Fringillidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Ameryce Północnej[4].

Morfologia

Długość ciała 11,5–14 cm, masa ciała 10–20 g[5].

Systematyka

Etymologia

  • Acanthis: łac. Acanthis – mały ptak, prawdopodobnie zięba, od gr. ακανθις akanthis – mały niezidentyfikowany ptak wspomniany przez Arystotelesa i innych autorów, prawdopodobnie makolągwa zwyczajna. W ornitologii zwykle utożsamia się to z jakimś gatunkiem zięby. Pierwszym gatunkiem wymienionym przez Borkhausena jest „Acanthis Carduelis, der Distelzeisig, Distelfink, Stieglitz”[2] (czyli szczygieł) (por. w mitologii greckiej Akantis była córką Autonousa i została zamieniona w jakiś rodzaj zięby, zaś jej brat, Akant, po śmierci zamienił się w niezidentyfikowanego ptaka)[6].
  • Aegiothus: gr. αιγιοθος aigiothos – nieznany ptak, wcześniej identyfikowany z makolągwą zwyczajną[7]. Gatunek typowy: Fringilla linaria Linnaeus, 1758 = Fringilla flammea Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony ostatnio z Carduelis[8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18]. Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:

Przypisy

  1. ↑ Acanthis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b M.B. Borkhausen: Deutsche Fauna, oder, Kurzgefasste Naturgeschichte der Thiere Deutschlands. Erster Theil, Saugthiere und Vögel. Frankfurt nad Menem: bey Varrentrapp und Wenner, 1797, s. 248. (niem.)
  3. ↑ J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 161. (niem.)
  4. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager (ang.). IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-25].
  5. ↑ N. Collar, I. Newton, P. Clement & V. Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 564–565. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.)
  6. ↑ Acanthis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
  7. ↑ Aegiothus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
  8. ↑ A. Arnaiz-Villena, M. Álvarez-Tejado, V. Ruíz-del-Valle, C. García-de-la-Torre, P. Varela, M. J. Recio, S. Ferre & J. Martínez-Laso. Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 54, s. 1031–1041, 1998 (ang.). 
  9. ↑ A. Arnaiz-Villena, J. Guilléna, V. Ruiz-del-Vallea, E. Lowy, J. Zamoraa, P.Varelaa, D. Stefanib & L.M. Allendea. Phylogeography of crossbills, bullfinches, grosbeaks, and rosefinches. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 58 (8), s. 1159–1166, 2001 (ang.). 
  10. ↑ A. Arnaiz-Villena, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, H. Westerdahl, J. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, H. Witzell & J. Zamora. Evolution of the major histocompatibility complex class I genes in Serinus canaria from the Canary Islands is different from that of Asian and African continental Serinus species. „Journal of Ornithology”. 148 (Suppl. 2), s. S479–S484, 2007. DOI: 10.1007/s10336-007-0146-0 (ang.). 
  11. ↑ A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-Del-valle, J. Gonzalez, R. Reguera, M. Wink & J.I. Serrano-Vela. Bayesian phylogeny of Fringillinae birds: status of the singular African oriole finch Linurgus olivaceus and evolution and heterogeneity of the genus Carpodacus. „Acta Zoologica Siniaca”. 53 (5), s. 826–834, 2007 (ang.). 
  12. ↑ P.G. Ryan, D. Wright, G. Oatley, J. Wakeling, C. Cohen, T.L. Nowell, R.C.K. Bowie, V. Ward & T.M. Crowe. Systematics of Serinus canaries and the status of Cape and Yellow-crowned Canaries inferred from mtDNA and morphology. „Ostrich”. 75 (4), s. 288–294, 2004 (ang.). 
  13. ↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.)
  14. ↑ J. Zamora, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, J. Moscoso, J. Ignacio Serrano-Vela, J. Rivero-de-Aguilar & A. Arnaiz-Villena. Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. „Journal of Ornithology”. 147, s. 448–456, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0036-2 (ang.). 
  15. ↑ J. Zamora, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, E. Lowy, J.I. Serrano-Vela, J. Ira-Cachafeiro & A. Arnaiz-Villena. Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies. „Ardeola”. 53 (1), s. 1–17, 2006 (ang.). 
  16. ↑ B. Nguembock, J. Fjeldså, A. Couloux & E. Pasquet. Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 51 (2), s. 169–181, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.10.022 (ang.). 
  17. ↑ J.T. Weir, E. Bermingham & D. Schluter. The Great American Biotic Interchange in birds. „Proceedings of the National Academy Sciences”. 106 (51), s. 21737–21742, 2009. DOI: 10.1073/pnas.0903811106 (ang.). 
  18. ↑ D. Zuccon, R. Prŷs-Jones, P.C. Rasmussen & P.G.P. Ericson. The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 62 (2), s. 581–596, 2012. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.002 (ang.). 
  19. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2020-09-26). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-25].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.